Συντριβή σοσιαλδημοκρατών, πτώση Κεντροδεξιάς, ισχνή άνοδος Βίλντερς
του Ερρίκου Φινάλη
«Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους; Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις»: το γνωστό καβαφικό δίστιχο μάλλον ταιριάζει γάντι με τις αντιδράσεις που ακολούθησαν το αποτέλεσμα των ολλανδικών εκλογών. Αφού οι ευρωπαϊστές είχαν φτιάξει κλίμα πανικού λόγω της «επερχόμενης πρωτιάς του ακροδεξιού Βίλντερς», απέμειναν να αλληλοσυγχαίρονται μάλλον χλιαρά και αμήχανα για τη… νίκη του δημοκρατικού τόξου. Λογική η αμηχανία, διότι καταρχήν οι σοβαροί αναλυτές πρέπει να εξηγήσουν πώς ξεφούσκωσε τόσο εύκολα το φόβητρο που επέσειαν. Η μέχρι παροξυσμού ένταση μεταξύ της απερχόμενης κυβέρνησης συνασπισμού υπό τον Ρούτε και της ερντογανικής Τουρκίας μπορεί να ξεγελάσει ως επαρκής αιτιολόγηση μόνο τους αδαείς: ήδη πολλές μέρες πριν ξεσπάσει αυτή η αντιπαράθεση, το PVV του Βίλντερς είχε χάσει την πρωτιά σε όλες σχεδόν τις δημοσκοπήσεις.
Αλλά, το βασικότερο, οι αναλυτές και οι πανηγυρίζοντες δαγκώνονται, επειδή είναι υποχρεωμένοι να συγκαλύψουν την πανωλεθρία των κυβερνητικών κομμάτων, περιλαμβανομένης της Κεντροδεξιάς του Ρούτε – που ναι μεν πρώτευσε, αλλά με πετσοκομμένα τα φτερά της. Για δε τους σοσιαλδημοκράτες του άτεγκτου Ντάισελμπλουμ, ας μην γίνεται καν λόγος, είναι σαν να κλέβεις παγκάρι εκκλησίας. Πάντως ο εν λόγω κύριος δεν δίστασε να χαρακτηρίσει το αποτέλεσμα «άδικο» και επιπλέον να δηλώσει με θράσος ότι «θα παραμείνει ούτως ή άλλως του Eurogroup πρόεδρος ως το 2018»! Οπότε ίσως το ζήσουμε κι αυτό: να ολοκληρωθεί το ξεμασκάρεμα του θεσμού (που αν και «άτυπος» έχει δικαίωμα ζωής και θανάτου πάνω μας) αφού, κερασάκι στην τούρτα, επικεφαλής του θα παραμείνει κάποιος που κανονικά θα έπρεπε τώρα να ψάχνει για δουλειά – εάν βέβαια ίσχυαν ακόμη στην Ευρώπη οι κανόνες της αστικής δημοκρατίας…
Επιπλέον, τα φερέφωνα των ελίτ πρέπει να συγκαλύψουν κι άλλα πράγματα: π.χ. ότι ο «επάρατος» Βίλντερς ήταν κυβερνητικός εταίρος του Ρούτε ως το 2012. Και, ίσως, ότι είναι μάλλον ιδιόμορφος για να θεωρείται νεοναζί, αφού υπερασπίζεται (και μάλιστα με φανατισμό) τα δικαιώματα της LGTB κοινότητας, ενώ είναι και επιδεικτικά φιλοσημίτης. Ψιλά γράμματα βέβαια όλα αυτά, ιδίως αφού χαλούν την κακοστημένη παράσταση των πανηγυρισμών της ευρωκρατίας για την «ιστορική ήττα της Ακροδεξιάς» από το «δημοκρατικό τόξο». Είναι αυτό ακριβώς το δήθεν δημοκρατικό τόξο που τόσο στην Ολλανδία όσο και σε ολόκληρη την Ευρώπη εφαρμόζει ήδη πολλές από τις ρατσιστικές πολιτικές που επαγγέλλεται ο Βίλντερς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ασφυξία που ένιωσαν εντός του σοσιαλδημοκρατικού PvdA, το οποίο συναίνεσε στην αντιλαϊκή και ρατσιστική ατζέντα του Ρούτε, μια σειρά στελέχη και βουλευτές του – που τελικά αποχώρησαν και κατέβηκαν αυτόνομα στις εκλογές με το νέο κόμμα DENK.
Παραμορφώσεις της πραγματικότητας
Μια ακόμη παράπλευρη επίπτωση που πρέπει να συγκαλυφθεί, μετά το ισχνό 13% της Ακροδεξιάς, είναι η ακύρωση της τάχα αφελούς απορίας διαφόρων οπαδών του κοσμοπολιτισμού (περιλαμβανομένης της «επαναστατικής» εκδοχής του) για το πώς είναι δυνατόν η παραδοσιακά ανεκτική ολλανδική κοινωνία να στρέφεται στον Βίλντερς. Μια πραγματική απορία θα ήταν γιατί αυτοί που με ευκολία σπιλώνουν ολόκληρους λαούς εκστασιάζονται, φανερά ή όχι, με το σκανδιναβικό μοντέλο; Μοντέλο μάλλον ανύπαρκτο, αν αναλογιστεί κανείς ότι σε όλες τις σκανδιναβικές χώρες, αν και συγκριτικά πλουσιότερες στην Ευρώπη, τα ακροδεξιά κόμματα βρίσκονται γύρω στο 20%, ενώ η κυβέρνηση της Δανίας «πρωτοπορεί» σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ληστεύοντας και με το νόμο όσους πρόσφυγες καταφέρνουν να συρθούν ως εκεί. Υπάρχει βέβαια και το «επιχείρημα» ότι αν έρθει ο… Κούλης (σε κάθε χώρα υπάρχει τουλάχιστον ένας τέτοιος χρήσιμος, ιδίως για την Κεντροαριστερά, μπαμπούλας) θα τους βγάζει και τα δόντια.
Μια τελευταία απορία: όλοι αυτοί οι σοβαροί αναλυτές και απολογητές του συστήματος, με τόσα μέσα στη διάθεσή τους, πώς και δεν εντόπισαν μια σειρά ποιοτικές έρευνες οι οποίες αναδεικνύουν τα θέματα που θεωρούν ως σημαντικότερα οι Ολλανδοί (και όχι μόνο) ψηφοφόροι; Ίσως προκαλεί εντύπωση στον βομβαρδισμένο από τα συστημικά ΜΜΕ παρατηρητή, όμως οι Ολλανδοί για παράδειγμα δεν αξιολογούν ως μεγαλύτερο πρόβλημα το μεταναστευτικό-προσφυγικό, αλλά τη διαφύλαξη της κοινωνικής πρόνοιας – την οποία συστηματικά αποψιλώνει το «δημοκρατικό τόξο». Θέλουν αξιοπρεπή δουλειά, θέλουν πραγματικές συντάξεις, θέλουν φροντίδα για τους ανήμπορους: όλα αυτά δηλαδή που ο νεοφιλελευθερισμός θεωρεί κόκκινο πανί. Καλά κάνουν και συγκαλύπτουν λοιπόν κι αυτήν την πλευρά οι απολογητές του. Διότι, αν συνειδητοποιηθεί, θα ξεσκεπαστεί ο πραγματικός μπαμπούλας που διαλύει τις ζωές της μεγάλης πλειοψηφίας και μας αποπροσανατολίζει με σκιάχτρα ώστε να συνεχίσουμε να τον ανεχόμαστε ως «μικρότερο κακό».
Δεν είναι εικονική η κόντρα με τον Ερντογάν
Η πολεμικού τύπου αντιπαράθεση μεταξύ της απερχόμενης κυβέρνησης Ρούτε και του καθεστώτος Ερντογάν (που στο μεταξύ επεκτείνεται και σε άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε.) είναι θέμα τεραστίων διαστάσεων. Αυτό υποβαθμίζεται αν αντιμετωπιστεί ως μια απλή πολιτικάντικη αντιπαράθεση η οποία προσωρινά «βόλευε» και τις δύο πλευρές. Είναι κάτι που θα φανεί και στο μέλλον, καθώς θα ολοκληρώνονται οι αναμετρήσεις στις κάλπες αλλά η κόντρα «Σταυροφόρων» και «Ισλάμ» θα παραμένει ισχυρή καθώς ο Ερντογάν φιλοδοξεί να αναβαθμίσει με κάθε τρόπο το διεθνή ρόλο του.
Γι’ αυτό, μεταξύ άλλων, δεν διστάζει να παρεμβαίνει επιθετικά στην εσωτερική πολιτική ζωή ευρωπαϊκών κρατών, χρησιμοποιώντας ως όπλο τις μεγάλες κοινότητες μεταναστών τουρκικής καταγωγής και απειλώντας την Ε.Ε. με αντίποινα (π.χ. νέα κύματα προσφύγων). Από την άλλη, η απερχόμενη ολλανδική κυβέρνηση τσαλαπατά τη «δημοκρατία» που υποτίθεται ότι υπερασπίζεται, με άγρια καταστολή ενάντια σε τουρκικής καταγωγής πολίτες, όπως συνέβη αυτή τη Δευτέρα στο Ρότερνταμ (φωτό): η αστυνομία επιτέθηκε στους συγκεντρωμένους με έφιππες μονάδες, γκλομπ και σκυλιά – τέτοιες σκηνές είχε να βιώσει η Ολλανδία από τον προηγούμενο αιώνα.
Φυσικά η κατάσταση αυτή εξυπηρετεί άμεσα και εκλογικές ανάγκες, τόσο της ολλανδικής κυβέρνησης όσο και του καθεστώτος της Άγκυρας. Η σκληρή στάση του απερχόμενου κεντροδεξιού πρωθυπουργού Ρούτε απέτρεψε μια εκλογική συντριβή του και ανέκοψε το ήδη ισχνό ρεύμα ενίσχυσης της Ακροδεξιάς. Ταυτόχρονα, την ένταση είχε ανάγκη και ο Ερντογάν, καθώς φαινόταν ότι, παρ’ όλη την ακραία τρομοκρατία που έχει εξαπολύσει εναντίον πάσης φύσεως αντιφρονούντων, παρέμενε αμφίβολο το αποτέλεσμα του επερχόμενου δημοψηφίσματος.
Τα αποτελέσματα με μια πρώτη ματιά
► Το εκλογικό σύστημα είναι απλή αναλογική, και όλη η χώρα αποτελεί μία ενιαία εκλογική περιφέρεια. Άρα οι 150 συνολικά έδρες της Βουλής μοιράζονται δίκαια, σε πλήρη σχεδόν αντιστοιχία με το ποσοστό κάθε κόμματος.
► Τα δύο κόμματα της απερχόμενης συγκυβέρνησης είχαν 79 βουλευτές. Τώρα τους απομένουν μόνο 42, κυρίως λόγω της εξευτελιστικής πανωλεθρίας των σοσιαλδημοκρατών του PvdA (έχασαν 29 από τις 38 έδρες τους!). Σημαντική μείωση υπέστη και το κεντροδεξιό VVD.
► Υπερτιμημένη αποδείχθηκε, όπως είχαμε προβλέψει στο Δρόμο και πριν τις εκλογές, η απειλή της Ακροδεξιάς του Βίλντερς (αφού και με τις ευνοϊκότερες δημοσκοπήσεις των προηγούμενων μηνών δεν ξεπερνούσε ποτέ τις 26-32 έδρες σε σύνολο 150).
► Σημαντική άνοδο σημείωσαν δύο «κεντρώα» κόμματα, οι χριστιανοδημοκράτες του CDA και οι φιλελεύθεροι του D66. Ιδίως το CDA, στην αντιπολίτευση από το 2012, ανέκτησε μεγάλο τμήμα παλιότερων απωλειών λόγω της διαρκούς συμμετοχής του σε προγενέστερες κυβερνήσεις.
► Στο αριστερό φάσμα της ολλανδικής πολιτικής σκηνής εκτινάχθηκε, όπως αναμενόταν, η Πράσινη Αριστερά (GL), που σχεδόν τετραπλασίασε το ποσοστό και τις έδρες της. Το κάποτε πολλά υποσχόμενο Σοσιαλιστικό Κόμμα (SP) παρέμεινε απογοητευτικά καθηλωμένο, καταγράφοντας μάλιστα μικρή μείωση και απώλεια μίας έδρας.
► Δύο μικρότερα κόμματα που καταγράφονται στον προοδευτικό χώρο (φιλόζωοι και συνταξιούχοι), καθώς και τα δύο νέα κόμματα που σχηματίστηκαν από μετανάστες και ευρωσκεπτικιστές, σημείωσαν σημαντική επιτυχία εκμεταλλευόμενα το κλίμα απαξίωσης των δύο πάλαι ποτέ μεγάλων κομμάτων.
