Του Απόστολου Αποστολόπουλου
«Όσα γίνονται εσχάτως θυμίζουν προετοιμασία για πόλεμο»
Το Brexit συζητιέται στα διεθνή ΜΜΕ ως οικονομικό ζήτημα αλλά στην πραγματικότητα ήταν το εναρκτήριο λάκτισμα για διπλωματικές μηχανορραφίες και δολοπλοκίες όπως αυτές που κατέληξαν στο Σύμφωνο Μολότοφ – Ρίμπεντροπ, ενόψει του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το επισήμανε και ο Γκορμπατσόφ, προ ημερών, λέγοντας ότι όσα γίνονται εσχάτως θυμίζουν προετοιμασία για πόλεμο. Ως αντίλαλος ο πρόεδρος της Κίνας Ξι Ζιπίνγκ ζήτησε, μιλώντας στο Νταβός, να καταργηθούν τα πυρηνικά. Προφανώς για να αλληλοσκοτωθούμε χωρίς να αφανιστούμε, όχι όλοι τουλάχιστον. Το Brexit ήταν μια καίρια πολιτική κίνηση ενδεδυμένη τα σαγηνευτικά χρώματα του χρήματος και του πατριωτισμού ώστε να προσελκύσει και τα πλειοψηφικά, πενόμενα στρώματα του πληθυσμού. Το επιβεβαίωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ όταν συνέδεσε το Brexit με τη διάλυση της ΕΕ. Η πανούργα Γηραιά Αλβιών είχε ήδη μεταδώσει το μήνυμα: Ελευθερία (κινήσεων) δια της οικονομικής ανεξαρτησίας, απαλλαγή από τις δεσμεύσεις της Ηπειρωτικής Ευρώπης, υπό τη Γερμανία.
Ο Φρανσουά Φιγιόν, υποψήφιος της Δεξιάς για την Προεδρία, πρότεινε κοινοπραξία Γαλλίας – Γερμανίας, πέραν της ΕΕ, ώστε να αντιμετωπίσουν από κοινού τα ταχέως επερχόμενα, ως ανεξάρτητοι παίκτες, ισότιμοι πρωταγωνιστές. Μετάφραση: Η ΕΕ στη χωματερή. Η Γερμανία καλείται να μοιραστεί την ηγεσία στην Ευρώπη με τη Γαλλία και ως αντάλλαγμα δεν θα απομονωθεί όπως δις στο παρελθόν. Το κλειδί στην πρόταση Φιγιόν είναι ότι προβλέπει σύμπραξη με τη Ρωσία, μια Ευρώπη από τον Ατλαντικό ως τα Ουράλια, το όραμα του Ντε Γκολ. Ούτε η Λεπέν ούτε η Αριστερά διανοήθηκαν τέτοιο άνοιγμα, ανατρεπτικό των σημερινών σχέσεων και συσχετισμών. Η απάντηση δεν άργησε. Ο υποψήφιος της παραδοσιακής Δεξιάς, νεοφιλελεύθερος αλλά εμφανιζόμενος ως ρηξικέλευθος υποστηρικτής μιας τολμηρής και ανεξάρτητης Ευρώπης, βρέθηκε κατηγορούμενος για διαφθορά, ότι η γυναίκα του εισέπραξε χαριστικά 500.000 ευρώ ως δήθεν συνεργάτης του, όταν αυτός ήταν βουλευτής. Οι Αρχές έσπευσαν να ερευνήσουν τις καταγγελίες και ταυτόχρονα τα ΜΜΕ έπνιξαν την πρόταση Φιγιόν σε αποθέωση της αντικειμενικής πληροφόρησης. Θα δούμε αν θα πνίξουν, εκλογικά, και τον ίδιο τον Φιγιόν.
Σύμπραξη Γαλλίας – Γερμανίας με τη Ρωσία θα συγκροτούσε μια σχεδόν ακατανίκητη δύναμη απέναντι στις ΗΠΑ αλλά και στην Κίνα. Ο Τραμπ για να αποδυναμώσει τη Γερμανία δεν θέλει την ΕΕ, το είπε στη Μέι. Θέλει οι ΗΠΑ να έχουν απέναντί τους μια-μια χωριστά, αδύναμες, τις ευρωπαϊκές χώρες. Η Κίνα δεν είναι ακόμα ενεργός αποφασιστικός παράγων στον ευρωπαϊκό χώρο. Γαλλία – Γερμανία μαζί ισοφαρίζουν ή υπερέχουν και πληθυσμιακά και σε γνώση και πλούτο της Ρωσίας, η συμμαχία τους θα ήταν συνεταιρισμός ισοτίμων. Αλλά είναι εξαιρετικά απίθανο να υπάρξει μια τέτοια προσέγγιση, επειδή το δίδυμο Μέρκελ – Σόϊμπλε είναι σκυλάκι της «ομάδας Κλίντον-Ομπάμα-Σόρος», των αρχηγών της Παγκοσμιοποίησης.
Ενώ οι συμμαχίες σε επίπεδο εθνών-κρατών είναι ρευστές, έχει τεθεί ερώτημα για την πολιτική Τραμπ: Μπορούν πράγματι οι ΗΠΑ, η χώρα που κατηύθυνε την παγκοσμιοποίηση, να επανέλθουν στο μοντέλο, στο πρότυπο ήθους και τρόπο ζωής του έθνους-κράτους; Η παγκοσμιοποίηση εμφανίστηκε ως διάδοχος του έθνους-κράτους, ως ο θρίαμβος του συστήματος, ως «το τέλος της Ιστορίας». Άραγε το τέλος της Ιστορίας μας θα έρθει αντίστροφα με την ολοκληρωμένη αποτυχία της παγκοσμιοποίησης οπότε μαζί με τη χρεωκοπία του «υπαρκτού», άγνωστοι δρόμοι θα εμφανιστούν;
Η Ρωσία δεν προσχώρησε στο μοντέλο της παγκοσμιοποίησης, αλλά συνέχισε, με τον Πούτιν, στα χνάρια της ΕΣΣΔ, δηλαδή του έθνους-κράτους, θεμελιωμένο επί Στάλιν. Η ομάδα Πούτιν απλώς απαλλάχθηκε από το μη παραγωγικό ιδεολογικό περίβλημα του δήθεν σοσιαλισμού. Οι ΗΠΑ, όμως, επιχειρούν με τον Τραμπ κάτι θεμελιακά πρωτοφανές, την παλινόρθωση του προηγούμενου μοντέλου του συστήματος (του έθνους-κράτους) σαρώνοντας όσα έχουν εγκατασταθεί επί δεκαετίες στην κοινωνία και τους κρατικούς μηχανισμούς. Συνοπτικά, προτεραιότητα στο βιομηχανικό κεφάλαιο έναντι του χρηματοπιστωτικού, ανάσα στους μικρομεσαίους και πληβείους, χαλινάρι στην ασυγκράτητη ανατροπή παραδοσιακών ηθών, προβολή της ομοφυλοφιλίας κλπ.
Τα πρωτοφανή συλλαλητήρια εναντίον του Τραμπ (μειωτικά του κύρους του Προέδρου, ως σύμβολο ενότητας του έθνους) θυμίζουν «έγχρωμες επαναστάσεις» αλα Ουκρανία μέσα στην ίδια τη μητρόπολη του πλανήτη. Τα πλήθη παροτρύνει ο ίδιος ο Ομπάμα και ο Σόρος αναλαμβάνει τη χρηματοδότηση. Οι αντίπαλοι βιάζονται, φαίνεται να φοβούνται ότι ο Τραμπ, προετοιμασμένος, έχει στρατηγική και ότι μπορεί να πετύχει. Υπολογίζουν ότι οι εκλογές στην Ευρώπη μπορεί να τους στερήσουν πολύτιμους συμμάχους. Οι δυο πλευρές για να προλάβουν τον αντίπαλο τρέχουν σε μετωπική εκρηκτική σύγκρουση. Αναταράξεις στις ΗΠΑ σημαίνει αναστάτωση στον πλανήτη.
Ο τρίτος παράγων των εξελίξεων είναι ότι οι ηγεσίες των εθνών-κρατών κινούνται με υπόβαθρο έναν κόσμο που αγανακτεί, δυσφορεί, ξεσηκώνεται αλλά δεν αμφισβητεί, ως τώρα, το καθεστώς. Στόχος του κόσμου είναι τα πρόσωπα και οι συγκεκριμένες πολιτικές της λιτότητας, όχι η ανατροπή. Η ιστορική Αριστερά έχει αφυδατωθεί και η παραδοσιακή Δεξιά έχει παραλύσει. Η αντίθεση των συστημικών δυνάμεων Δεξιάς-Αριστεράς έχει αποδυναμωθεί και επειδή οι ίδιες έχουν πολυδιασπαστεί. Προσεγγίζουν και διαχωρίζονται με διαφορετικά κριτήρια, θολά και αδιαμόρφωτα ακόμα, σχηματίζονται ευρύτερες συναθροίσεις από τις γνωστές, ταξικά και κομματικά, που κυριαρχούσαν ως χθες. Η γη κινείται χωρίς κανείς να έχει τόπο να σταθεί.
ΥΓ. Το λογικό δίλημμα της κυβέρνησης φαίνεται να είναι εκλογές τον Μάρτιο ή πλήρης υποταγή για μια ακόμα φορά. Υπάρχει και η επιλογή «όποιον πάρει ο Χάρος» είτε με τη μορφή Ξυδάκη (εκτός ευρώ) είτε με τη μορφή Σημίτη, ναυμαχία στα Ίμια. Και τα δυο θέλουν κότσια.
