Ποιους ωφελεί και ποιους στραγγαλίζει η νέα “επιτυχία” της κυβέρνησης
Το φορολογικό νομοσχέδιο κατατέθηκε την Τετάρτη 24/3/2010 και συζητείται, με διαδικασίες εξπρές, σε κοινές συνεδριάσεις της Επιτροπής Οικονομικών και της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, από τη Δευτέρα 29/3 έως την Τετάρτη 31/3. Η συζήτησή του στην Ολομέλεια έχει οριστεί να αρχίσει αμέσως μετά το Πάσχα, την Πέμπτη 8/4 και να ολοκληρωθεί σε 5 συνεδριάσεις.
Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο μαμούθ 167 σελίδων, που μαζί με την εισηγητική του έκθεση, την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου και την καταγραφή των καταργούμενων ή τροποποιούμενων διατάξεων της φορολογικής νομοθεσίας, φτάνει στις 693 σελίδες, γεγονός που κάνει προβληματική την ενημέρωση και την προετοιμασία των βουλευτών που θα το συζητήσουν και τελικά θα το ψηφίσουν.
Ορισμένες πρώτες παρατηρήσεις:
1. Νέα φορολογική κλίμακα
και αφορολόγητο όριο
Οι κατευθύνσεις των κυβερνήσεων της Ν.Δ., οδηγούσαν στην ουσιαστική κατάργηση της προοδευτικότητας των φορολογικών συντελεστών και τη διαμόρφωση του συστήματος της άμεσης φορολογίας, με ένα φορολογικό συντελεστή για τη φορολογία φυσικών προσώπων στο 25% και έναν φορολογικό συντελεστή για τα νομικά πρόσωπα στο 20%.
Το νέο νομοσχέδιο κάνει ένα βήμα στην αποκατάσταση της προοδευτικότητας των φορολογικών συντελεστών της άμεσης φορολογίας φυσικών προσώπων, καθορίζοντας μια νέα κλίμακα οκτώ συντελεστών από 18% για εισόδημα πάνω από 12.000 € έως 45% για εισόδημα που υπερβαίνει τις 100.000 €.
Η κυβέρνηση προπαγανδίζει ότι με την επιλογή της αυτή τα εισοδήματα μέχρι 40.000 € θα πληρώνουν λιγότερο φόρο, ενώ τα άνω των 40.000 θα επιβαρυνθούν με μεγαλύτερο.
Το επιχείρημα για την ελάφρυνση των κάτω από 40.000 € είναι ψεύτικο. Δεν λογαριάζει ότι το 2010 ο συντελεστής φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων θα ήταν 24% και όχι 25% που ίσχυε το 2009. Δεν υπολογίζει αποδείξεις που μείωναν το εισόδημα ή το φόρο και τώρα απλά θα μετέχουν στον υπολογισμό του αφορολόγητου.
Δεν λογαριάζει αλλαγές που κάνει στις εκπτώσεις τόκων δανείων ή τις συνέπειες που θα έχουν τα μέτρα που παίρνει για το αφορολόγητο όριο.
Ιδιαίτερα για το αφορολόγητο μισθωτών, συνταξιούχων, αλλά και ελεύθερων επαγγελματιών, η σύνδεσή του με τη συλλογή αποδείξεων, συνιστά πολύ μεγάλο κίνδυνο και προοπτική ουσιαστικής κατάργησής του. Να σημειωθεί, επίσης, ότι η τιμαριθμοποίηση φορολογικών συντελεστών και αφορολόγητου δεν κατοχυρώνεται, αλλά παραπέμπεται σε άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις.
Για τις Α.Ε. και ΕΠΕ διαχωρίζει τα κέρδη σε διανεμόμενα και μη, τα οποία φορολογούνται με συντελεστή 40% τα πρώτα και 24% (μειούμενο σταδιακά μέχρι το 20%) για τα μη διανεμόμενα, στο όνομα της επένδυσής τους, κάτι που έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιούν οι πολυεθνικές για να μην πληρώνουν καθόλου φόρο στη χώρα μας, αξιοποιώντας τις δεσμεύσεις για αποφυγή διπλής φορολογίας.
2. Φορολογία εισοδήματος
με βάση τεκμήρια
Στο όνομα του χτυπήματος της φοροδιαφυγής, προβλέπεται η φορολογία του εισοδήματος με βάση τεκμήρια, στα οποία περιλαμβάνονται:
• η κύρια κατοικία με κλιμακούμενα ποσά ανά τετραγωνικό μέτρο και ποσοστά προσαύξησης (20%), όταν πρόκειται για μονοκατοικία. Αλήθεια, σ’ όλα τα χωριά της χώρας θα επιβαρύνονται τα σπίτια ως μονοκατοικίες; (μονοκατοικία 150 τ.μ. φθάνει τεκμήριο 12.500€)
• η δευτερεύουσα κατοικία (τεκμήριο ίσο με το ½ της αντίστοιχης κύριας κατοικίας).
• το αυτοκίνητο ή τα αυτοκίνητα συζύγου και προστατευόμενων παιδιών (τεκμήριο 3.600€ ανά αυτοκίνητο 1400 κ.ε.)
• το ιδιωτικό σχολείο, νηπιαγωγείο (2.000€), δημοτικό (4.000€), γυμνάσιο-λύκειο (6.000€).
• η δαπάνη διαβίωσης που για τον άγαμο υπολογίζεται σε 3.000€ και για τους δύο συζύγους σε 5.000€.
Υπάρχουν κι άλλα τεκμήρια, που σίγουρα συνδέονται με υψηλά εισοδήματα -π.χ. οικιακοί βοηθοί, σκάφη, πισίνες, αεροσκάφη ή ελικόπτερα κ.λπ- και καλώς μπαίνουν.
Όμως, τα πρώτα 5 τεκμήρια, αν υπάρχουν και δυο παιδιά σε ιδιωτικό σχολείο, μπορούν να φτάσουν σε ποσά που υπερβαίνουν κατά πολύ τις συνολικές μέσες αποδοχές μιας τετραμελούς οικογένειας, γεγονός που σημαίνει ότι και μισθωτοί ή συνταξιούχοι μπορούν να φορολογούνται με βάση τεκμήρια που υπερβαίνουν το εισόδημά τους. Δεν είναι νοητό τα τεκμήρια κατοικίας, αυτοκινήτου, σχολείου, δαπάνης διαβίωσης να ισχύουν και για τους μισθωτούς και συνταξιούχους. Αυτοί είναι οι φοροφυγάδες; Αυτούς θέλουμε να πιάσουμε;
3. Αυτοτελής φορολόγηση – Φορολογία αποζημιώσεων
Το νομοσχέδιο προβλέπει την κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης ορισμένων εισοδημάτων και κυρίως επιδομάτων δημοσίων υπαλλήλων. Για τις περισσότερες περιπτώσεις, όπως βουλευτές, αθλητές, καλλιτέχνες κ.λπ. δεν μπορεί να υπάρχει αντίρρηση. Προκειμένου, όμως, για επιδόματα δημοσίων υπαλλήλων, υπάρχει άλλη λύση. Να ενταχθούν τα επιδόματα στους μισθούς των υπαλλήλων και έτσι να φορολογούνται ενιαία. Γιατί το να φορολογούνται, αλλά να μην υπολογίζονται για τη σύνταξή τους, για τα Δώρα Πάσχα, Χριστουγέννων και άδειας, όχι μόνο δεν είναι δίκαιο, αλλά αποτελεί ουσιαστικά κλοπή. Προκειμένου για τις αποζημιώσεις λόγω απόλυσης ή εφάπαξ αποζημίωσης εργαζομένων λόγω συνταξιοδότησης, αποτελεί σκάνδαλο η φορολόγησή τους. Αν και βελτιώθηκαν την τελευταία στιγμή οι ρυθμίσεις τής κυβέρνησης και ορίστηκε αφορολόγητο 60.000€ και μικρότεροι συντελεστές, η φορολόγηση αποζημιώσεων του Ν2112 ή ρυθμίσεων ΣΣΕ με συντελεστές 30% παραμένει απαράδεκτη.
4. Φορολογία ακινήτων
Το νομοσχέδιο ενσωματώνει το σύνολο των φόρων μεταβίβασης ακινήτων, που αποφασίστηκαν πρόσφατα, καταργεί το Ειδικό Τέλος Ακινήτων (ΕΤΑΚ) και επιβάλλει τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ).
Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας κάθε φυσικού προσώπου φορολογείται χωριστά και υπόκειται σε φόρο με βάση κλίμακα που προβλέπει αφορολόγητο όριο 400.000 € και φορολογικούς συντελεστές από 0,1% για ποσά πάνω από 400.000 έως 1,0% για ποσά πάνω από 800.000 €.
Η αξία των ακινήτων των νομικών προσώπων φορολογείται με συντελεστές από 0,1% έως 0,6%, χωρίς αφορολόγητο όριο.
5. Έμμεσοι φόροι
Το νομοσχέδιο προβλέπει την επιβολή ΦΠΑ:
• 21% επί της αμοιβής δικηγόρων, συμβολαιογράφων, δικαστικών επιμελητών και άμισθων υποθηκοφυλάκων.
• 10% επί της παροχής υπηρεσιών από συγγραφείς, καλλιτέχνες και ερμηνευτές έργων τέχνης προς άλλα πρόσωπα υποκείμενα σε ΦΠΑ.
Νέοι φόροι, που τελικά θα πληρώσει και πάλι ο τελικός χρήστης.
Γ.Θ.
