Περικοπές, ψέματα και προστασία των πολυεθνικών εις βάρος της δημόσιας Υγείας. Του Νίκου Γεωργιάδη
Η τροπολογία για το φάρμακο που κατέθεσε ο Άδωνις Γεωργιάδης σήκωσε μια θύελλα αντιδράσεων και αντιπαραθέσεων σε όλα επίπεδα και καθόρισε την πολιτική ατζέντα της εβδομάδας που τελειώνει. Πολλά ερωτήματα εγείρονται για τη συγκεκριμένη τροπολογία η οποία κατατέθηκε και ψηφίστηκε άρον-άρον, ενώ αφορά ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα όπως αυτό των φαρμακευτικών δαπανών και του νέου τιμολογίου για σειρά φαρμάκων.
Ο υπουργός, προσωπικά, αλλά έχοντας την αμέριστη στήριξη όλης της κυβέρνησης, ανέλαβαν να πείσουν την ελληνική κοινωνία για το θετικότατο της επίμαχης τροπολογίας αλλά και για το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι με τα συμφέροντα των φαρμακοβιομηχανιών και όχι υποστηρικτής του φτηνού φαρμάκου.
Αν όντως έτσι έχει η κατάσταση, γιατί δεν προηγήθηκε καμία συζήτηση πάνω στο θέμα, ούτε σε επίπεδο διαβούλευσης με τους σχετιζόμενους κοινωνικούς και επιστημονικούς φορείς, ούτε σε κοινοβουλευτικό επίπεδο; Γιατί επιστρατεύτηκαν, πλήρως, τα μεγάλα δημοσιογραφικά συγκροτήματα και υπερθεμάτιζαν για το φιλολαϊκό χαρακτήρα της τροπολογίας; Γιατί υψηλόβαθμα στελέχη τόσο της Ν.Δ. αλλά και του ΠΑΣΟΚ σεργιάνιζαν τα κανάλια καταγγέλλοντας τον ΣΥΡΙΖΑ, σε όλους τους τόνους, ότι η πολιτική του εξυπηρετεί τα συμφέροντα των εγχώριων φαρμακοβιομηχανιών και όχι το φτηνό φάρμακο; Τι κρύβεται στα ψιλά γράμματα πίσω από την (ενδεχόμενη) μείωση του τιμολογίου 100 φαρμακευτικών προϊόντων και ποιες είναι, επί της ουσίας, οι αλλαγές που συνοδεύουν αυτή την τροπολογία;
Να τονίσουμε εξαρχής ότι η ανάγκη για μείωση των δημόσιων φαρμακευτικών δαπανών δεν αποτελεί μόνο επιλογή της κυβέρνησης ή ενός υπουργικού επιτελείου, αλλά κομμάτι των μνημονιακών δεσμεύσεων απέναντι στην τρόικα και τους δανειστές. Συγκεκριμένα, οι φαρμακευτικές δαπάνες θα πρέπει να πέσουν κάτω ακόμη και από το «κόκκινο όριο» των 2 δισ. και να φτάσουν το 1% του ΑΕΠ. Αυτή η δέσμευση βρίσκεται στον πυρήνα της τροπολογίας και επ’ ουδενί το φτηνό φάρμακο για το λαό.
Σήμερα οι δημόσιες φαρμακευτικές δαπάνες ανέρχονται στα 2,37 δισ. και περικόπτονται κατά 480 εκατ., ενώ αποτελούν μόνο το 20% των συνολικών δαπανών για την Υγεία. Έτσι, η πολυδάπανη Ελλάδα ξοδεύει για φάρμακα ποσό ίσο με το 60% του μέσου όρου των φαρμακευτικών δαπανών στην Ε.Ε. των 27.
Πίσω από τον καπνό Άδωνι και Μέσων
Οι κυβερνητικοί επιτελείς διεξήγαγαν, τις προηγούμενες μέρες, μια ολόκληρη επικοινωνιακή καμπάνια για να αποδείξουν ότι θα μειωθούν οι τιμές των φαρμάκων. Τι λένε όμως τα νούμερα; Από τα πλέον των 14.000 σκευασμάτων που κυκλοφορούν στα ελληνικά φαρμακεία, μόλις 100 είναι αυτά που θα μειωθούν κατά 50%. Τα υπόλοιπα φάρμακα που έχουν χάσει την πατέντα τους θα μειωθούν κάποια στιγμή στο μέλλον, με την ελπίδα ότι θα φτάσει η μείωσή τους στο 10%. Εδώ βρίσκεται και η μεγάλη λαθροχειρία. Τα παραπάνω αναφέρονται στα φτηνά φάρμακα. Τα ακριβά φάρμακα της λίστας του ν.3816, αυξήθηκαν από 420 εκ. ευρώ πέρυσι, στα 590 εκ. το εννεάμηνο του 2013 με προοπτική να φτάσουν τα 700 εκ. ευρώ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η ετήσια κατά κεφαλήν κατανάλωση φαρμάκων διαμορφώνεται περίπου στα 134 ευρώ, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 324 ευρώ.
Η μείωση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης συνοδεύεται με σημαντική αύξηση της συμμετοχής των ασθενών στο κόστος των φαρμάκων και από το 11,5% έχει φτάσει στο 23,5%, που οφείλεται στην αύξηση των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων και της λίστας φαρμάκων που δεν καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ. Στην αύξηση αυτή να προσθέσουμε και το χαράτσι του 1 ευρώ που θα καλούνται να πληρώνουν οι ασθενείς για κάθε συνταγογράφηση. Με απλά λόγια, η κυβέρνηση θριαμβολογεί που μειώνει τις δημόσιες δαπάνες, δεν ρίχνει τις τιμές των φαρμάκων και επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τους πολίτες. Αυτό είναι το πρώτο μέρος του success story στο φάρμακο.
Πάνω στην υγεία του ελληνικού λαού παίζεται ένα πολύ μεγάλο παιχνίδι, με πρωταγωνιστές την τρόικα, την κυβέρνηση και τις μεγάλες πολυεθνικές φαρμακοβιομηχανίες.
Η Ελλάδα αποτελεί χώρα αναφοράς για 19 χώρες, ως προς τις τιμές των φαρμάκων. Πιθανές αυξομειώσεις στις τιμές των φαρμάκων στη χώρα μας καθορίζουν τις τιμές σε χώρες όπως η Βραζιλία, η Αργεντινή, η Τουρκία και η Πορτογαλία. Το ενδεχόμενο μεγάλων πτώσεων στις τιμές των φαρμάκων, σε μια μικρή αγορά όπως αυτή της Ελλάδας, θα επηρεάσει αντιστοίχως μεγάλες αγορές όπως αυτές των παραπάνω χωρών. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι πολυεθνικές δεν έχουν παρά να σταματήσουν τη διανομή των φαρμάκων τους στην Ελλάδα, ώστε να προστατεύσουν τα κέρδη τους. Μια τέτοια κίνηση, σε συνδυασμό με τα αμφιβόλου ποιότητας γενόσημα φτηνά φάρμακα από την Ινδία και το Μπαγκλαντές θα αποτελούν πραγματικά κίνδυνο για τη δημόσια Υγεία.
Ο έλεγχος που διατείνεται ο υπουργός Υγείας ότι κάνει ο ΕΟΦ είναι τουλάχιστον ελλιπής. Εσκεμμένα ο οργανισμός έχει αποδεκατιστεί από προσωπικό. Θα μπορούν οι 10 εναπομείναντες ελεγκτές να επιβεβαιώσουν ότι τα γενόσημα που θα αντικαταστήσουν τα πρωτότυπα είναι ασφαλή; Σε καμία περίπτωση!
Με το βλέμμα στις πολυεθνικές
Η κυβέρνηση Σαμαρά, όπως και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, διαφυλάττουν με ευλάβεια τα συμφέροντα των μεγάλων πολυεθνικών. Διατηρούν εδώ και δέκα χρόνια τη σκανδαλώδη διάταξη με την οποία απαλλάσσονται οι πολυεθνικές του φαρμάκου από φόρο μέχρι 16% επί του τζίρου για τη δήθεν προώθηση των προϊόντων τους. Όμως, η προώθηση γίνεται από τις μητρικές εταιρίες και όχι από τις θυγατρικές των φαρμακευτικών. Με τον τρόπο αυτό χαρίζονται 350 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο στις πολυεθνικές.
Το ζήτημα του φαρμάκου είναι ένα θέμα πολυδιάστατο και για να προκύψει μια συγκροτημένη πολιτική χρειάζεται πολλή δουλειά, σκέψη και πάνω από όλα ένας μεγάλος και πλατύς διάλογος με όλες τις εμπλεκόμενες κοινωνικές ομάδες. Διάλογος με τα υγιή και τίμια στοιχεία αυτών των κοινωνικών ομάδων, μια και στο συγκεκριμένο ζήτημα η διαπλοκή και η διαφθορά του πολιτικού συστήματος διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο.
Όμως κάτι τέτοιο οφείλει να γίνει άμεσα. Πρέπει να ληφθούν πρωτοβουλίες και στον τομέα της δημόσιας Υγείας οι οποίες θα βάλουν φρένο και θα αντιμετωπίσουν την ανθρωπιστική κρίση που χτυπάει την πόρτα της ελληνικής κοινωνίας.
Το επόμενο Σάββατο διαβάστε συνέντευξη του Δημήτρη Πανταζή, φαρμακοποιού, για τη διάρθρωση της αγοράς φαρμάκου, για τους πραγματικούς στόχους της κυβέρνησης, αλλά και για τα γενόσημα και το ρόλο του ΕΟΦ.
