Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Εκτελεστικό διάταγμα που προτείνει εξορύξεις ανοιχτής θάλασσας υπέγραψε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας του Λευκού Οίκου να εξασφαλίσει κρίσιμα ορυκτά για τις ΗΠΑ.
Το προεδρικό διάταγμα καλύπτει την εξόρυξη εντός των υδάτων των ΗΠΑ, σε διεθνή ύδατα και σε συνεργασίες με χώρες που εξορύσσουν ορυκτά από τις δικές τους ΑΟΖ.
Η κίνηση Τραμπ σηματοδοτεί την πρώτη φορά που οι ΗΠΑ έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να συλλέξουν ορυκτά από τον πυθμένα της θάλασσας. Οι περιβαλλοντικές ομάδες έχουν διαμαρτυρηθεί κατά της πρακτικής, λέγοντας ότι βλάπτει ένα από τα τελευταία εναπομείναντα ανέγγιχτα περιβάλλοντα. Οι εταιρείες εξόρυξης που ειδικεύονται σε δραστηριότητες σε βαθιά νερά είναι πιθανό να επωφεληθούν από την κίνηση. Μία από αυτές, η καναδική εταιρεία The Metals Co. (ΤΜC) σημείωσε τον περασμένο μήνα τα σχέδιά της να συλλέξει ορυκτά από τον πυθμένα της θάλασσας με τις ΗΠΑ, παρακάμπτοντας τα διεθνή πρωτόκολλα.
Ο διευθύνων σύμβουλος της TMC, Τζέραρντ Μπάρον, παρουσίασε τα σχέδιά του στο Κογκρέσο το περασμένο φθινόπωρο, προωθώντας την ιδέα της εξασφάλισης πρόσβασης σε κρίσιμα ορυκτά για αμυντικούς σκοπούς μέσω της εκμετάλλευσης του βυθού, αποκλείοντας την Κίνα από την αλυσίδα εφοδιασμού.
Ο Μπάρον δήλωσε στη Wall Street Journal την Πέμπτη ότι «ανυπομονεί να υλοποιήσει το πρώτο εμπορικό έργο όζων στον κόσμο – υπεύθυνα και οικονομικά».
Αναφερόταν στους πολυμεταλλικούς όζους, σβόλους σε μέγεθος πατάτας που καλύπτουν μεγάλες εκτάσεις του βυθού και περιέχουν κοβάλτιο, μαγγάνιο, χαλκό και άλλα μέταλλα.
Η κίνηση Τραμπ φέρνει τις ΗΠΑ αντιμέτωπες με τον ΟΗΕ. Μέχρι τώρα, οι κανόνες και οι κανονισμοί που σχετίζονται με τον βυθό του ωκεανού ήταν ευθύνη ενός φορέα του ΟΗΕ, γνωστού ως Διεθνής Αρχή Θαλάσσιου Βυθού. Με έδρα το Κίνγκστον της Τζαμάικα, η ISA εργάζεται πάνω σε έναν κώδικα που σχετίζεται με την εξόρυξη του βυθού την τελευταία δεκαετία.
Η περιβαλλοντική ομάδα Greenpeace χαρακτήρισε την κίνηση της TMC ως «χαστούκι στο πρόσωπο της διεθνούς συνεργασίας».
Άλλες εταιρείες θα μπορούσαν να επωφεληθούν από την εκτελεστική εντολή, ειδικά εκείνες που επιθυμούν να εξορύξουν εντός των δικών τους αποκλειστικών οικονομικών ζωνών. Χώρες όπως η Νορβηγία, οι Νήσοι Κουκ και η Ινδία έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για την εξόρυξη σε βαθύ πυθμένα ως μια πιθανή νέα βιομηχανία.
«Η κυβέρνηση των ΗΠΑ κατανοεί την κρισιμότητα αυτής της βιομηχανίας, στην επικάλυψη κρίσιμων αλυσίδων εφοδιασμού ορυκτών και στη θαλάσσια κυριαρχία, και προτείνει το είδος των απελευθερώσεων σε βιομηχανική κλίμακα που θα επιταχύνουν τον τομέα της εξόρυξης σε βυθό», δήλωσε στην WSJ ο Σαχίλ Άμπι, επικεφαλής στρατηγικής στην WetStone, μια εταιρεία ανάπτυξης έργων εξόρυξης σε βαθύ πυθμένα, με έδρα τη Νέα Υόρκη.
Πηγή: OT.gr
Έρχεται να σώσει τις ελληνικές θάλασσες
Η αντιμετώπιση της υπεραλίευσης και των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα είναι ένας από τους πρώτους στόχους της πρωτοβουλίας Revive Our Ocean που ανακοινώθηκε την Πέμπτη με τη στήριξη του γνωστού βρετανού παρουσιαστή και φυσιολάτρη Ντέιβιντ Ατένμπορο.
To Revive Our Ocean, με επικεφαλής τη National Geographic Society και τη μη κυβερνητική οργάνωση Dynamic Planet προωθεί τη δημιουργία θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών (MPA) σε παράκτια ύδατα.
Εκτός από την Ελλάδα, οι πρώτες δράσεις του προγράμματος θα εστιαστούν στη Βρετανία, την Πορτογαλία, την Τουρκία, το Μεξικό και τις Φιλιππίνες.
Η πρωτοβουλία θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίτευξη του στόχου για καθεστώς προστασίας στο 30% της επιφάνειας της ξηράς και των ωκεανών έως το 2030, όπως προβλέπει διεθνής συμφωνία του 2022.
Σύμφωνα με τους επικεφαλής του Revive Our Ocean, για την επίτευξη του στόχου απαιτείται η οριοθέτηση τουλάχιστον 190.000 θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών.
Εκπρόσωποι της διεθνούς κοινότητας συναντώνται αυτή την εβδομάδα στη Νέα Υόρκη για να συζητήσουν την εφαρμογή της Συνθήκης του ΟΗΕ για την Ανοιχτή Θάλασσα που συμφωνήθηκε το 2023.
Η Συνθήκη υπογράφηκε από περισσότερες από 100 χώρες, μέχρι σήμερα όμως μόνο 21 την έχουν επικυρώσει, πολύ λιγότερες από τις 60 που απαιτούνται για να τεθεί η συμφωνία σε ισχύ. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις προειδοποιούν ότι η συνθήκη πρέπει να τεθεί σε ισχύ φέτος προκειμένου να τεθεί ο στόχος του 30%.
Σήμερα, μόνο το 8% των ωκεανών και θαλασσών του πλανήτη, περίπου 29 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, τελούν υπό καθεστώς προστασίας.
Οι ΗΠΑ συμμετείχαν στη διαπραγμάτευση της συμφωνίας για τους ωκεανούς, απουσιάζουν όμως από τις διαπραγματεύσεις αυτής της εβδομάδας και δεν αναμένεται να την επικυρώσουν.
Σχέδια για κέντρα δεδομένων σε τροχιά ή στη Σελήνη
Τον περασμένο μήνα, η εταιρεία Lonestar Data Holdings με έδρα τη Φλόριντα δοκίμασε ένα μίνι κέντρο δεδομένων που εκτοξεύτηκε στο φεγγάρι με την ιδιωτική σεληνάκατο Athena της αμερικανικής Intuitive Space.
Η δοκιμή κρίθηκε επιτυχής και η εταιρεία σχεδιάζει τώρα να εκτοξεύσει ένα μεγαλύτερο σύστημα σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη.
Ένας άλλος παίκτης είναι η Starcloud, με έδρα στην Ουάσιγκτον, η οποία σκοπεύει να εκτοξεύσει έναν δορυφόρο επεξεργασίας και αποθήκευσης δεδομένων τον επόμενο μήνα, με την προοπτική να προσφέρει εμπορικές υπηρεσίες από τα μέσα του 2026.
Η ιδέα αρχίζει να κερδίζει στήριξη καθώς η εύρεση κατάλληλων τοποθεσιών στη Γη γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Οι γιγάντιες αυτές εγκαταστάσεις χρειάζονται την ηλεκτρική ενέργεια που καταναλώνει μια μικρή πόλη και απαιτούν επίσης μεγάλες ποσότητες νερού για την ψύξη τους. Δεν είναι λοιπόν παράξενο που τα data center είναι πλέον ανεπιθύμητα για πολλούς κατοίκους.
Η εκτόξευση των κέντρων δεδομένων στο Διάστημα θεωρητικά θα μείωνε τις περιβαλλοντικές βλάβες και θα απελευθέρωνε χώρο, λένε οι υποστηρικτές της ιδέας. Τα διαστημικά data center θα μπορούσαν επίσης να καλύψουν τις ανάγκες μελλοντικών αποστολών χωρίς να χρειάζεται να μεταδίδονται τα δεδομένα μέσω της Γης.
Πέρυσι, υπενθυμίζει το BBC, μελέτη σκοπιμότητας που παρήγγειλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η ιδέα είναι βιώσιμη. Βασισμένοι σε τεχνολογίες που είναι ήδη διαθέσιμες ή αναμένονται στο προσεχές μέλλον, οι δορυφόροι επεξεργασίας δεδομένων θα συναρμολογούνταν σε τροχιά. Για να γίνει αυτό, πάντως, απαιτούνται πύραυλοι πιο οικονομικοί και πιο φιλικοί στο περιβάλλον, δήλωσε ο Ντέιμιαν Ντουμεστιέ της Thales Alenia Space. Μετά το πρώτο πείραμα, είπε, σειρά θα έχει η εκτόξευση μεγαλύτερων συστημάτων. «Πρέπει να εξετάσουμε συστήματα μεγαλύτερης ισχύος, γύρω στα 200 megawatt, κάτι που σημαίνει 200 μεγάλες διαστημικές υποδομές και 200 εκτοξεύσεις» είπε.
Άλλοι, πάντως, δεν είναι τόσο αισιόδοξοι. Τα τεχνικά εμπόδια είναι πολλά και μεγάλα, εκτίμησε ο Ντομένικο Βιτσινάνζα, επίκουρος καθηγητής επιστήμης δεδομένων στο Πανεπιστήμιο Anglia Ruskin στη Βρετανία. «Ακόμα και με τη συνεισφορά εταιρειών όπως η SpaceX, η εκτόξευση εξοπλισμού σε τροχιά παραμένει εξαιρετικά δαπανηρή. Κάθε κιλό φορτίου που εκτοξεύεται στο Διάστημα κοστίζει χιλιάδες δολάρια» επισήμανε.
Η ψύξη των συστημάτων θα ήταν σημαντική πρόκληση, καθώς τα συμβατικά συστήματα ψύξης δεν λειτουργούν σωστά χωρίς βαρύτητα. Ακόμα, η κοσμική ακτινοβολία και τα σωματίδια του ηλιακού ανέμου θα μπορούσαν να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες για τις οποίες θα απαιτούνταν ακριβές και χρονοβόρες αποστολές επισκευής. Η Lonestar, από την πλευρά της, ελπίζει ότι θα βρεθούν λύσεις. «Δεν θα το κάναμε αν δεν μας το ζητούσαν οι πελάτες μας» δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Κρις Σκοτ.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της εταιρείας Στίβεν Άιντελε, «είναι σαν τα θησαυροφυλάκια στο πίσω μέρος των τραπεζών. Δεν χρειάζεται να τα ανοίγεις κάθε μέρα, είναι όμως εκεί για να προσφέρουν ένα επιπλέον μέτρο ασφάλειας. Είναι κάτι που προσφέρει η απόσταση από τη Γη στη Σελήνη. Είναι πολύ πιο δύσκολο να το χακάρεις» είπε.
Όσον αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς των διαστημικών data center, η εταιρεία επισήμανε ότι, σύμφωνα με το Δίκαιο του Διαστήματος, οι υποδομές ανήκουν στη χώρα που τις εκτόξευσε. «Είναι μια πραγματική πρεσβεία στο Διάστημα» είπε ο διευθύνων σύμβουλος Κρις Σκοτ.
Η πολιτεία της Φλόριντα και η τοπική κυβέρνηση του Νησιού του Μαν στη Βρετανία έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για τις υπηρεσίες της Lonestar.
