Από πού πηγάζει η κυβερνητική αισιοδοξία;
Του Απόστολου Αποστολόπουλου
Άλλο το ένα βήμα μπρος, δύο βήματα πίσω που έλεγε ο Λένιν και άλλο το πίσω-μπρος, το τρίμηνο κυβερνητικό σημειωτόν. Όταν και η Μέρκελ αναγνώρισε πως ήταν κρίμα κι άδικο να λένε ότι οι Έλληνες είναι τεμπέληδες, η κυβέρνηση διατηρεί βήμα περιπάτου. Δεν λέω, ο πρωθυπουργός τρέχει, από το τηλέφωνο στο αεροπλάνο και τούμπαλιν. Αλλά η φοροδιαφυγή αφορά μόνο στον άρχοντα των εθνικών οδών και όχι στον κυρίαρχο των ΜΜΕ; Τρεις μήνες για τον (αμφιλεγόμενο) νόμο για την ΕΡΤ; Δυο λόγια για το αγροτικό, μια πρόταση, ένα σχέδιο, εξαρτώνται από τον Ντάισελμπλουμ; Κουβέντες, μυστικά (πήρε τη σκυτάλη και ο Κοτζιάς), πότε κρύο πότε ζέστη, οι εταίροι «αγάλματα», επαναλαμβάνουν όσα έλεγαν στον Σαμαρά, απολύσεις, μισθοί, συντάξεις. Εκ του μη αποτελέσματος πηγάζει η κυβερνητική αισιοδοξία;
Ο διάλογος του Τσίπρα με τις καθαρίστριες εξηγεί τη μακρά πορεία της μάχης. Τον θυμίζω: «Αλλάξατε την Ελλάδα», είπαν στον πρωθυπουργό οι καθαρίστριες. «Όχι», απάντησε ψύχραιμα ο Τσίπρας, «η Ελλάδα θέλει χρόνια για να αλλάξει».
Όσα πρέπει να αλλάξουν έχουν βαθιές ρίζες. Το πελατειακό κράτος κατάγεται από τους κοτζαμπάσηδες, σημερινούς καναλάρχες, μεγαλοεργολάβους και λοιπούς μεγαλόσχημους. Πεντακόσιοι, λέει, θα φορολογηθούν ως «μεγάλος πλούτος». Ούτε θα καρατομηθούν, ούτε θα δικαστούν ούτε τίποτα κακό θα πάθουν οι περιουσίες τους, απλώς θα πληρώσουν φόρο όπως όλοι και ο καθένας.Για το «παλιόσπιτο» μπορούν άνετα να πληρώσουν. Αλλά ο κάθε φόρος είναι πλήγμα στο κύρος τους, σ’ αυτό που τους ξεχωρίζει από τον καθένα. Δεν είναι φοροφυγάδες, είναι (αισθάνονται ότι είναι) οι ιδιοκτήτες του τόπου. Δεν πληρώνεις για το δικό σου πράγμα.
Βρέθηκε, λοιπόν, για τους πολλούς το εύρημα των 100 δόσεων. Τι εμπόδισε να βρεθεί ταυτοχρόνως και το «εύρημα» (τόσο γνωστό και τετριμμένο) της έκτακτης φορολόγησης των πεντακοσίων, των επόμενων, των παρακάτω κ.λπ., κ.λπ.; Φόβος για την αντίδρασή τους; Συναλλαγή; Έλλειψη προετοιμασίας; Η χώρα θέλει χρόνια να αλλάξει, είπε ο Τσίπρας. Και η Αριστερά επίσης, θα ήταν σωστό να συμπληρώσει. Αλλά πώς να αλλάξει όταν δεν μπορεί, τυφλή τα τ’ ώτα τον τε νουν, ούτε να δει ούτε, έστω, να μιμηθεί τον πρωθυπουργό και πρόεδρό της που τρέχει από παπά σε πάπα, κάνοντας πολιτική ενώ εκείνη επιτελεί το ιδεοληπτικό καθήκον της εναντίον της αγίας Βαρβάρας – πρώτης τάξεως αντίπαλο τη σήμερον ημέρα.
Απολύτως σχετικό: Οι τοποθετήσεις διαφόρων προσώπων δείχνουν ότι δεν υπήρξε σοβαρή (ούτε «ασόβαρη») προετοιμασία για τη στελέχωση του κυβερνητικού/κρατικού μηχανισμού, με την εξαίρεση ορισμένων στελεχών προορισμένων, προφανώς εξαρχής, να καταλάβουν τις καίριες θέσεις που κατέχουν. Αυτές οι τελευταίες, κρίσιμες, περιπτώσεις αποκαλύπτουν μάλλον έναν αχταρμά εσωτερικών/εξωτερικών εξαρτήσεων, παρεμβάσεων και διασυνδέσεων ποικίλης προελεύσεως ή/και βολέματος παλαιών ή πρόσφατων φίλων. Ποιος έχει την εμπιστοσύνη τίνος, μένει αναπάντητο ζητούμενο. Πες μου τους φίλους σου…
Αντίστροφα: Η κυβέρνηση είναι μεταβατική, με την έννοια ότι θέλει να μεταβεί από το καθεστώς ρεμούλας, διαφθοράς και εθελοδουλίας σε άλλο καθεστώς, ευάερο. Καθεστώς που θα διαμορφωθεί από τις πράξεις και παραλείψεις των κυβερνώντων και ημών των ιδίων. Δεν υπάρχει πρότυπο μοντέλο γενικά αποδεκτό «εκ των προτέρων», αλλά μόνον περιορισμοί από το εσωτερικό και διεθνές περιβάλλον. Ξέρουμε τι δεν θέλουμε. Αλλά το τι θέλουμε και τι μπορούμε το διαμορφώνουμε καθημερινά με πράξεις και παραλείψεις, μέσα σε ένα τοπίο περιορισμένης ορατότητας. Δεν υπάρχει έτοιμος σοσιαλισμός (ισχύει και για τον καπιταλισμό και κάθε σύστημα), ένα καλούπι για να μπούμε μέσα, όπως π.χ. δεν υπήρχε έτοιμη η Αθηναϊκή Δημοκρατία.
Η κυβέρνηση έλαβε σαφή αλλά όχι ιδιαιτέρως ισχυρή, μαζική, εκλογική εντολή. Ισχυρή στήριξη απόκτησε εκ των υστέρων, όχι για τις (ισχνές) πράξεις της αλλά επειδή αντιστάθηκε στους άθλιους εταίρους.Σ’ αυτές τις συνθήκες είναι σχεδόν αναπόφευκτη η σύμπραξη με πρόσωπα «στην κόψη του ξυραφιού», πολύ περισσότερο όταν ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι δα και κόμμα με σιδερένια ομοιογένεια, πειθαρχία και ιδεολογία. Αναπόφευκτο, επίσης,ένας στενός ηγετικός πυρήνας να τείνει να δημιουργεί για τον εαυτό του πλέγμα αυτοπροστασίας, εν είδει κλειστού κυκλώματος ή «παρέας», ώστε να παίρνει αποφάσεις, ορθές ή λάθος. Η ορθότητα των αποφάσεων συσπειρώνει, η δημοκρατία εκ των άνω. Η ανομοιογένεια αντιλήψεων στο ηγετικό επίπεδο, η «δημοκρατία των ίσων», αποτρέπει θανατηφόρες συγκρούσεις, μάταια περιμένουν οι αντίπαλοι διασπάσεις.Υπάρχει προηγούμενο για την Αριστερά. Η Κ.Ε. των μπολσεβίκων επί Λένιν όπου η δημοκρατική λειτουργία ήταν απόλυτη, οι συγκρούσεις οξύτατες, η ενότητα πολυκύμαντη αλλά σταθερή. Μετά τα πράγματα πήραν άλλο δρόμο. Συνειδητά ή όχι, προς αυτόν τον «άλλο δρόμο» σπρώχνουν τον Τσίπρα όσοι σκέπτονται εκλογές με λίστα, με στόχο την εκκαθάριση των «ατάκτων».
Τέλος: Παρέα με τον κάθε Ταγματάρχη, αριστερό ή όχι, προς τι οι διαμαρτυρίες για τον κάθε Πανούση ή Παπαγγελόπουλο, δήθεν επειδή δεν είναι «σαρξ εκ της σαρκός»; Κυβέρνηση της Αριστεράς δεν ισούται με κυβέρνηση των αριστερών, των «καλών» ή των δήθεν. Κυβέρνηση της Αριστεράς είναι αυτή που επιδιώκει την ευρύτερη δυνατή λαϊκή ενότητα, υπό την ηγεσία της. Η σύμπραξη με τους ΑΝΕΛ και με άλλα τμήματα της πατριωτικής δεξιάς, όπως οι καραμανλικοί, με τμήματα της αστικής τάξης κουρελιασμένα από τα μνημόνια, είναι η οδός της λαϊκής συσπείρωσης. Και με δημοψήφισμα, απαραίτητο πλέον, καθώς φαίνεται, ώστε να αναλάβουν οι εταίροι την ευθύνη της τελικής απόφασης. Διεύρυνση δεν σημαίνει αυτομάτως και ενδυνάμωση, αυτό εξαρτάται από την ηγεσία και από εμάς τους ίδιους.