Η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών ΗΠΑ και Τουρκίας, Πομπέο και Τσαβούσογλου, στην Ουάσιγκτον διάψευσε τις βεβαιότητες του πολυσχιδούς φιλοαμερικάνικου λόμπυ στη χώρα μας ότι το «σκληρό παιδί» της αμερικάνικης διπλωματίας θα «τρίξει τα δόντια» στην αγένεια των Τούρκων εκβιάζοντας με μια καθαρή θέση περί επιλογής στρατοπέδου. Το «ή εμείς ή οι Ρώσοι» δεν τέθηκε ως θέμα στη συζήτηση ούτε συνόδευσε στο ελάχιστο τις δηλώσεις μετά την συνάντηση των δύο υπουργών.
Αντίθετα, και παρά τις υπερβολές του Τσαβόσογλου ότι τα «πήρε όλα», στις επίσημες δηλώσεις ανακοινώθηκε η ότι οι δύο χώρες «ως σύμμαχοι του ΝΑΤΟ παραμένουν δεσμευμένοι στην αντιμετώπιση κοινών ανησυχιών στο πνεύμα συμμαχικής συνεργασίας» και ακόμα ότι «συζήτησαν τη μελλοντική συνεργασία των δύο χωρών στη Συρία και τα βήματα που χρειάζεται να γίνουν για τη διασφάλιση της σταθερότητας και της ασφάλειας στην Μανμπίτζ».
Το πρακτικό αποτέλεσμα αυτής της συμφωνίας έγινε γνωστό λίγο αργότερα, όταν οι κουρδικές δυνάμεις του YPG δήλωσαν ότι δεν υπάρχουν στρατιωτικές τους δυνάμεις στην πόλη και ότι οι ελάχιστοι στρατιωτικοί σύμβουλοι που δρουν στην περιοχή αναμένεται να αποσυρθούν και αυτοί ανατολικά του Ευφράτη.
Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά, κοινά περίπολα του αμερικάνικου και τουρκικού στρατού θα επιβλέπουν την «ασφάλεια» στην περιοχή, ενώ παραπέμφθηκε για μελλοντικές συζητήσεις ο τρόπος διοίκησης μετά την απομάκρυνση των εκπροσώπων των Κούρδων από τα τοπικά συμβούλια. Από ότι φαίνεται η συμφωνία αυτή επεκτείνεται σε όλη την περιοχή δυτικά του Ευφράτη και αφορά και το εμβληματικό Κομπανί και τη Ράκα.
Το «σκληρό παιδί» της αμερικάνικης διπλωματίας, με αυτόν τον τρόπο, ικανοποιεί το τουρκικό αίτημα για απομάκρυνση των κουρδικών δυνάμεων ανατολικά του Ευφράτη και νομιμοποιεί πλήρως την παράνομη τούρκικη διπλή εισβολή στο έδαφος της Συρίας και την κατοχή πάνω από 5% των εδαφών της. Δικαιώνει, έτσι, τον τούρκικο επεκτατισμό και προετοιμάζει το έδαφος για νέες επιθετικές πρωτοβουλίες, στο έδαφος του Ιράκ αυτή τη φορά.
«Μαστίγιο» για τα προσχήματα
Είναι αδύνατον να κατανοηθεί η συμπεριφορά των ΗΠΑ απέναντι στην Τουρκία αν στη δυσανάγνωστη εξίσωση των τουρκοαμερικανικών σχέσεων δεν υπολογιστούν δύο παράγοντες.
Πρώτον, ότι οι ΗΠΑ δεν είναι σε θέση να επιβάλλουν τις γεωπολιτικές τους επιδιώξεις στους συμμάχους και εταίρους όπως παλιά. Ασκούν πιέσεις, έχουν κηρύξει οικονομικό πόλεμο στον Ερντογάν για να τον «κοντύνουν» εκλογικά, αλλά είναι ταυτόχρονα υποχρεωμένες να ασκούν μια πολιτική που θα συγκρατεί την Τουρκία στη δυτική συμμαχία. Σήμερα, αυτό εκδηλώνεται καθαρά στη Μ. Ανατολή. Τι θα εμποδίσει, αύριο, αντίστοιχη ικανοποίηση των τουρκικών διεκδικήσεων σε Κύπρο και Αιγαίο;
Η αμερικάνικη διπλωματία ικανοποιεί το τουρκικό αίτημα για απομάκρυνση των κουρδικών δυνάμεων ανατολικά του Ευφράτη και νομιμοποιεί την εισβολή και κατοχή εδαφών της Συρίας. Δικαιώνει, έτσι, τον τούρκικο επεκτατισμό και προετοιμάζει το έδαφος για νέες επιθετικές πρωτοβουλίες στο έδαφος του Ιράκ
Δεύτερον, η Τουρκία παραμένει κρίσιμος κρίκος της σταθερότητας της Ν.Α. πτέρυγας του ΝΑΤΟ και πολύτιμος στρατηγικός εταίρος των ΗΠΑ στην πολιτική περικύκλωσης της Ρωσίας. Το είπε με τον πιο καθαρό τρόπο, το έτερο «σκληρό παιδί» του Τραμπ ο υφυπουργός εξωτερικών Μίτσελ. «Οι ΗΠΑ δουλεύουν με αποφασιστικότητα για να σταθεροποιήσουμε τη σχέση με την Τουρκία και να τη διατηρήσουμε σε μια δυτική στρατηγική τροχιά. Μια κατάρρευση αυτής της σχέσης θα προκαλούσε μια ζημία στην εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ που θα διαρκούσε για πολλές γενεές». Με αυτή την έννοια, οι ΗΠΑ κάνουν τα στραβά μάτια στις «προσβολές» που, με την μορφή της αμφισβήτησης, απευθύνουν καθημερινά σε βάρος τους ο Ερντογάν και όλοι οι κυβερνητικοί παράγοντες και παράλληλα βρίσκουν φόρμουλες να ικανοποιούν τουρκικά αιτήματα. Άλλωστε το «παζάρι», γύρω από τις αγορές των ρωσικών οπλικών συστημάτων και αμερικανικών αεροπλάνων F35, αποτελεί «μαστίγιο και καρότο» για την Τουρκία, αλλά βοηθάει και στην καλλιέργεια ψευδαισθήσεων στους λοιπούς πρόθυμους της περιοχής (βλέπε Ελλάδα) που αποδέχονται κάθε εντολή, χωρίς να διανοούνται καν να διεκδικήσουν στοιχειώδη ανταλλάγματα.
Προκλητικότητα χωρίς τέλος από την Τουρκία
Δεν περνά μέρα που να μην υπάρξει μια προκλητική δήλωση από την πλευρά της Τουρκίας σε βάρος της χώρας μας. Ορισμένες κινούνται στα όρια του γελοίου. Άλλες είναι εξαιρετικά σοβαρές και επικίνδυνες.
Με αφορμή την απελευθέρωση των 8 Τούρκων στρατιωτικών που πήραν άσυλο από τον Άρειο Πάγο, καθώς παρήλθε το 18μήνο της προσωρινής τους κράτησης, ο Τούρκος κυβερνητικός εκπρόσωπος Ντενίζ Μποζντάγ δήλωσε «Η Ελλάδα προστατεύει και υποστηρίζει πραξικοπηματίες, τρομοκράτες, γκιουλενιστές (…) όπως κάνουν και κάποιες άλλες χώρες. Ό,τι και να κάνουν, είναι καθήκον μας να βρούμε εκείνους τους πραξικοπηματίες στρατιώτες της οργάνωσης του Γκιουλέν, να τους πακετάρουμε και να τους φέρουμε στην Τουρκία».
Η δήλωση αυτή δεν είναι αστεία. Στην πραγματικότητα προαναγγέλλει στρατιωτική δράση στη χώρα και μάλιστα ως αντίποινα ή απάντηση σε μια δικαστική απόφαση. Και γίνεται πολύ σοβαρότερη αν θυμηθούμε την απαγωγή από τις μυστικές υπηρεσίες της Τουρκίας 5 Τούρκων εκπαιδευτικών και ενός γιατρού που ζούσαν στο Κόσσοβο, γεγονός που προκάλεσε πολιτική κρίση στη χώρα. Άλλωστε ο ίδιος εκπρόσωπος πριν μερικούς μήνες είχε αποκαλύψει ότι «Μέχρι σήμερα η ΜΙΤ έχει πακετάρει και επιστρέψει στην Τουρκία 80 μέλη της οργάνωσης FETO από 18 χώρες».
Η κυβέρνηση ουσιαστικά σιωπά και παραπέμπει το θέμα στο ΝΑΤΟ, ξεχνώντας τις δηλώσεις του αμερικάνου πρέσβη στην Αθήνα, με αφορμή τους 2 Έλληνες στρατιωτικούς που κρατούνται ακόμα όμηροι, ότι οι ΗΠΑ «ανησυχούν» αλλά δεν μπορούν να επιβάλλουν άλλη στάση στην Τουρκία.
Στον ίδιο επιθετικό τόνο ήταν δηλώσεις του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας με αφορμή την ένταξη των Ιμίων σε περιβαλλοντικά ευρωπαϊκά προγράμματα. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου δήλωσε ότι «Η Ελλάδα έχει καταχραστεί περιβαλλοντικά προγράμματα της ΕΕ, ειδικά στο «Natura 2000 » και προειδοποίησε πως «δεν θα ανεχτούμε πλέον όσα κάνει η Ελλάδα σε αμφισβητούμενες περιοχές του Αιγαίου». Για πρώτη μάλιστα φορά μίλησε απροσδιόριστα για αμφισβητούμενους «γεωγραφικούς σχηματισμούς» αποφεύγοντας να αναφερθεί σε συγκεκριμένες νησίδες όπως μέχρι σήμερα. Ο νέος όρος του τουρκικού ΥΠΕΞ διευρύνει στην πραγματικότητα τις τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο.
Και η εβδομάδα έκλεισε με τη μονομερή «κατάργηση» μιας συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για τους πρόσφυγες, που αν και ήταν ανενεργή εδώ και έναν χρόνο προϊδεάζει για νέα κύματα προσφύγων προς τα νησιά του Αιγαίου.
