H πολιτική βουλιμία Σαμαρά δεν αποτρέπει την αποκάλυψη της ύβρεως. Του Γιάννη Τσούτσια
Το τελευταίο διάστημα, χωρίς αμφιβολία, παρακολουθούμε την παρόξυνση της πολιτικής αναμέτρησης. Παρόξυνση η οποία δεν προκύπτει απευθείας από τα γεγονότα, άλλα ανατροφοδοτείται από την πίεση της κυβέρνησης να μεγιστοποιήσει τα επικοινωνιακά της κέρδη από τη στοχοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ και τη συντηρητική στροφή. Διεξάγεται, έτσι, ένα πολιτικό παιχνίδι με έντονα στοιχεία αποπροσανατολισμού, που αντανακλά τον περιορισμό-εκπεσμό της πολιτικής διαδικασίας στα όρια μιας νέας κατασκευής εικονικής σταθερότητας, αφήνοντας και πάλι στο απυρόβλητο το πολιτικό σύστημα. Στο βαθμό, λοιπόν, που ο θυμός καταλαγιάζει, η κοινωνική διαθεσιμότητα περιορίζεται και η αμφισβήτηση του πολιτικού συστήματος υποχωρεί στη σκιά, η επικαιρότητα συντίθεται από τις διακυμάνσεις των συσχετισμών, τις δημοσκοπικές αυξομειώσεις και απ’ όλα τα συναφή τεχνάσματα του χειραγωγούμενου σκηνικού.
Παρ’ όλα αυτά, η μαζική οργή που δεν βρήκε προσανατολισμό, αλλά αντιμετωπίστηκε σφετεριστικά και εξαργυρωτικά, παραμένει το πραγματικό υπόστρωμα των εξελίξεων. Ο κόσμος έμεινε να επανεκτιμήσει την ίδια του την εκρηκτικότητα, να φοβηθεί την άδηλη έκβασή της, να την εκτρέψει σε κατευθύνσεις πιο ρεαλιστικές, τακτικότερες, συσταλτικές. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, η συνειδητοποίηση ακολουθεί κι αυτή το δικό της επώδυνο και αντιφατικό δρόμο. Εκδηλώνεται με απόρριψη των πρακτικών της προηγούμενης περιόδου και με αναζήτηση πιο ουσιαστικών προσεγγίσεων, έστω με τη μορφή διλημμάτων και κακοτοποθετημένων ερωτηματικών.
Όμως, στην ατμόσφαιρα επικρατεί η δειλή αποδοχή της ψευδαίσθησης, ότι μετά τη δόση μπορεί να πάρουμε ανάσα, ότι τα πράγματα ίσως σταθεροποιηθούν. Αυτή ήταν η επιτυχία του Σαμαρά που τον οδήγησε να ενδυναμώσει την επιχείρηση ανασύστασης της συντηρητικής ηγεμονίας. Αυτός ήταν και ο λόγος που ενεργοποιήθηκαν, με φρενήρη ρυθμό, τα μανιακά αντανακλαστικά των στελεχών της Ν.Δ., επικουρούμενα από τις δημοσκοπήσεις σε βάρος του ΣΥΡΙΖΑ. Η κυβερνητική συγχορδία δείχνει να πιστεύει ότι έχει στριμώξει τον ΣΥΡΙΖΑ, ότι τώρα είναι η ευκαιρία για το στρατηγικό χτύπημα. Αποκαλύπτεται όμως παράλληλα και η υπεροψία της. Η ύβρις επικρέμεται στο κόμμα του κ. Σαμαρά. Ανασύρει και κάνει μαζικά εμφανείς τις απεχθείς πλευρές της ταυτότητάς του. Έτσι προέκυψαν τα χαλκεία, το αδίστακτο των πράξεων, το αμετροεπές των δηλώσεων, η ενορχήστρωση προβοκατσιών. Κι ας παραμένει ανοιχτό το ζήτημα της συγγένειας της Ν.Δ. με τον σκοτεινό κόσμο της πολιτικής αποσταθεροποίησης.
Με την τρομοκρατία, πάλι, η Ν.Δ. λειτούργησε σαν έτοιμη από καιρό. Συνέδραμε στην όξυνση, βρήκε νέα ευκαιρία να επεκτείνει παντού τις επιχειρήσεις τύπου «Αμαλίας». Τώρα, σήμερα, μεταφέρει το πεδίο της σύγκρουσης στους συνδικαλιστές. Αλλά έχει ήδη αρχίσει να δημιουργείται η αντίρροπη δυναμική. Οι χαλκεύσεις αποκαλύπτονται, προσθέτοντας ακόμη έναν κρίκο στη μακριά αλυσίδα των σκευωριών που σηματοδοτεί το χώρο της Δεξιάς. Η σπουδή, η βουλιμία για πολιτικά κέρδη, έφερε τριγμούς. Η αποστασιοποίηση των κυβερνητικών εταίρων υπήρξε σαφής. Διότι μπορεί το σκηνικό της αποδυνάμωσης του ΣΥΡΙΖΑ να ενισχύει τη ΔΗΜΑΡ και το ΠΑΣΟΚ, όμως η πόλωση που επιδιώκει ο Σαμαράς δεν τους ευνοεί, εξού και οι αντιδράσεις. Σε κάθε περίπτωση, το βαθύτερο σχέδιο μεταστροφής του κοινωνικού ριζοσπαστισμού μέσω του ενδόμυχου εκφοβισμού (επίπεδο όπου λειτουργεί η τρομοκρατία και επιφέρει μετατοπίσεις), φαίνεται ότι μπορεί να ακυρωθεί.
Την ίδια περίοδο ο ΣΥΡΙΖΑ, αντιμέτωπος με τις αδυναμίες και τις αστοχίες του, επέλεξε να φιλοτεχνήσει για τον επικεφαλής του την εικόνα ενός επί θύραις πρωθυπουργού. (Η παροξυσμική πολιτική αντίδραση της Ν.Δ. αυτό τον στόχο πήγε να ακυρώσει). Όμως τα ταξίδια του Αλ. Τσίπρα, σχεδιασμένα σε άλλη επικοινωνιακή στιγμή και με επιφανειακές προσλαμβάνουσες, δεν φαίνεται να αποδείχθηκαν ιδιαίτερα αποδοτικά. Περισσότερο εξέπεμψαν ένα μήνυμα προσαρμογής και μετατόπισης από τον ριζοσπαστικό λόγο της Αριστεράς, επιπροσθέτοντας προβλήματα, αντί να λύσουν. Ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει σε καθηλωτικό, θεσμικό, ευρωπαϊκό ρόλο, έστειλε μήνυμα στη Γερμανία ότι δεν την αγνοεί και στη συνέχεια έσπευσε στις ΗΠΑ προς κατευνασμό. Το άνοιγμά του, όμως, προς τις ΗΠΑ δεν είναι συγκυριακό. Δεν πρόκειται περί παραπειστικών υποκλίσεων, αλλά για ένα σαφές, διαπιστευμένο σήμα, ότι ο ριζοσπαστισμός στην Ελλάδα είναι μη ανατρεπτικός, ομόλογος της Αριστεράς του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ.
Έτσι ξανά, η κοινωνία, εν μέσω ερειπίων, βρίσκεται μπροστά στον ίδιο γρίφο, τον οποίο οι πολιτικές δυνάμεις που την εκπροσωπούν, επιμένουν να αγνοούν! Ζητείται λύση, καθολική! Ταυτόχρονα κοινωνική, πολιτική και οικονομική. Λύση, που θα σηματοδοτείται από έναν πολιτικό δρόμο με διαδοχικά, επαγωγικά βήματα ανάταξης και σημείο εκκίνησης την εναντίωση στο πολιτικό σύστημα. Ήδη η αρχιτεκτονική του σημερινού πολιτικού σκηνικού μεταβάλλεται. Στο επόμενο διάστημα οι αλλαγές θα επιταχυνθούν. «Νέα» κόμματα, νέες διασπάσεις, νέα πολιτικά παιχνίδια, είναι προ των πυλών. Όμως το ζήτημα παραμένει αν θα αλλάξει και το πολιτικό σύστημα, η ουσία δηλαδή της πολιτικής εκπροσώπησης. Αλλιώς, το κεντρικό επίδικο και αναγκαίο αίτημα των καιρών θα χαθεί και πάλι πίσω από την έντεχνα καλλιεργημένη κινητικότητα, μιας, εν πολλοίς, σκηνοθετημένης επικαιρότητας.
