Συνέντευξη στον Ηλία Σταθάτο
Το ξεδόντιασμα του παραγωγικού δυναμικού της χώρας συνεχίζεται από αυτούς ακριβώς που -υποτίθεται- θέλουν να το ανασυγκροτήσουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση της ΛΑΡΚΟ, που δραστηριοποιείται στα σιδηρομεταλλεύματα και αποτελεί, χωρίς υπερβολή, μοναδική εταιρία, πανευρωπαϊκά, στο είδος της και ζωοδότη για την τοπική -και όχι μόνο- κοινωνία. Κάτι που δεν αποτελεί εμπόδιο, αλλά μάλλον λόγο, για τη σχεδιαζόμενη διάλυση και το ξεπούλημά της. Ο Δρόμος μίλησε με τον Δημήτρη Καραγιάννη, μέλος του Δ.Σ. στο συνδικάτο εργαζομένων ΛΑΡΚΟ «Ν. Κόκκινο Θηβών» και στην Ομοσπονδία Μεταλλωρύχων Ελλάδος, αλλά και εκπρόσωπο των εργαζομένων στο Δ.Σ. της εταιρίας.
Καταρχήν, θα ήθελα να μας πείτε τι σημαίνει η ΛΑΡΚΟ για την εθνική οικονομία.
Η ΛΑΡΚΟ είναι μια από τις ιστορικές και μεγαλύτερες βαριές βιομηχανίες της Ελλάδας. Δραστηριοποιείται, εδώ και μισό αιώνα, στην εξόρυξη μεταλλεύματος και την παραγωγή σιδηρονικελίου το οποίο αποτελεί το βασικό στοιχείο για την παραγωγή ανοξείδωτου χάλυβα, είναι βασική προμηθεύτρια πολυεθνικών κολοσσών της παγκόσμιας αγοράς. Σε παγκόσμιο επίπεδο είναι μία από τις πέντε μεγαλύτερες εταιρίες στο χώρο της και το παραγόμενο προϊόν είναι μοναδικό στο είδος του και χωρίς ποτέ να είχε πρόβλημα διάθεσης. Είναι η μοναδική στην Ευρώπη που εκμεταλλεύεται δικά της νικελιούχα κοιτάσματα. Διαχειρίζεται το μεγαλύτερο κομμάτι του ορυκτού πλούτου της χώρας, με ανεκτίμητη και ανυπολόγιστη αξία. Έχει στην κατοχή της και εκμεταλλεύεται, είτε ως ιδιοκτησία είτε ως δημόσια παραχώρηση, πάνω από ένα εκατομμύριο στρέμματα δημόσιας γης που στο υπέδαφός της υπάρχει ένα σημαντικό κομμάτι του ελληνικού ορυκτού, με εξερευνημένα κοιτάσματα νικελίου που η αξία τους ξεπερνά τα 20 δισ. δολάρια. Παράλληλα με το εργοστάσιο της Λάρυμνας, έχει 3 μεταλλεία, ένα λιγνιτωρυχείο, δύο ιδιόκτητα λιμάνια και δύο οικισμούς.
Για την τοπική κοινωνία τι σημαίνει ΛΑΡΚΟ;
Η ΛΑΡΚΟ απασχολεί, σε μόνιμο και εργολαβικό προσωπικό, περί τα 1.500 άτομα και με βάση τον κύκλο εργασιών της οι συνολικές θέσεις εργασίας έχουν αποτιμηθεί πάνω από 6.000, ενώ δίνει εισόδημα σε 20.000 ανθρώπους και έμμεσα σε ακόμη περισσότερους.
Έχει στηρίξει την εθνική οικονομία και τις τοπικές κοινωνίες έξι νομών στους οποίους δραστηριοποιείται για πάνω από 2 γενιές. Στο μέρος που μένω, το χωριό Κόκκινο, με πληθυσμό 1.000 κάτοικους, το 90% του εισοδήματος του χωριού προέρχεται από την ΛΑΡΚΟ. Οι άνθρωποι είναι ιδιαιτέρως αναστατωμένοι.
Είναι κρατική εταιρία η ΛΑΡΚΟ;
Η μετοχική σύνθεση της εταιρίας κατανέμεται κατά 33,36% στην Εθνική Τράπεζα, κατά 11,45% στη ΔΕΗ και κατά 55,19% στο Ελληνικό Δημόσιο όπου, πρόσφατα, το μεταβίβασε στο Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) προκειμένου να αποκρατικοποιηθεί. Δεν έχει επιχορηγηθεί ποτέ στην ιστορία της από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και ζει αποκλειστικά από την παραγωγή της. Αντίθετα, το κράτος της οφείλει αρκετά εκατομμύρια από τη μη επιστροφή του ΦΠΑ, ενώ έχει πλήρως εξοφλημένες τις υποχρεώσεις της στο Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία.
Πολλά ακούγονται για τα χρέη της όμως…
Πολλά ακούγονται, έχετε δίκιο. Όμως πρόκειται για διαστρέβλωση. Η ΛΑΡΚΟ είναι διαχρονικά κερδοφόρα. Επειδή το σιδηρονικέλιο είναι χρηματιστηριακό προϊόν, η ΛΑΡΚΟ το διαθέτει με βάση τις τρέχουσες τιμές των διεθνών χρηματιστηρίων που, ανάλογα με τις παγκόσμιες συνθήκες, παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις. Αυτό φαίνεται καθαρά από τα οικονομικά στοιχεία των τελευταίων ετών. Συγκρίνοντας τα έτη 2007 και 2013, ενώ υπήρξε περίπου η ίδια παραγωγή (19.000 τόνοι) και τα ίδια έξοδα (300 εκ. ευρώ), ο κύκλος εργασιών ήταν 550 εκ. ευρώ και 207 εκ. ευρώ αντίστοιχα. Η σημερινή οικονομική της κατάσταση, όπως αυτή παρουσιάζεται στο σύνολό της από συγκεκριμένα ΜΜΕ, είναι πλασματική και εξυπηρετεί σκοπιμότητες. Για αυτόν ακριβώς το λόγο τα οικονομικά εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί στη ΛΑΡΚΟ, αποσιωπούνται.
Πώς έχουν συντελεστεί τα οικονομικά εγκλήματα;
Υπάρχει στις εταιρίες μας το εργαλείο του «henging». Επειδή η τιμή του μεταλλεύματος κυμαίνεται, για να έχεις μια εγγυημένη τιμή, πας στην τράπεζα, συμφωνείς να στο αγοράσει σε μια α’ τιμή ώστε να είσαι εξασφαλισμένος και αν στην αγορά πουλιέται παραπάνω, το καρπώνεται η τράπεζα. Η απώλεια μόνο της περιόδου 2005-2008 από την κακοδιαχείριση και τις ζημιές του henging ήταν της τάξεως των 500 εκ. ευρώ. Αυτό συνέβη, βεβαίως, διότι χρησιμοποίησαν το henging όταν οι τιμές είχαν σκαρφαλώσει σε δυσθεώρητα ύψη και έσπασαν τις συμφωνίες όταν οι τιμές καταποντίστηκαν. Το ανάποδο από ό,τι έπρεπε δηλαδή. Χάθηκαν πολλά λεφτά μ’ αυτό τον τρόπο. Όλα τα σωματεία της ΛΑΡΚΟ κατέθεσαν μηνυτήρια αναφορά για κακοδιαχείριση και διαφυγόντα κέρδη η οποία, όμως, ακόμη εκκρεμεί. Δεν εισήχθη ποτέ στις δικαστικές αίθουσες. Να σημειωθεί πως η ΔΕΗ, με το τιμολόγιο Α150 που μας επιβλήθηκε μονομερώς, χρεώνει τη μεγαβατώρα 70 ευρώ, αντί για 30-35 που είναι το ευρωπαϊκό σύνηθες, αλλά και η τιμή για ανάλογες βιομηχανίες, όπως τα αλουμίνια του Μυτιληναίου. Και όλα αυτά, παρά το γεγονός πως η ΔΕΗ είναι μέτοχος της ΛΑΡΚΟ!
Η Ε.Ε. ποια στάση κρατά απέναντι στη ΛΑΡΚΟ;
Επειδή κάποια χρονική στιγμή, προ δεκαετίας, το Δημόσιο συμμετείχε στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας και είχε εγγυηθεί ένα τραπεζικό δάνειο το οποίο, σήμερα, έχει αποπληρωθεί περίπου στο μισό και το άλλο εξυπηρετείται κανονικά, η Ε.Ε το θεώρησε ως παράνομη κρατική ενίσχυση και σήμερα απαιτεί να επιστρέψει η ΛΑΡΚΟ το ποσό των 136 εκ. ευρώ που αν υλοποιηθεί, η εταιρία θα κλείσει.
Τι αναμένεται να γίνει πρακτικά με την εταιρία;
Οι νομοθετικές και άλλες κυβερνητικές παρεμβάσεις της τελευταίας περιόδου υποδηλώνουν ότι βρισκόμαστε στην ώρα μηδέν, όσον αφορά την πώληση. Το τελευταίο σχέδιο που είναι γνωστό από τον Δεκέμβριο 2013, προβλέπει τριχοτόμηση της εταιρίας και τα έσοδα από την πώληση – μακροχρόνια μίσθωση του 100% του μεταλλουργικού εργοστασίου και του 40% του Μεταλλείου Αγίου Ιωάννη πάνε στο Δημόσιο.
Το λιγνιτωρυχείο μαζί με τα υπόλοιπα ποσοστά ιδιοκτησίας επί των εκμεταλλεύσεων πάνε στην εκκαθάριση. Ακόμα και το Δ.Σ. της ΛΑΡΚΟ, που είναι διορισμένο από την κυβέρνηση, διαφωνεί με τον τρόπο ιδιωτικοποίησης και έχει προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Όλα αυτά δεν αποτελούν πλήγμα για το παραγωγικό δυναμικό της χώρας;
Τεράστιο, και από ό,τι φαίνεται καλά ενορχηστρωμένο. Με τροπολογία που πέρασε «νύχτα», άρθηκε η υποχρέωση να παρέχεται το εξορυσσόμενο μετάλλευμα σε ελληνικές βιομηχανίες, στη χώρα μας. Κάτι που δένει τέλεια με ό,τι έρχεται. Αυτός που θα αγοράσει την εταιρία, ίσως όπως ακούμε, μια εταιρία ισραηλινών συμφερόντων με έδρα τα Σκόπια και πολύ καλές «προσβάσεις» στην κυβέρνηση, θα βγάζει το μετάλλευμα, θα το φορτώνει σε ένα καραβάκι, κάτι εξαιρετικά φτηνό, θα κάνει ένα εργοστάσιο στα Σκόπια, π.χ., με μεροκάματο 10 ευρώ. Έτσι χάνεται η καθετοποίηση της παραγωγής που έχουμε.
