Επιμέλεια: Βάννα Σφακιανάκη
«Βρισκόμαστε σε έναν αγώνα εξοπλισμών τεχνητής νοημοσύνης με την Κίνα», δήλωσε ο Doug Burgum, Υπουργός Εσωτερικών των ΗΠΑ. «Ο μόνος τρόπος να κερδίσουμε είναι με περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια». Ο ίδιος θα διευθύνει το νέο Εθνικό Συμβούλιο Ενεργειακής Κυριαρχίας που ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τράμπ, με τον Υπουργό Ενέργειας Chris Wright ως αντιπρόεδρό του. Σκοπός του Συμβουλίου είναι να διαμορφώσει την ενεργειακή πολιτική στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση έτσι ώστε να επιτευχθεί η «ενεργειακή κυριαρχία» των ΗΠΑ.
«Ο Τραμπ έχει θέσει ως προτεραιότητα την εγχώρια παραγωγή ενέργειας, θέτοντας το άφθονο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της Αμερικής ως πηγή γεωπολιτικής και οικονομικής ισχύος. […] Οι προηγούμενοι πρόεδροι έχουν χρησιμοποιήσει παρόμοιες προσεγγίσεις για να κατευθύνουν την ενεργειακή και περιβαλλοντική πολιτική από τον Λευκό Οίκο. Ο πρώην πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δημιούργησε μια Εθνική Ομάδα Εργασίας για το Κλίμα για να χαράξει αυτό που αποκάλεσε μια συνολική κυβερνητική προσέγγιση για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Και ο πρώην Πρόεδρος Τζορτζ Μπους ίδρυσε μια Εθνική Ομάδα Ανάπτυξης Ενεργειακής Πολιτικής — με επικεφαλής τον πρώην Αντιπρόεδρο Ντικ Τσένι — που προώθησε πολλές αλλαγές πολιτικής για την προώθηση αξιόπιστης και οικονομικά προσιτής ενέργειας.».
«Το νέο ενεργειακό συμβούλιο θα έχει ως στόχο επίσης την κάλυψη των αυξανόμενων απαιτήσεων ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, ιδίως για την υποστήριξη της ανάπτυξης τεχνητής νοημοσύνης (AI). Η κίνηση είναι μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής για την ενίσχυση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας των ΗΠΑ, ιδιαίτερα έναντι της Κίνας. «Θα είμαστε ενεργειακά κυρίαρχοι όσο κανένας άλλος», είπε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους καθώς υπέγραφε το εκτελεστικό διάταγμα. «Χρειάζονται τουλάχιστον το διπλάσιο ηλεκτρικό ρεύμα που έχουμε αυτή τη στιγμή».
«Στην επίσημη ανακοίνωσή του ο Λευκός τονίζει ότι κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Προέδρου Τραμπ, οι ΗΠΑ έγιναν καθαρός εξαγωγέας ενέργειας για πρώτη φορά μετά από σχεδόν 70 χρόνια και μετατράπηκαν στον κορυφαίο παραγωγό πετρελαίου στον κόσμο. Ο πρόεδρος Τραμπ επιτάχυνε τη διαδικασία άδειας εξαγωγής LNG (επιτυγχάνοντας χρόνους αδειοδότησης το ένα έκτο από εκείνους που παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Μπάιντεν, η οποία ακύρωσε αυτές τις μεταρρυθμίσεις), μείωσε τον χρόνο αδειοδότησης για γεωτρήσεις σε ομοσπονδιακές εκτάσεις (αύξηση των αιτήσεων αδειών κατά 300%), διόρθωσε την Αναθεώρηση New Source (η οποία τιμώρησε εκατομμύρια εταιρείες για επισκευή και αναβάθμιση ενέργειας).» [1]
Με «Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας» απαντά η Ευρώπη
Με μια «Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας» απαντά η Ευρώπη στην πίεση που της ασκούν ΗΠΑ και Κίνα: «Η πυξίδα χαράσσει την πορεία για να καταστεί η Ευρώπη ο τόπος όπου επινοούνται, κατασκευάζονται και διατίθενται στην αγορά μελλοντικές τεχνολογίες, υπηρεσίες και καθαρά προϊόντα, ενώ παράλληλα είναι η πρώτη ήπειρος που θα γίνει κλιματικά ουδέτερη.» Κατά την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν «Η πυξίδα ανταγωνιστικότητας μετατρέπει τις άριστες συστάσεις της έκθεσης Ντράγκι σε χάρτη πορείας.».
Η έκθεση Ντράγκι είχε προσδιορίσει τρεις επιταγές μετασχηματισμού για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας, και η Πυξίδα καθορίζει μια προσέγγιση για την υλοποίηση καθεμίας από αυτές:
Μείωση του χάσματος καινοτομίας. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα προτείνει τις πρωτοβουλίες «Γιγα-εργοστάσια ΤΝ» και «Εφαρμογή της ΤΝ» για την προώθηση της ανάπτυξης και της βιομηχανικής υιοθέτησης της ΤΝ σε καίριους τομείς. Θα υποβάλει σχέδια δράσης για τα προηγμένα υλικά, τις κβαντικές τεχνολογίες, τη βιοτεχνολογία, τη ρομποτική και τη διαστημική τεχνολογία.
Κοινός χάρτης πορείας για την απανθρακοποίηση και την ανταγωνιστικότητα. Το σχέδιο δράσης για την οικονομικά προσιτή ενέργεια θα συμβάλει στη μείωση των τιμών και του κόστους της ενέργειας, ενώ η πράξη για την επιτάχυνση της απανθρακοποίησης της βιομηχανίας θα επεκτείνει τις ταχύτερες διαδικασίες αδειοδότησης σε τομείς που βρίσκονται σε μετάβαση.
Μείωση των υπερβολικών εξαρτήσεων και ενίσχυση της ασφάλειας. Η Ε.Ε. διαθέτει ήδη το μεγαλύτερο και ταχύτερα αναπτυσσόμενο δίκτυο εμπορικών συμφωνιών στον κόσμο, το οποίο καλύπτει 76 χώρες που αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ήμισυ του ενωσιακού εμπορίου. Για τη συνεχή διαφοροποίηση και την ενίσχυση των αλυσίδων εφοδιασμού μας, η Πυξίδα αναφέρεται σε ένα νέο φάσμα καθαρών εμπορικών και επενδυτικών εταιρικών σχέσεων που θα συμβάλουν στην εξασφάλιση του εφοδιασμού με πρώτες ύλες, καθαρή ενέργεια, βιώσιμα καύσιμα μεταφορών και καθαρή τεχνολογία από ολόκληρο τον κόσμο. Στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς, η αναθεώρηση των κανόνων για τις δημόσιες συμβάσεις θα επιτρέψει την καθιέρωση ευρωπαϊκής προτίμησης στις δημόσιες συμβάσεις που αφορούν κρίσιμους τομείς και τεχνολογίες. [2]
Τα εργατικά συνδικάτα της ΕΕ απέρριψαν το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ανάκαμψη της οικονομίας, προειδοποιώντας ότι η εστίαση των Βρυξελλών στην «απορρύθμιση» κινδυνεύει να υπονομεύσει τα δικαιώματα των εργαζομένων.
«Η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων δήλωσε ότι η λεγόμενη «Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας», […] δίνει «αμέτρητες υποσχέσεις» στην επιχειρηματική κοινότητα της Ε.Ε., αλλά δεν περιλαμβάνει «δέσμευση για έστω και μία νομοθετική πράξη» που θα ωφελήσει τους απλούς πολίτες.
«Δυστυχώς, οι ποιοτικές θέσεις εργασίας αποτελούν δευτερεύουσα θέση έναντι της απορρύθμισης σε αυτό το σχέδιο», δήλωσε η Γενική Γραμματέας της ETUC Έστερ Λιντς εκπροσωπώντας 45 εκατομμύρια Ευρωπαίους εργαζόμενους.
«Αν και είναι ευπρόσδεκτο ένα πρώτο βήμα προς μια ευρωπαϊκή βιομηχανική πολιτική, αυτό το πρώτο σχέδιο χρειάζεται σημαντική διαπραγμάτευση και αναθεώρηση», πρόσθεσε η ίδια.
Η Λιντς δήλωσε ότι το αίτημα της Επιτροπής για ένα ειδικό «28ο καθεστώς», το οποίο θα δώσει στις ευρωπαϊκές εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε διαφορετικά κράτη μέλη πρόσβαση σε ένα ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο, κινδυνεύει να υπονομεύσει τα εργασιακά δικαιώματα και τις συνθήκες εργασίας.
Επίσης, κατήγγειλε την έκκληση της Πυξίδας Ανταγωνιστικότητας για συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις και την πρότασή της για «πρωτοβουλίες που προωθούν την επιμήκυνση του εργασιακού βίου». [3]
Μια εβδομάδα πριν από την δημοσιοποίηση της «Πυξίδας Ανταγωνιστικότητας» το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), όπου ανήκουν μεταξύ άλλων η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Φρίντριχ Μερτς, επικεφαλής των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) και φαβορί για τη γερμανική καγκελαρία στις κάλπες της 23ης Φεβρουαρίου, ζήτησε από την Κομισιόν να «ξηλώσει» στόχους του Green Deal, μεταξύ των οποίων έναν από τους πιο «ιερούς», αυτόν για τις ΑΠΕ. «Είναι λάθος να υπάρχει ένας ξεχωριστός στόχος για τις ΑΠΕ, πρέπει να μπορούν μόνες τους οι χώρες-μέλη να αποφασίζουν με ποιες τεχνολογίες θα πετυχαίνουν στους στόχους για το κλίμα», γράφει η επιστολή του ΕΛΚ.
Παράλληλα το ΕΛΚ ζητάει να μην επεκταθεί το ΣΕΔΕ (Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών ‒ ETS) στις κατοικίες, καθώς αυτό θα επιφέρει νέα βάρη στους ιδιοκτήτες κατοικιών και να επανεξεταστεί ο Μηχανισμός CBAM που αφορά τον λεγόμενο «φόρο άνθρακα» για τα εισαγόμενα στην Ε.Ε. προϊόντα από τρίτες χώρες (π.χ. χάλυβα, τσιμέντα, λιπάσματα και ηλεκτρική ενέργεια) αναφορικά με τις επιπτώσεις που έχει στην ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Άμεσα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο συζήτησης με τον πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας Ενρίκο Λέτα, σε εκδήλωση του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητήριου στις 21 Ιανουαρίου, «αφού παραδέχτηκε ότι στην Ευρώπη “ήμασταν υπερβολικά βολονταριστές στη σκέψη ότι αν το κάνουμε εμείς (σσ: την πράσινη μετάβαση), όλοι θα μας ακολουθήσουν”, αναγνώρισε ότι πρέπει να βρεθεί μια νέα ισορροπία, ιδίως όσον αφορά το ρυθμιστικό πλαίσιο.».
«Πολλές από αυτές τις οδηγίες για τη βιωσιμότητα (που) είναι απλώς υπερβολικά επαχθείς, όχι μόνο για τις μικρές εταιρείες αλλά και για τις μεγαλύτερες εταιρείες, πρέπει να επαναξιολογηθούν. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει δεσμευτεί για ένα πολύπλευρο νομοθέτημα που θα αντιμετωπίσει και θα προσπαθήσει να μειώσει τις περιττές ρυθμίσεις κατά 25%», ανέφερε, στο ίδιο μήκος κύματος με την επιστολή του ΕΛΚ.». [4]
Παραπομπές
[1] Η «ενεργειακή κυριαρχία» των ΗΠΑ στο επίκεντρο του νέου συμβουλίου του Τραμπ – Ο αγώνας της ΑΙ και οι επιπτώσεις για την Ευρώπη, energypress.gr
[2] Μια πυξίδα της Ε.Ε. για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας και τη διασφάλιση βιώσιμης ευημερίας, ec.europa.eu
[2] Μια πυξίδα, ec.europa.eu
[3] Τα συνδικάτα απορρίπτουν την Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας της Ε.Ε., euractiv.gr
[4] Ξήλωμα 4 κρίσιμων στόχων της πράσινης μετάβασης ζητά το ΕΛΚ, euro2day.gr
