Η σημασία βρίσκεται στις λεπτομέρειες
του Τάσου Γλανζή*
Μια πλατεία που «ανακαλύφθηκε» από τον φοιτητόκοσμο τη δεκαετία του ΄80, με δυο-τρία φαγάδικα φτηνά, μια καφετέρια, ένα εναλλακτικό βιβλιοπωλείο και περιμετρικά κλασσικά μαγαζιά γειτονιάς. Τον κόκκινο φούρνο, ένα παιχνιδάδικο, μανάβικο, ψιλικατζίδικο, φαρμακεία κ.λπ. Αυτή ήταν η πλατεία μας…
Εκατό μέτρα πιο πίσω γεννήθηκε και η κατάληψη της Αρμενοπούλου 10 το ΄87 που λειτούργησε ως στεγαστική κατάληψη και εκκενώθηκε μετά την τριήμερη δικαστική περιπέτεια των 35 κατοίκων της αλλά και την πανηγυρική αθώωσή τους. Ήταν λογικό και αναγνωρίσιμο τότε, ακόμη και από τη δικαστική εξουσία το δικαίωμα των νέων στην αξιοπρεπή διαβίωση.
Την δεκαετία του ΄90 με τον ερχομό των ομογενών από τη Σοβιετική Ένωση μετατράπηκε η πλατεία Ροτόντας σε χώρο αγοράς φτηνών μικρών «θησαυρών» από τα σεντούκια των κυνηγημένων Ελληνοπόντιων και Ρωσοπόντιων. Ξεκίνησαν από τις Τετάρτες της λαϊκής και επεκτάθηκαν σε όλη την εβδομάδα καθιερώνοντας ένα είδος «ανατολίτικου παζαριού», ένα «Μοναστηράκι» περίπου στο κέντρο της πόλης. Πάντα όμως ένας χώρος ανθρώπινης δραστηριότητας, νεολαίας τα βράδια και με αισθητική «γειτονιάς» για τους κατοίκους κάθε ηλικίας.
Μετά το 2000 η πλατεία «ανακαλύπτεται» και από κάθε λογής περιθωριακών έως και ποινικών προθέσεων άτομα, που βρίσκουν χώρο δράσης είτε για εμπόριο πρέζας είτε για εκμετάλλευση φτωχών, άστεγων και άλλων ανήμπορων ανθρώπων, φέρνοντας ένα καθεστώς συμμορίτικης λογικής και κυριαρχίας. Οι προσπάθειες κατοίκων ή και πρωτοβουλιών του αναρχικού κυρίως χώρου να εκδιωχθούν έφερε επεισόδια μέχρι και δολοφονίες και οι υστερικές φωνές βεβαίως έφεραν αστυνομοκρατία επί μακρόν, ιδίως μετά το 2011.
Σήμερα; Φοβάσαι τις περισσότερες ώρες να περάσεις με το παιδί σου και η μετάλλαξη ενός πανέμορφου δημόσιου χώρου συμπυκνώνεται και συμβολίζεται στη φωτογραφία με τα σκαλιά της «Πράξης» του εναλλακτικού βιβλιοπωλείου μας. Πόση μελαγχολία σε μια φωτογραφία!
Αυτά τα δυο σκαλιά οδηγούσαν κάποτε στο εναλλακτικό βιβλιοπωλείο. Χώρος με πλήθος παρεμβάσεων, εκδηλώσεων, ανήσυχων τουλάχιστον ανθρώπων που μπαινόβγαιναν στο «στέκι» τους… Σήμερα κάποιοι βίδωσαν σιδερένια μπουντρέλια μη τυχόν και κάτσουν δυο άνθρωποι και συζητήσουν, σκεφτούν, χαϊδευτούν ή ότι άλλο. Ίσως να υπάρχουν βάσιμες δικαιολογίες για τα μπουντρέλια στο αδιανόητο «μπουρντέλο» πλατεία Ροτόντας…
Πόσο πιο άφιλη πλέον μπορεί να γίνει κάθε γωνιά αυτής της πόλης;… Πόσα αφιλόξενα τετραγωνικά επιτέλους θα γεννάμε; Ειλικρινά «βαριέμαι» και κουράστηκα να σκέφτομαι πόσα μπορεί να κάνει ο Δήμος, το Κράτος, οι φορείς της πόλης, οι κάτοικοι, εμείς, εσείς. Δεν ξέρω. Δεν θέλω πια προτάσεις…
Να εκφραστεί τουλάχιστον ο αποτροπιασμός για την κατάντια, την παρακμή και ας γίνει η απελπισία αφετηρία για ότι καινούργιο. Το ίδιο και απαράλλαχτο πάντως να παραμένει σ αυτόν τον τόπο δεν γίνεται. Είναι αηδία!
*Ο Τάσος Γλαντζής είναι εκπαιδευτικός