Δύο συγκεντρώσεις και μερικοί προβληματισμοί
Την Τετάρτη, μερικές χιλιάδες συγκεντρώθηκαν στο Σύνταγμα με σύνθημα «Παίρνουμε τη διαπραγμάτευση στα χέρια μας». Την Πέμπτη, λίγες χιλιάδες διαδήλωσαν δηλώνοντας «Μένουμε Ευρώπη», μετά από ένα μάλλον αντίστοιχα «αυθόρμητο» κάλεσμα. Πέρα από τον «πόλεμο» των φωτογραφιών και των εντυπώσεων, οι δύο συγκεντρώσεις δεν απείχαν πολύ από πλευράς μαζικότητας, αλλά ήταν μάλλον συγκρίσιμες.
Η διαδήλωση της Τετάρτης δεν ήταν μόνο ασύγκριτα μικρότερη σε σχέση με αυτές του Ιανουαρίου. Εκείνα που σαφώς απουσίαζαν ήταν ο παλμός και η αποφασιστικότητα. Ο κόσμος δεν κατεβαίνει στις πλατείες με το «πάτημα ενός κουμπιού». Δεν κατεβαίνει όταν εκείνος που τον καλεί δεν έχει αποσαφηνίσει για ποιο ακριβώς πράγμα ζητά στήριξη. Ούτε για να υποστηρίξει εκ των προτέρων διακηρυγμένους συμβιβασμούς. Γιατί μπορεί να είναι άξια χλευασμού τα πλακάτ της Πέμπτης, αλλά και πώς να φτιάξεις πλακάτ υπέρ των ισοδύναμων, των ιδιωτικοποιήσεων ή της αύξησης του ΦΠΑ; Και έπειτα, πώς ακριβώς οι πολίτες θα «πάρουν τη διαπραγμάτευση στα χέρια τους», όταν μαθαίνουν από το γερμανικό Tagesspiegel ποιες προτάσεις έχει καταθέσει η Αθήνα (μόνο στα αγγλικά);
Κάποιοι αριστεροί σχολιαστές, επιδεικνύοντας τα δικά τους ένσημα σε διαδηλώσεις, ειρωνεύτηκαν το «Κολωνάκι», τους «νεοφιλελέ» ή την «αστική τάξη» που…επιτέλους έμαθε κι αυτή να διαδηλώνει. Ας φέρουμε ένα μακρινό παράδειγμα. Το σύνθημα «ΔΑΠίτες, κότες, Kολωνακιώτες» είχε αρκετή πέραση στα «αριστερά αμφιθέατρα», τη δεκαετία του ‘80, όταν η ΔΑΠ ξεμύτιζε. Λίγα χρόνια μετά, κυριαρχούσε στα πανεπιστήμια και είναι, ακόμα και σήμερα πρώτη, και μάλιστα με τεράστια διαφορά στα κάθε άλλο παρά…Kολωνακιώτικης κοινωνικής σύνθεσης ΤΕΙ.
Εκείνα που διακυβεύονται βέβαια, σήμερα, είναι πολύ σοβαρότερα από το φοιτητικό «συνδικαλισμό». Το πολιτικό σύστημα αναδιοργανώνεται, αλλά και σε μεγάλο βαθμό «ξεπλένεται». Αν σήμερα οι «πλατείες από την ανάποδη» φαίνεται να έχουν όρια ή και «γραφικότητα», δεν συμβαίνει το ίδιο με το σκηνικό που διαμορφώνεται σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Η ασφυξία από το οικονομικό περνά πράγματι και στο πολιτικό επίπεδο και όποιος σκοπεύει να κυβερνά με μνημονιακές ουσιαστικά προδιαγραφές, θα καλεστεί αργά ή γρήγορα να συνδιαχειριστεί τη διακυβέρνηση. Άλλωστε, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει ήδη με διάφορους τρόπους;
Υπάρχει και μια άλλη αντιμετώπιση. Κάποιοι βλέπουν ότι ο «ταξικός πόλεμος» ξεκίνησε, τα στρατόπεδα ξεκαθαρίζουν, η σύγκρουση ίσως τώρα αρχίζει! Στην καλύτερη περίπτωση, πλάνη και φαντασίωση. Στη χειρότερη, ένα τρικ για να υποστηριχθεί η ανάγκη να πειθαρχήσουν οι «στρατιώτες»… Το πρόβλημα είναι ότι αν κρίνουμε από τα «στρατόπεδα» που είδαμε την Τετάρτη και την Πέμπτη, έχουμε μάλλον μια καρικατούρα «πολέμου» που όμως δυνητικά αντικατοπτρίζει ένα «διχασμό» καθόλου «επαναστατικό» αλλά μάλλον βολικό για το πολιτικό σύστημα και τους επίδοξους σωτήρες.
Ζούμε τα πρώτα επεισόδια μιας περιόδου που σημαδεύεται από την απόπειρα να ακυρωθεί μια δυνατότητα που εμφανίστηκε στην ελληνική κοινωνία. Ας θυμηθούμε το μεγάλο και ακηδεμόνευτο υπό διαμόρφωση αντιμνημονιακό κοινωνικό μπλοκ λίγα χρόνια πριν. Σήμερα, με τον κυβερνητισμό να λειτουργεί σαν υπνωτικό και τους διαχωρισμούς μνημονιακών και αντιμνημονιακών να θολώνουν όλο και περισσότερο, ποια είναι η ποιότητα των προσφερόμενων απαντήσεων;
Πριν, λοιπόν, χλευάσουμε τη συγκέντρωση της Πέμπτης, ας προβληματιστούμε περισσότερο γι’ αυτήν της Τετάρτης. Και ας αναλογιστούμε, ξανά, τι είναι αυτό που λείπει σήμερα.