Η συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. ήταν μια ιδέα πρωτοφανής όταν πραγματοποιήθηκε. Ούτε στην Ελλάδα ούτε στην Ευρώπη είχε υπάρξει προηγούμενο αριστεροδεξιάς συμμαχίας. Ωστόσο στην Αθήνα, οι αντιδράσεις δεν ξεπέρασαν την κουτσομπολίστικη θορυβώδη φλυαρία που υποκαθιστά συνήθως το πολιτικό σχόλιο και στην Ευρώπη ούτε γέλιο ούτε δάκρυ. Η Ουάσιγκτον, επίσης, έμεινε ψύχραιμη δεδομένου ότι πριν να γίνει πρωθυπουργός ο Τσίπρας είχε επισκεφθεί τις ΗΠΑ και οι Αμερικανοί είχαν αξιολογήσει τα καθησυχαστικά διαπιστευτήριά του. Τον Καμμένο τον ήξεραν.
Στην Ιταλία, οι κομματικές συνεργασίες έχουν προϊστορία. Έχει περάσει, βέβαια, πάνω από μισός αιώνας από την εποχή που οι ηγέτες του Κ.Κ. Ιταλίας έτρεχαν (ιεροκρυφίως) στις ΗΠΑ να πείσουν ότι ήταν, πλέον, απολύτως νομιμόφρονες και ουδείς κίνδυνος αν έμπαιναν στην κυβέρνηση. Ο Κίσσινγκερ τους έδιωξε, αν και φυσικά ήξερε ότι έλεγαν την αλήθεια. Μετά δολοφονήθηκε ο Μόρο, οπαδός της συγκυβέρνησης με τους Ιταλούς κομμουνιστές, το ΚΚΙ τελικά διαλύθηκε, ήρθε η κρίση, η λιτότητα, η αποπομπή του δεξιού, πλην ρωσόφιλου, Μπερλουσκόνι. Ώσπου φτάσαμε στη σύμπραξη της υποτίθεται «ακροδεξιάς» Λέγκας με το ακαθορίστου χρώματος αντισυστημικό κόμμα των 5 Αστέρων.
***
Και στις δυο χώρες ο κόσμος ήταν θετικός στη συνεργασία, αλλά οι ηγεσίες είχαν διαφορετική αντίδραση. Στην Ελλάδα έκαναν κανονική αποδοχή κληρονομιάς των Μνημονίων διαψεύδοντας τις υποσχέσεις τους. Στην Ιταλία ανατράπηκε ο Ρέντσι, alter ego του Τσίπρα, αλλά οι νικητές τηρούν το πρόγραμμά τους παρά την οργή του ευρωιερατείου/Βερολίνου.
Στην περίπτωσή μας, ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝ.ΕΛ. συγκρότησαν, για να λέμε τα σύκα-σύκα, μια σύμπραξη στερημένη από κάθε πολιτικό ή ιδεολογικό περιεχόμενο. Να γίνουν κυβέρνηση ήθελαν οι άνθρωποι και με αυτήν τη μοναδική φιλοδοξία μέτρησαν τα κουκιά και συνέπραξαν. Και για τους δυο οι ιδεολογίες άξιζαν όσο ο αέρας ο κοπανιστός. Οι ξένοι το ήξεραν, ουδείς ανησύχησε, από τον Γιωργάκη στον Παπαδήμο, στους Σαμαροβανιζέλους και να ‘μαστε. Ούτε τα Μνημόνια, ούτε τα δημοψηφίσματα, ούτε καν τα σκοπιανά τους πτόησαν. Ακόμα και την «ανωμαλία Κοτζιά» μια μπουκιά στο επιδόρπιο την έκαναν. Έτσι έγινε, έτσι έμεινε κι έτσι θα συνεχίσει ως τις εκλογές. Οι κακόπιστοι τις βλέπουν το Γενάρη, πριν να φανεί, λένε, ότι οι υποσχέσεις είναι κενό γράμμα. Εκλογές αργότερα, λένε άλλοι, ελπίζοντας ότι «οι Δαναοί δώρα φέροντες» κερδίζουν, παρά τη χαώδη διαφορά από τη ΝΔ στις δημοσκοπήσεις. Οι μικροί της αντιπολίτευσης, μελετούν τους οιωνούς, (δημοσκοπήσεις, δηλώσεις, γλώσσα του σώματος), μήπως τα άστρα τους δώσουν ελπίδες που δεν τις βρίσκουν στους ψηφοφόρους. Η Ν.Δ., εν δυνάμει κυβέρνηση, έχει επιλέξει να αντιμετωπίζει τον ΣΥΡΙΖΑ ως κόμμα της καταστροφής, επειδή είναι αριστερό κόμμα, δήθεν. Γιατί, λέει, μόνο ένα αριστερό κόμμα μπορεί να είναι τόσο πωρωμένο, τόσο παρωχημένο και τόσο βλαπτικό ώστε π.χ. να κάνει τόσους διορισμούς, επιβαρυντικούς για την υγεία του Δημοσίου. Προφανώς, το Δημόσιο ήταν, προ-ΣΥΡΙΖΑ, άμωμο, λιγνό και υποσιτισμένο στη στελέχωσή του.
Και σε Ελλάδα και σε Ιταλία ο κόσμος ήταν θετικός στη συνεργασία, αλλά οι ηγεσίες των συνεργαζόμενων κομμάτων είχαν διαφορετική αντίδραση. Στην Ελλάδα έκαναν κανονική αποδοχή κληρονομιάς των Μνημονίων διαψεύδοντας τις υποσχέσεις τους. Στην Ιταλία ανατράπηκε ο Ρέντσι, alter ego του Τσίπρα, αλλά οι νικητές τηρούν το πρόγραμμά τους παρά την οργή του ευρωιερατείου/Βερολίνου
Το πρόγραμμα της ιταλικής κυβέρνησης είναι εντός των ευρωπαϊκών προδιαγραφών π.χ. το προβλεπόμενο έλλειμμα είναι μόλις 2,4% έναντι 3% που προβλέπει η Ε.Ε. Το ευρωιερατείο απαιτεί την υποταγή στους Γερμανούς αφέντες. Κοντολογίς είναι ζήτημα εξουσίας.
Η σύμπραξη Λέγκας και 5 Αστέρων κάτι θυμίζει, αλλά κανείς δεν θέλει να το αγγίξει επειδή φέρνει στο νου Λαϊκό Μέτωπο. Σε νέα πειραματική έκδοση, ανατρεπτική και ρηξικέλευθη. Αυτό που επιτρέπει σκέψεις περί Λαϊκού Μετώπου είναι ότι η σύμπραξη Λέγκας-5 Αστέρων προέκυψε από την πίεση –και ως εκ τούτου σύγκλιση– πραγματικών λαϊκών δυνάμεων με έναν κοινό στόχο: να απαλλαγεί η Ιταλία από τη δικτατορία των Βρυξελλών και του Βερολίνου και να ευνοηθούν οι Ιταλοί και η πατρίδα τους.
Η σύμπραξη θυμίζει, λοιπόν, Λαϊκό Μέτωπο. Το ότι τώρα ηγούνται αποκλειστικά αστικές δυνάμεις δεν αφαιρεί διόλου τον λαϊκό της χαρακτήρα. Οι πληβείοι είναι παρόντες (άνευ τούτων ουδέν) και ο αντίπαλος είναι στο βάθος ο ίδιος: οι αναλλοίωτες κυβερνώσες ελίτ, υποστηρικτικές τότε του φασισμού/ναζισμού, τώρα του εθνομηδενισμού.
***
Η έκλειψη της (ιστορικής) Αριστεράς είναι απόλυτη. Ο αστικός χώρος αφέθηκε μόνος, χωρίς αντίπαλο, να αναδιαμορφώσει τον εαυτό του και μόλις είκοσι χρόνια μετά την πτώση της ΕΣΣΔ διχάζεται αθεράπευτα. Το «τραύμα Τραμπ» είναι βαθύ και δεν γιατρεύεται με ασπιρίνες, όπως έδειξαν οι πρόσφατες εκλογές. Με την παλιά ορολογία, η «κύρια αντίθεση» της εποχής μας διαχωρίζει την «υπερελίτ», (λιγότερο και από το 1% των υπερπλούσιων στις Δυτικές χώρες), αγγλοσαξωνικής καταγωγής και υπόστασης, από όλους τους άλλους, μεγαλοαστούς, μικρομεσαίους, πληβείους. Στην Ιταλία, οι αλλοιώσεις στους δυο πρωταγωνιστές, Λέγκα-5 Αστέρες, είναι ήδη προφανείς: Οι θολά κεντρώοι 5 Αστέρες, υπό την λαϊκή πίεση, οδηγούνται σε σαφέστερες θέσεις αντίστασης στο ευρωιερατείο. Η Λέγκα, από μια ταξική σέχτα των πλούσιων του Ιταλικού Βορρά, εξελίσσεται σε κόμμα με εθνική συνείδηση. Προφανώς, το πλούσιο Μιλάνο κατάλαβε ότι είναι μια χαψιά στον διεθνή ανταγωνισμό, χωρίς την ιστορική Ρώμη και την λαϊκή Νάπολη.
Η Ιταλία είναι επίκεντρο διαφανών και αφανών διεργασιών. Οι τελευταίες μένουν, προσώρας, στο παρασκήνιο. Οι ΗΠΑ παλιότερα φοβόντουσαν τους κομμουνιστές. Τώρα ο Τραμπ στηρίζει την κυβέρνηση. Η κατάληξη είναι άγνωστη. Αλλά ότι και αν γίνει, είναι πολύ νωρίς για να γραφεί η λέξη «τέλος».
