Επιμέλεια: Βάννα Σφακιανάκη
Είναι γνωστό ότι το καπιταλιστικό σύστημα αξιοποιεί στο έπακρο την παραπλάνηση, και το ενεργειακό είναι ένα από τα πεδία όπου το παιχνίδι της παραπλάνησης και των εντυπώσεων ασκείται κατά κόρον. Τι γίνεται όμως όταν η παραπλάνηση αποκτά θεσμική υπόσταση, χαρακτηρίζεται ως μέτρο στήριξης των ΑΠΕ και τιτλοποιείται έτσι ώστε να αποτελεί εμπορεύσιμο είδος; Τότε προκύπτουν τα «πράσινα πιστοποιητικά»!
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Όσοι βρεθήκαμε πριν από μερικά χρόνια σε κάποιο ενεργειακό συνέδριο (1) και δεχθήκαμε ενθουσιώδεις πιέσεις από υποστηρικτές και μετόχους ενεργειακών συνεταιρισμών της Γερμανίας και της Ισπανίας, να δημιουργήσουμε αντίστοιχα σχήματα στην Ελλάδα για να καταναλώνουμε «πράσινο ρεύμα», αναρωτιόμαστε αν μας κορόιδευαν ή αν όντως πίστευαν ότι γίνεται κάτι τέτοιο. Αποδείχθηκε ότι δεν διαθέταμε φαντασία ικανή να συλλάβει μια τέτοιου μεγέθους εικονική πραγματικότητα, που από τότε λειτουργούσε σε χώρες τις Ε.Ε., επεξεργασμένη από τα επιτελεία της πράσινης ανάπτυξης. Μια σύλληψη που κάποια χρόνια πριν θα προκαλούσε πόλεμο για αθέμιτο ανταγωνισμό, αν όχι για καθαρή απάτη.
Είναι γνωστό σε όλους ότι στη χώρα μας, αλλά και σε όλες τις χώρες της Ε.Ε., υπάρχει ένα κεντρικό δίκτυο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, που στη συνέχεια διακλαδώνεται στο σύστημα διανομής. Πάνω σ’ αυτό το δίκτυο είναι συνδεδεμένες όλες οι μονάδες παραγωγής ενέργειας, συμβατικές και κάθε είδους ΑΠΕ. Επομένως αυτό που όλοι καταναλώνουμε είναι ένα μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας.
Παρ’ όλα αυτά το τελευταίο διάστημα, βλέπουμε συστηματικά, προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας να διαφημίζονται ότι παρέχουν στους καταναλωτές «πράσινο ρεύμα» και μεγάλες εμπορικές εταιρείες να ισχυρίζονται ότι μόνο τέτοιο καταναλώνουν!
Αυτό συμβαίνει επειδή έχει θεσπιστεί στο κοινοτικό δίκαιο η έννοια της Εγγύησης Προέλευσης της ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ). «Οι Εγγυήσεις Προέλευσης είναι αντικείμενο συναλλαγής ανεξάρτητα από τη φυσική ροή της ηλεκτρικής ενέργειας για την οποία εκδίδονται.» και αφού οι προμηθευτές εγγυηθούν στους καταναλωτές την προέλευση του ηλεκτρικού ρεύματος, «μπορεί μία επιχείρηση, ένα εργοστάσιο ή ένας οικιακός καταναλωτής, παρά το γεγονός ότι οι εγκαταστάσεις του ή το σπίτι του τροφοδοτείται με ηλεκτρική ενέργεια από το ίδιο (δημόσιο) δίκτυο με όλους τους υπόλοιπους καταναλωτές να ισχυριστεί ότι η ενέργεια που καταναλώνει προέρχεται από συγκεκριμένη πηγή (υδροηλεκτρικό σταθμό, αιολικό πάρκο, φωτοβολταϊκό) και με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά (από μη επιδοτούμενο σταθμό, νέα επένδυση, εγκατεστημένο σε τοποθεσία της προτίμησής του κ.λπ.) και να χρησιμοποιήσει την πληροφορία αυτή για σκοπούς όπως την πιστοποίηση μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος, τη διαφήμιση/προώθηση προϊόντων ή υπηρεσιών που παρέχει σε τρίτους, κ.ά.». Αυτά αναφέρονται στην έκθεση του ΔΑΠΕΕΠ για το ενεργειακό μείγμα της χώρας του 2019 (σελ. 6). (2)
Ο Διαχειριστής ΑΠΕ και Εγγυήσεων Προέλευσης Α.Ε. (ΔΑΠΕΕΠ)
Στη χώρα μας οι Εγγυήσεις Προέλευσης παρέχονται επίσημα από τον Διαχειριστή ΑΠΕ και Εγγυήσεων Προέλευσης Α.Ε. (ΔΑΠΕΕΠ), που γεννήθηκε πανηγυρικά στις 20.06.2018 (3) από μετεξέλιξη του Λειτουργού αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας Α.Ε. (ΛΑΓΗΕ), της Ανώνυμης Εταιρείας που είχε αναλάβει μια από τις λειτουργίες της πάλαι ποτέ ΔΕΗ, μετά από τη διάσπασή της σε εταιρείες με διακριτούς ρόλους, για τη δημιουργίας απελευθερωμένης αγοράς ενέργειας.
Τον Δεκέμβριο του 2019 ο ΔΑΠΕΕΠ εντάχθηκε στον Ευρωπαϊκό Σύνδεσμο Φορέων Έκδοσης Εγγυήσεων Προέλευσης των «πράσινων πιστοποιητικών» (Green Certificates) καθώς ολοκληρώθηκε η εγγραφή του στον AIB (Association of Issuing Bodies). (4) Αυτό ανοίγει τον δρόμο στους Έλληνες κατόχους Εγγυήσεων Προέλευσης να μπορούν απρόσκοπτα να συμμετέχουν στο ευρωπαϊκό εμπόριο των «πράσινων πιστοποιητικών».
Αξιοσημείωτο είναι ότι το 1,22% της ενέργειας των υπόλοιπων προμηθευτών και μικρότερο ποσοστό των πέντε προμηθευτών που έχουν κάνει χρήση «πράσινων πιστοποιητικών» το 2019, προήλθε από εισαγόμενη πυρηνική ενέργεια
Την εναρμόνιση με το κοινοτικό δίκαιο είχε εξαγγείλει ο Γ. Σταθάκης στην 83η ΔΕΘ υποστηρίζοντας ότι η υιοθέτηση συστήματος «πράσινων πιστοποιητικών», που θα αγοράζουν οι επιχειρήσεις στο Χρηματιστήριο Ενέργειας για να ενισχύσουν την «πράσινη» εικόνα τους, θα επιτρέψει να μην πληρώνουν οι παραγωγοί ενέργειας το κόστος της μετάβασης στις ΑΠΕ (μέσω της χρέωσης προμηθευτή (ΠΧΕΦΕΛ), επιβαρύνοντας την τιμή του ρεύματος) αλλά οι επιχειρήσεις που επιλέγουν να είναι «πράσινες»! (5)
Φυσικά οι προμηθευτές δεν διαχειρίζονται μόνο «πράσινη ενέργεια», αλλά το συνολικό μείγμα της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται, με αποτέλεσμα όσοι διαφημίζονται για «πράσινο ρεύμα» να εμφανίζουν πολύ μικρές διαφοροποιήσεις στο μείγμα που παρέχουν σύμφωνα με δημοσιευμένα στοιχεία. (6) Αξιοσημείωτο είναι ότι το 1,22% της ενέργειας των υπόλοιπων προμηθευτών και μικρότερο ποσοστό των πέντε προμηθευτών που έχουν κάνει χρήση «πράσινων πιστοποιητικών» το 2019, προήλθε από εισαγόμενη πυρηνική ενέργεια.
Παραπομπές
1) Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ, Ανισορροπίες ισχύος, 2013, rosalux.gr
2) ΔΑΠΕΕΠ, Υπολειπόμενο ενεργειακό μείγμα 2019, dapeep.gr
3) ΛΑΓΗΕ σε ΔΑΠΕΕΠ, e-mc2.gr
4) Ο ΔΑΠΕΕΠ στην ευρωπαϊκή ελίτ των πράσινων πιστοποιητικών, e-mc2.gr
5) Πράσινα πιστοποιητικά, b2green.gr
6) Οι πιο πράσινοι προμηθευτές ρεύματος, capital.gr
