του Βασίλη Κεχαγιά
Όχι, δεν είναι ο Ιβάν Σαββίδης ο πρώτος απειλητικός εισβολέας γηπέδων. Κι αν ο γνωστός και αγαπητός Χαριλιώτης, με το προσωνύμιο «Λουκουμάς», συνήθιζε να εισβάλλει με το κάρο του στον χωμάτινο αγωνιστικό χώρο της Αθλητικής Ένωσης Χαριλάου, εκεί, πίσω από το γήπεδο του Άρη, ο σεΐχης του Κουβέιτ το έπραξε με τεράστια επιτυχία, ακόμη και σε τελικό Μουντιάλ, μεγάλη η χάρη του. Έτσι κι αλλιώς ότι συνδέει τα περιστατικά είναι το αίσθημα αδικίας απέναντι στις διαιτητικές αποφάσεις. Ο τρόπος διαφέρει… Ο πρώτος με όπλο, ο δεύτερος με… αραμπά, ο άλλος με χρήματα. Διαφέρει και το αποτέλεσμα: ο Ρώσος απώλεσε ένα πρωτάθλημα, ο παχυμυστακιοφόρος Λουκουμάς απλώς τρομοκρατούσε ένα ταλαίπωρο ανθρωπάκι με σφυρίχτρα και ο πετρελαιάς, με την ίδια απειλή («παίρνω την ομάδα μου και φεύγω»), κατάφερνε να οδηγήσει τον ρέφερι σε «επανατοποθέτηση» της απόφασής του για καταλογισμό του τετάρτου τέρματος, το οποίο είχε δεχθεί το Κουβέιτ από τους Γάλλους, άδικα, κατά τη γνώμη του Άραβα, με τα πολλά «al» στο επίθετό του (τα υπόλοιπα του ονόματός του διαφεύγουν της μνήμης μου). Γίνεται φανερό ότι ο τελευταίος είχε απείρως πειστικότερα επιχειρήματα των υπολοίπων και ότι το Παγκόσμιο κύπελλο έχει ανοικτά τα αυτιά του σε αυτά. Μάλιστα, ο σεΐχης, βλέποντας την πειθώ των επιχειρημάτων του, εν έτει 1982, άφησε αξιοπρόσεκτη παρακαταθήκη για τους επιγόνους του, αφού μόλις πρόσφατα ένας από αυτούς διέκοψε με την εισβολή του των τελικό κυπέλλου της πατρίδος του. Α! Στο Κουβέιτ ισχύει –κυριολεκτικά– το «δίκιο του σεΐχη».
Ποδόσφαιρο, πατήρ πάντων
Εάν διαθέτεις σεβαστό αριθμό πετρελαιοπηγών μπορείς να βρεις το δίκιο σου με μια απλή «μπούκα» στο γήπεδο, εάν, όμως, όλη κι όλη σου η περιουσία είναι κάτι ευάριθμα, μετρημένα, ξεροπήγαδα στη μέση του πουθενά, τότε μπλέκεις σε πόλεμο, για τα μάτια του ποδοσφαίρου και των τελικών ενός παγκόσμιου κυπέλλου. Πόσο περισσότερο αν διαθέτεις και δύο βαρβάτους μπανανοδικτάτορες, οι οποίοι άλλο που δε θέλουν: εύκολα πυροδοτούν αυτό το «αντικείμενο του πόθου» και τινάζουν στον αέρα δυο γειτονικά κράτη. Είναι γνωστός ο «πόλεμος του ποδοσφαίρου», με πρωταγωνιστές το Σαλβαδόρ και την Ονδούρα. Τυπικά, όλα ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 1969, όταν η Ονδούρα δεν υποδέχθηκε με τον καλύτερο τρόπο τους γείτονες και ένα γκολ στο τελευταίο λεπτό από τους γηπεδούχους αποτέλεσε τον προπάτορα του ντέρμπι ΠΑΟΚ- ΑΕΚ. Εντάξει, αυτό το ματς τέλειωσε κακήν κακώς, γιατί αργότερα προτιμήθηκαν οι στρατιωτικές εισβολές από τις ατελέσφορες προεδρικές. Συγχρόνως, η αυτοκτονία μιας φιλάθλου-μετανάστριας από το Σαλβαδόρ απαιτούσε ξέπλυμα του αίματος. Έτσι, στη ρεβάνς, στην πρωτεύουσα Ελ Σαλβαδορ, η υποδοχή των ντόπιων ήταν θερμή. Ένα πανό καλωσόριζε: «Χαιρόμαστε που ήρθατε, σύντομα θα καταλάβετε το γιατί». Πράγματι, η χαρά ήταν τόση, που όλη νύχτα πανηγυρικές κόρνες και χαρούμενα τραγούδια δεν επέτρεψαν στους Ονδουριανούς να κοιμηθούν. Η πανωλεθρία της επόμενής ημέρας έστειλε τις ομάδες σε τρίτη, τελική συνάντηση, στην ουδέτερη πόλη του Μεξικού. Το εντός πεδιάς ματς έληξε με 3-2 υπέρ του Σαλβαδόρ, αλλά ο αγώνας επεκτάθηκε όπου βρέθηκαν οπαδοί των δύο εθνικών ομάδων, με ανελέητους ξυλοδαρμούς και συμπλοκές, οι οποίες σύντομα μετατράπηκαν σε κυριολεκτικά πολεμικές, αφού η χούντα του Σαλβαδόρ βομβάρδισε τη «συναδελφό» της στην Ονδούρα.
Ποτέ δεν πέρασε από το μυαλό των ποδοσφαιρικών παραγόντων της FIFA να μπλέξουν την μπάλα με την πολιτική. Ε, ο Μπλάτερ με τον Πλατινί μπουρδούκλωναν, κάποιες φορές το τόπι με το χρήμα, αλλά αυτό είναι απολύτως θεμιτό, σε συνθήκες καπιταλιστικού ποδοσφαίρου. Έστηναν και καμιά κληρωσούλα, όπως στη Γαλλία και βοηθούσαν πάντοτε τις διοργανώτριες χώρες
Βλέπετε, η πρώτη είχε να θρέψει τέσσερα εκατομμύρια κατοίκους σε 8.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, περίπου, ενώ η δεύτερη είχε την άπλα σαράντα τόσων χιλιάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων για μόλις τρία εκατομμύρια κατοίκων. Με την έντονη και εύλογη ροή μεταναστευτικού ρεύματος αγροτών, από το Σαλβαδόρ προς την Ονδούρα, άρχισαν οι επιθέσεις εναντίον των μετακινούμενων, προς μεγάλη τέρψη της American Fruit, η οποία ήλεγχε το μεγαλύτερο μέρος της γης και της παραγωγής της. Ο προκριματικός αγώνας αποτέλεσε απλώς την αφορμή για τον εκατοντάωρο πόλεμο με τις πέντε χιλιάδες των νεκρών και τις ανάλογες χιλιάδες αστέγων. Το Σαλβαδόρ έφτασε στους πολυπόθητους τελικούς του Μουντιάλ, χόρτασε γκολ, αντί για ψωμάκι, και τα δύο κράτη έκαναν ειρήνη μόλις το 1980. Έντεκα χρόνια μίσους, γύρω από δύο ενδεκάδες.
Μουντιαλικές πρωτοπορείες
Ούτε ο προπονητής του Ολυμπιακού Γκαρσία είναι πρωτοπόρος, ως ο πρώτος που μπέρδεψε διάφορα σημεία του σώματός του. Ο Ριβάλντο, στημένος στη γωνία του γηπέδου, ως υποψήφιος εκτελεστής κόρνερ, σε προημιτελικό αγώνα παγκόσμιου κυπέλλου, δέχτηκε επιθετικά την μπάλα στο γόνατό του και έπεσε καταγής, σφαδάζοντας και κρατώντας το κεφάλι του. Μετά το τέλος του αγώνα ζήτησε συγγνώμη, γιατί έπαιξε θέατρο, καθώς η μπάλα τον είχε βρει… στην κοιλιά και ζαλίστηκε, όπως είπε. Η ουσία είναι ότι ο παίκτης του Βελγίου τιμωρήθηκε με κόκκινη κάρτα και η Βραζιλία βρήκε ανοιχτό το δρόμο για την πρόκρισή της. Ο διαιτητής ορθά αποφάσισε ότι η πρόθεση τιμωρείται κι όχι το παραλήρημα του Ρίμπο.
Αλλά, καλά να πάθει το Βέλγιο, που έπρεπε να ξέρει ότι «δανεικά είναι τα κουλούρια». Όταν δώδεκα χρόνια πριν από το συμβάν αυτό, στα 1986, ο διαιτητής του χάριζε δύο οφσάιντ γκολ, για να περάσουν το εμπόδιο της σπουδαίας ΕΣΣΔ του Λομπανόφσκι, με 4-3, μάλλον δε θα τους ενόχλησε που απολάμβαναν την εύνοια της FIFA, προκειμένου να μείνει έξω η πάντα ψυχρή Ένωση Σοβιτικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών. Είτε σε κλιματικές θερμοκρασίες, είτε ως αντίπαλος πόλος της Δύσης στον ψυχρό πόλεμο, είτε ως παγωμένη ποδοσφαιρική αγορά –τότε–, η ΕΣΣΔ άφηνε παγερά αδιάφορη τη FIFA.
Αλλά κι αυτοί οι αθεόφοβοι κομμουνιστές, άλλα τόσα έτη προηγουμένως, το Σεπτέμβρη του 1973 είχαν αρνηθεί να μεταβούν στη Χιλή να παίξουν για τα προκριματικά του κυπέλλου, το οποίο θα πραγματοποιούταν τον επόμενο χρόνο, γιατί λέει, είχε ρίξει με πραξικόπημα ο Πινοσέτ τον Αλιέντε. Με άλλα λόγια έμπλεκαν την μπάλα με την πολιτική, κάτι που δεν πέρασε ποτέ από το μυαλό των ποδοσφαιρικών παραγόντων της FIFA. Ε, ο Μπλάτερ με τον Πλατινί μπουρδούκλωναν, κάποιες φορές το τόπι με το χρήμα, αλλά αυτό είναι απολύτως θεμιτό, σε συνθήκες καπιταλιστικού ποδοσφαίρου. Έστηναν και καμιά κληρωσούλα, όπως στη Γαλλία και βοηθούσαν πάντοτε τις διοργανώτριες χώρες και ιδίως το 2002, όταν έγινε κυριολεκτικά της Κορέας. Εξόντωση των Πορτογάλων, σφαγή των Ιταλών, μακέλεμα των Ισπανών προκειμένου η φιλότιμη και πλούσια αγορά της Νότιας Κορέας να χαρεί με την είσοδο της ομάδας της στην τετράδα και να αρχίσει να ξοδεύει… Η δε Ιταλία του σκανδάλου Calciopoli χαϊδευόταν 4 χρόνια μετά με το τρόπαιο! Ίσως τώρα που η ΕΣΣΔ έγινε Ρωσία ξανά, να έχει κι αυτή κάποια τύχη, υπάρχουν χρέη (κάθε είδους). Κι ας την μποϊκοτάρουν οι Βρετανοί πολιτικοί και άλλοι σύμμαχοι, για την ιστορία με τους κατασκόπους. Δε θα μπλέξουμε δα την μπάλα με την πολιτική…