Έχουμε εισέλθει σε μια φάση που χαρακτηρίζεται από παροξυσμικά στοιχεία. Σε όλους τους τομείς, υγειονομικούς, γεωπολιτικούς, κοινωνικούς. Θυμός, οργή, διχασμοί, και συχνά φόβος, πόνος και τρόμος. Παροξυσμός απειλών, εντάσεων και πράξεων βαρβαρότητας. Τα αντιφατικά και εν μέρει αναποτελεσματικά μέτρα για τον κορωνοϊό, έχουν καλλιεργήσει ένα ιδιαίτερο κλίμα στο εσωτερικό των κοινωνιών, με πολύμορφες αντιδράσεις και συμπεριφορές.
Είναι δύσκολο να διατηρήσει κανείς την ψυχραιμία του νοιώθοντας από παντού απειλές και τεράστιες δυσκολίες. Κι όμως, αυτό που χρειάζεται σε αυτές τις συνθήκες είναι να αντιμετωπίσει και να εκτιμήσει κανείς ψύχραιμα και σωστά τις διάφορες καταστάσεις. Όπως και ένα πνεύμα αλληλεγγύης και συμπαράστασης, όσον αφορά τα υγειονομικά και οικονομικά ζητήματα. Για την προστασία της ζωής σε όλους τους τομείς. Από την άλλη, όσον αφορά τις απειλές πολέμου και τρόμου, αποκάλυψη και καταγγελία των εμπρηστών πολέμων και των κρατών που δρουν προβοκατόρικα και επεκτατικά (στην περίπτωσή μας, της Τουρκίας).
Αυτά ξεπερνούν τις διαστάσεις της ατομικής στάσης. Σχετίζονται με το συνολικό κοινωνικό-πολιτικό πρόβλημα, τις προτεραιότητες και τη σημασία που δίνεται σε κάθε σκέλος. Γι αυτό, τα περί «ατομικής ευθύνης» δεν πείθουν ότι όλα περίπου γίνονται καλά και το πρόβλημα είναι οι ασυνείδητοι πολίτες (νέοι, γέροι, θεοσεβούμενοι, αδιάφοροι, «ψεκασμένοι» κ.λπ.). Όπως βέβαια και η άμυνα και η υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας δεν είναι έργο του κάθε πολίτη. Μια πολιτεία αντάξια του ρόλου της, θα καλλιεργούσε ένα φρόνημα στους πολίτες για εγρήγορση και αντίσταση, για μαχητικό πνεύμα απέναντι στις επιβουλές. Θα έδινε το παράδειγμα, με την απάντηση όλων των προκλήσεων χωρίς ενδοτικότητα και ραγιαδισμό. Η υπεράσπιση της ειρήνης και της κυριαρχίας περνά μέσα από μια σοβαρή, ενεργητική και αποφασιστική στάση σε όλα τα πεδία (διπλωματία, άμυνα, εσωτερική συνοχή, φρόνημα, εθνική ενότητα κ.λπ.).
Είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση η ανταπόκριση και στα δύο σκέλη του προβλήματος, αλλά δεν διαλέγουμε τις συνθήκες μέσα στις οποίες ζούμε και αγωνιζόμαστε. Η πνευματική παράλυση και ο φόβος, δεν είναι παράγοντες που βοηθούν.
Μέσα στην παροξυσμική κατάσταση που μας περιβάλλει, η ελπίδα που πρέπει να καλλιεργήσουμε είναι συνδεδεμένη με τον στόχο μιας αξιοβίωτης ζωής, που μπορεί να έρθει μόνο μέσα από την πάλη των ανθρώπων για αυτήν. Ίσως μοιάζει επαναλαμβανόμενο αλλά είναι ουσιώδες: Είναι επιτακτικό να οικοδομηθεί μια νέα συνείδηση για το πώς η ανθρώπινη κοινωνία και οι μορφές συγκρότησής της θα απαλλαγούν από τις σχέσεις εκείνες που οδηγούν σε καταστροφές και εκατόμβες. Όσο πιο γρήγορα. Να μην παραλύσει το πνεύμα της αντίστασης, ακόμα και σε πολύ δύσκολες συνθήκες!
