Συνέντυξη στον Ερρίκο Φινάλη. Αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης, ξημερώματα της περασμένης Παρασκευής: μια μικρή ομάδα περιμένει την άφιξη του υπουργού Πολιτισμών της Βολιβίας.
Είναι εκεί ο Γιώργος Αρχοντόπουλος και ο Ζώης Πολυζωίδης, πρόεδρος και γραμματέας, αντίστοιχα, του Σωματείου Εργαζομένων της ΕΥΑΘ, που πρωτοστατεί στον αγώνα ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού και χάρη στο οποίο βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη ο Βολιβιάνος υπουργός. Ακόμη, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Βασίλης Χατζηλάμπρου και ο καθηγητής ισπανικών Μάριος Τζιώρας – που έβγαλε εθελοντικά όλη τη «χαμαλοδουλειά» της διερμηνείας όσο έμεινε στη Θεσσαλονίκη ο υπουργός. Μετά από μιάμιση μέρα ταξίδι, ο Πάμπλο Σέσαρ Γκρους Κανέδο βγαίνει από τις αφίξεις κι αρχίζουν οι συστάσεις. Τις επόμενες 40 ώρες που έμεινε στη Θεσσαλονίκη, ο άνθρωπος αυτός δεν έπαψε να μας εμπνέει και να μας εκπλήσσει ευχάριστα. Απλός, σεμνός και εργατικός: τραγική η αντίθεση με τους «δικούς μας» ομολόγους του! Η συνέντευξη στο Δρόμο πραγματοποιήθηκε… διακεκομμένα, στα ελάχιστα κενά του φορτωμένου προγράμματος του υπουργού.
Φτάσατε εδώ μετά από ταξίδι μιάμισης μέρας, αύριο κιόλας φεύγετε, και ήδη έχετε πραγματοποιήσει πολλές συναντήσεις και συνεντεύξεις. Πώς σας φαίνεται μέχρι τώρα η επίσκεψή σας;
Ο Έβο [σ.σ. εννοεί τον πρόεδρο της Βολιβίας, Έβο Μοράλες] είχε δίκιο που επέμενε ότι πρέπει να αποδεχτούμε την πρόσκληση των εργαζόμενων στο νερό και των πολιτών της Θεσσαλονίκης που αγωνίζονται ενάντια στην ιδιωτικοποίησή του. Νομίζω ότι η μέχρι στιγμής η παρουσία μου εδώ αποδεικνύεται αμοιβαία χρήσιμη. Από τη μια εκπληρώνουμε μια αυτονόητη υποχρέωσή μας, να μεταδώσουμε την εμπειρία μας και να εκφράσουμε την υποστήριξή μας σε έναν αγώνα που ξέρουμε από πρώτο χέρι ότι είναι κρίσιμος. Από την άλλη, κι αυτό είναι εξίσου σπουδαίο, ερχόμαστε σε άμεση επαφή με το ελληνικό κίνημα και μαθαίνουμε κι εμείς.
Πριν λίγο σας υποδέχτηκε στο γραφείο του και ο δήμαρχος της Θεσσαλονίκης. Τι αποκομίσατε από αυτή τη συνάντηση;
Πρώτα-πρώτα δεν πήγα μόνος μου εκεί. Μαζί μου ήταν ο Γιώργος [σ.σ. εννοεί τον πρόεδρο του σωματείου της ΕΥΑΘ] κι αυτό δεν αφορούσε μια εθιμοτυπία – πηγαίνοντας μαζί του έκανα σαφές σε ποια πλευρά βρίσκομαι. Νομίζω ότι ο δήμαρχος άκουσε με προσοχή πόσο αρνητική ήταν η απόπειρα ιδιωτικοποίησης του νερού στη Βολιβία. Και πιστεύω ότι η δήλωσή του, που έγινε μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες, ότι θα αντιταχθεί στην ιδιωτικοποίηση, δείχνει πόσο καλά δουλεύουν το σωματείο και η κίνηση «SOSτε το νερό». Πρέπει να γίνουν τα πάντα ώστε να απομονωθούν οι λίγοι που υποστηρίζουν την ιδιωτικοποίηση, και όσοι ταλαντεύονται να κερδηθούν στην υπεράσπιση του ανθρώπινου δικαιώματος που λέγεται νερό.
Στη συνάντησή σας με τους εκπροσώπους των κινημάτων, τονίσατε ότι πρέπει να έχουμε πίστη στη δύναμη του λαού να επιβάλλει ένα μοντέλο διαφορετικό από το σημερινό…
Καταρχήν να πω ότι σ’ αυτή η συνάντηση εντυπωσιάστηκα από την αποφασιστικότητα και το καθαρό βλέμμα των αγωνιστών. Κι ακόμη περισσότερο, από το γεγονός πως καταλάβαιναν ότι, για να νικήσουν, πρέπει να ενωθούν και να συμβάλουν σε ένα λαϊκό ρεύμα που θα παρασύρει τη σημερινή αδικία και θα ανοίξει μια διαφορετική προοπτική για τη χώρα σας. Γι’ αυτό, για να ενισχύσω κι άλλο αυτή την πεποίθηση, επέμεινα στην περιγραφή της δικής μας εμπειρίας, που ξεκίνησε από την αφορμή, ας πούμε, της ιδιωτικοποίησης του νερού, και κατέληξε να πετύχει το αδιανόητο – έναν πρόεδρο ιθαγενή, ανάκτηση του λαϊκού πλούτου, αναζωογόνηση της οικονομίας, και το σημαντικότερο: την αίσθηση ότι κερδίσαμε την αξιοπρέπειά μας, ότι δεν είμαστε πιόνια κανενός.
Σε όλες σχεδόν τις τοποθετήσεις σας αναφέρεστε στην αξιοπρέπεια… Αυτή η αξιοπρέπεια που ανακτήσατε, σας επιτρέπει τώρα να βαδίσετε προς την υιοθέτηση ενός άλλου κοινωνικού και οικονομικού μοντέλου;
Αν εννοείτε το σοσιαλισμό… είμαστε ακόμη πολύ μακριά από έναν τέτοιο στόχο. Βρισκόμαστε όμως σε μια συνεχή επαναστατική διαδικασία. Αλλάζουμε τις ζωές μας παρά τις αντίξοες συνθήκες, σε μια χώρα που είχε εθιστεί στη διαφθορά, την καταλήστευση του πλούτου της και την κυριαρχία μιας ολιγαρχίας που εξυπηρετούσε ξένα συμφέροντα. Το όπλο μας σ’ αυτόν τον πόλεμο είναι ότι στην εξουσία δεν βρίσκεται μια ομάδα φωτισμένων, αλλά οι λαοί μας, οι ιθαγενείς και τα κινήματα. Δίχως αυτή τη διαρκή λαϊκή κινητοποίηση, δεν θα είχαμε καν επιβιώσει μέχρι σήμερα. Μην ξεχνάτε ότι, όταν μιλάμε για πόλεμο, κυριολεκτούμε: αντιμετωπίσαμε τις ένοπλες συμμορίες της πλούσιας ολιγαρχίας που δολοφονούσαν και επεδίωκαν το διαμελισμό της Βολιβίας…
Και ο ρόλος του κόμματός σας σε αυτόν τον πόλεμο;
Το κόμμα είναι ένα εργαλείο της λαϊκής βούλησης. Μέσα από αυτό περνούν οι προτάσεις των επιμέρους λαϊκών οργανώσεων, που μπορεί να μην ανήκουν στο κόμμα αλλά συμμετέχουν στην επαναστατική διαδικασία. Όπως είπα, δίχως την ενεργητική συμμετοχή του λαού στη διακυβέρνηση της χώρας δεν μπορούμε να πετύχουμε. Και ο λαός δεν θέλει τα παλιού τύπου κόμματα με τους μηχανισμούς τους, που είναι ξεκομμένοι από τον κόσμο. Δεν θέλει πια κόμματα όπου στενοί και στεγανοί κύκλοι αποφασίζουν ερήμην του. Γι’ αυτό προσπαθήσαμε να φαίνεται η αντίληψή μας ακόμα και στον τίτλο του κόμματος, όπου δίπλα στο «MAS» (Κίνημα προς το Σοσιαλισμό) προσθέσαμε το «IPSP», δηλαδή «Πολιτικό Εργαλείο για τη Λαϊκή Κυριαρχία». Αυτό ακριβώς είναι το κόμμα μας: ένα εργαλείο στα χέρια των λαών της Βολιβίας.
