Επιμέλεια: Γιάννης Σχίζας
Αν το κριτήριο για τις «οικολογικές» μορφές ενέργειας είναι η (μη) έκλυση διοξειδίου του άνθρακα, τότε η πυρηνική ενέργεια είναι πράγματι φιλική προς το περιβάλλον, καθώς η παραγωγή της προκαλεί 18 γραμμάρια CO2 ανά κιλοβατώρα, ενώ το αντίστοιχο ποσό για τον λιγνίτη είναι… 800 γραμμάρια. Όμως το περιβάλλον δεν επιβαρύνεται μόνο από το διοξείδιο του άνθρακα. Είναι προφανείς οι ανυπολόγιστες επιπτώσεις σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος. Επιπλέον, η πυρηνική βιομηχανία δεν έχει παρουσιάσει μέχρι σήμερα μία ολοκληρωμένη λύση για την εξουδετέρωση ή ανακύκλωση πυρηνικών αποβλήτων, για την ακρίβεια αναβάλλει συνεχώς τη λύση για το απώτερο μέλλον και μέχρι τότε τα απόβλητα ενταφιάζονται σε «προσωρινούς» αποθηκευτικούς χώρους.
Από την πλευρά της η Γερμανία κλείνει τα τελευταία πυρηνικά εργοστάσια το 2022, έχει επενδύσει τεράστια ποσά σε εναλλακτικές πηγές ενέργειας και θέλει να αυξήσει το ποσοστό των ανανεώσιμων πηγών στο ενεργειακό μείγμα στο 80% μέχρι το 2030. Επιπλέον, δεν έχει καμία διάθεση να ανοίξει πάλι ένα ζήτημα που επί δεκαετίες είχε διχάσει τη γερμανική κοινωνία. Βέβαια όλα αυτά συμβαίνουν γιατί, όπως επισημαίνει ο αναλυτής της γερμανικής τηλεόρασης (ARD) για ευρωπαϊκά θέματα Ραλφ Σίνα, «μέχρι στιγμής η κυβέρνηση δεν είχε κανέναν δισταγμό να εισάγει πυρηνική ενέργεια από τη Γαλλία. Μόνο το 2020 τα γαλλικά πυρηνικά εργοστάσια συνεισέφεραν 14 δισ. κιλοβατώρες στο γερμανικό ενεργειακό δίκτυο». Πόσο «καλή» μπορεί να γίνει η «κακή» πυρηνική ενέργεια, όταν προέρχεται από αλλού;
Σε έναν ιδεατό κόσμο καταργούμε όλα τα ορυκτά καύσιμα (πετρέλαιο, λιγνίτη, φυσικό αέριο) και επενδύουμε αποκλειστικά σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά επειδή αυτό δεν μπορεί να γίνει αμέσως, θεσπίζουμε μεταβατικές περιόδους για τις συμβατικές μορφές ενέργειας. Για τον λιγνίτη, που αποδεδειγμένα προκαλεί τη μεγαλύτερη έκλυση CO2, η μεταβατική περίοδος είναι ελάχιστη. Για το φυσικό αέριο η Κομισιόν προβλέπει αδειοδότηση υπό προϋποθέσεις, για παράδειγμα εφόσον η έκλυση ρύπων δεν υπερβαίνει συγκεκριμένα όρια και η άδεια χορηγείται μέχρι το 2030, ενώ ξεκαθαρίζει ότι πρόκειται για μία «μεταβατική» μορφή ενέργειας. Για την πυρηνική ενέργεια η Κομισιόν επίσης προβλέπει αδειοδότηση υπό προϋποθέσεις, αλλά δεν αναφέρει απολύτως τίποτα περί «μεταβατικής» περιόδου. Αυτή είναι η μεγαλύτερη νίκη για το πυρηνικό «λόμπι» και για μία χώρα όπως η Γαλλία, που σήμερα παράγει από την πυρηνική ενέργεια το 70% του ηλεκτρικού ρεύματος που χρειάζεται.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι η πυρηνική ενέργεια είναι φθηνή, αλλά η σημερινή κατάσταση στη Γαλλία δεν φαίνεται να επιβεβαιώνει την εκτίμηση αυτή. Ο κρατικός ενεργειακός κολοσσός EDF έχει συσσωρεύσει χρέη άνω των 42 δισ. ευρώ. Το κόστος για την κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων ανεβαίνει συνεχώς. Μάλλον αποτρεπτικά λειτουργεί η κατασκευή νέου πυρηνικού σταθμού στο Φλαμανβίλ της Νορμανδίας, που επρόκειτο να λειτουργήσει το 2012 με κόστος κατασκευής 3,3 δισεκατομμύρια ευρώ, αλλά θα εγκαινιαστεί το 2023, με το συνολικό κόστος να ξεπερνά πλέον τα 19 δισ. ευρώ. Το ίδιο συμβαίνει με το πυρηνικό εργοστάσιο Olkiluoto 3 στην Φινλανδία. Τα εγκαίνιά του έχουν προγραμματιστεί για το καλοκαίρι του 2022, με καθυστέρηση 12 ετών, ενώ το κόστος πλησιάζει τα 10 δισ. ευρώ, έναντι 3,2 δισ. που προβλέπονταν αρχικά.
Πηγή: DW
Οικολογική αρχιτεκτονική, η λύση
Η οικολογική αρχιτεκτονική όπως τη γνωρίζουμε σήμερα αναπτύχθηκε από το κύμα υπεράσπισης του περιβάλλοντος που κέρδισε δημοτικότητα στις Ηνωμένες Πολιτείες στη δεκαετία του 1960. Αυτό το κίνημα συνέβαλε σε διάφορους παράγοντες, όπως τον σεβασμό του τρόπου ζωής της εγγενούς αμερικανικής καταγωγής με τη φύση και η αντίθεση στην αστική εξάπλωση και τα προάστια που αναπτύσσονταν γρήγορα στις ΗΠΑ.
Αυτοί οι περιβαλλοντικοί ακτιβιστές πειραματίστηκαν με τις δομές διαβίωσης και πώς ο τρόπος ζωής τους αλληλεπιδρά με το τοπικό οικοσύστημα. Το 1969, ο Ian McHarg, αρχιτέκτονας τοπίου, δημοσίευσε το «Design With Nature», ένα βιβλίο για την οικολογική αρχιτεκτονική που προώθησε τις ιδέες που είχαν εξερευνηθεί κατά την τελευταία δεκαετία. Η σύγχρονη οικολογική αρχιτεκτονική στοχεύει στην καταπολέμηση του κυρίαρχου στυλ αρχιτεκτονικής που καταστρέφει τη γη. Σύμφωνα με την Encyclopaedia Britannica, η κατασκευή οικιών κατανάλωσε περισσότερους από τους μισούς πόρους του κόσμου στις αρχές του 21ου αιώνα. Αυτό περιλαμβάνει: – το 16% των πόρων γλυκού νερού – το 30-40% όλων των ενεργειακών αποθεμάτων – το 50% όλων των πρώτων υλών που ανασύρονται από την επιφάνεια της Γης (κατά βάρος) – 40-50% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου.
Οι πυλώνες αυτού του στυλ είναι η επαναχρησιμοποίηση υλικών, η χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας, η εξοικονόμηση ενέργειας και η προσεκτική τοποθέτηση υλικών.
Ο σχεδιασμός και η αστική οικολογία αλλάζουν συνεχώς, αλλά η οικολογική αρχιτεκτονική φέρνει τα δύο μαζί, προστατεύοντας και ενισχύοντας και τα δύο. Η οικολογική αρχιτεκτονική έχει αλλάξει δραστικά από τις αρχές της με τις πρώτες πόλεις να μεταλλάσσονται θετικά και ακόμη και από τις σύγχρονες αρχές της δεκαετίας του 1960.
Η σχέση μεταξύ περιβάλλοντος και αρχιτεκτονικής δοκιμάζεται τώρα με την επέκταση των πόλεων και την αύξηση των απειλών της αλλαγής του κλίματος
Πηγή: www.ansgroupglobal.com
Εκρηκτικό τέλος ζωής
Αμερικανοί αστρονόμοι παρατήρησαν για πρώτη φορά σε πραγματικό χρόνο το εκρηκτικό τέλος της ζωής ενός άστρου ερυθρού γίγαντα, καταγράφοντας την αυτοκαταστροφή και τον τελικό θάνατό του, λίγο πριν αυτό καταρρεύσει βαρυτικά και δημιουργήσει έναν υπερκαινοφανή αστέρα (σουπερνόβα) τύπου ΙΙ.
Οι επιστήμονες κατάφεραν να παρατηρήσουν το άστρο στη διάρκεια των τελευταίων 130 ημερών πριν την κατακλυσμική έκρηξή του. Το άστρο βρίσκεται στον γαλαξία NGC 5731 σε απόσταση περίπου 120 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη και έχει μάζα δεκαπλάσια από τον Ήλιο μας.
Οι ερευνητές των πανεπιστημίων Northwestern και Καλιφόρνιας-Μπέρκλεϊ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστροφυσικής The Astrophysical Journal, έκαναν τις παρατηρήσεις τους με δύο τηλεσκόπια της Χαβάης, το Keck και το Pan-STARSS. Η ανακάλυψη επιφέρει αναθεώρηση στις προηγούμενες θεωρίες για το πώς εξελίσσονται οι ερυθροί γίγαντες λίγο πριν εκραγούν. Υπήρχε η αντίληψη ότι τα τεράστια αυτά άστρα παραμένουν σχετικά ήσυχα πριν τον θάνατό τους, χωρίς βίαιες εκρήξεις ή φωτεινές αναλαμπές, αλλά οι νέες παρατηρήσεις έδειξαν την εκπομπή μιας πολύ ισχυρής και φωτεινής ακτινοβολίας, λίγο πριν το τέλος του συγκεκριμένου άστρου. Αυτό δείχνει ότι τουλάχιστον μερικά από αυτά τα τεράστια και ασταθή άστρα υφίστανται σημαντικές αλλαγές στην εσωτερική δομή τους λίγο πριν την κατάρρευσή τους.
«Πρόκειται για μεγάλη πρόοδο στην κατανόησή μας σχετικά με το τι κάνουν τα υπερμεγέθη άστρα μερικές στιγμές προτού πεθάνουν. Η άμεση ανίχνευση της προ-σουπερνόβα δραστηριότητας σε ένα άστρο ερυθρό υπεργίγαντα δεν είχε ποτέ έως τώρα παρατηρηθεί πριν μια κανονική έκρηξη σουπερνόβα τύπου ΙΙ. Για πρώτη φορά παρακολουθήσαμε ένα άστρο ερυθρό υπεργίγαντα να εκρήγνυται», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Γουίν Τζέικομπσον-Γκαλάν του Μπέρκλεϊ.
«Είναι σαν να παρακολουθείς μια ωρολογιακή βόμβα. Ποτέ έως τώρα δεν είχαμε επιβεβαιώσει μια τέτοια βίαιη δραστηριότητα σε έναν θνήσκοντα ερυθρό υπεργίγαντα, τον οποίο είδαμε να παράγει μια τόσο φωτεινή εκπομπή ακτινοβολίας, μετά να καταρρέει και να εκρήγνυται», ανέφερε η αναπληρώτρια καθηγήτρια αστρονομίας και αστροφυσικής Ραφαέλα Μαργκούτι του Northwestern.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ