Μια πιο προσεκτική μελέτη μας δίνει τη δυνατότητα να αποκαλύψουμε την ψυχοσύνθεση ενός τέτοιου ανθρώπου όταν εφαρμόζει απάνθρωπες πρακτικές, ενώ την ίδια στιγμή απλά πιστεύει ότι κάνει το καθήκον του. Ο άνθρωπος αυτός προσβάλλει, εξευτελίζει, μειώνει υλικά και συμβολικά το συνάνθρωπό του, μπορεί να φτάσει μέχρι και να προκαλέσει άμεσα ή έμμεσα την απώλεια μιας ανθρώπινης ζωής. Αυτό το κάνει λόγω κάποιων εγγενών χαρακτηριστικών της προσωπικότητάς του ή ψυχικών ανωμαλιών; Όχι. Ένας άνθρωπος σαν και εμάς είναι, απλά όταν η εξουσία δημοσίευσε μια προκήρυξη θέσεων εργασίας για όργανα μεταβίβασης αντιδημοκρατικών και καταπιεστικών πολιτικών, αυτός δήλωσε αμέσως συμμετοχή, φωνάζοντας «είμαι έτοιμος να αναλάβω τις ευθύνες μου». Σήμερα δηλώνει διαχειριστής του προβλήματος, κορνιζάρει υπουργικές αποφάσεις και εσωτερικές εγκυκλίους, τις οποίες και βάζει στον τοίχο πίσω από το γραφείο του (το εικονοστάσι της νομιμότητας, το αποκαλεί) και κάθε μέρα αναιρεί ένα-ένα τα κερδισμένα με αγώνες πολλών ετών ανθρώπινα δικαιώματα, οδηγώντας τους υφισταμένους του (όπως τους θεωρεί), στην απόλυτη εξαθλίωση. Επιτέλους, το απρόσωπο σύστημα βρήκε το πρόσωπό του. Δηλώνει ότι στενοχωριέται επειδή προκαλεί τον αργό θάνατο στους συνανθρώπους του, αλλά «έχει τα χέρια του δεμένα». Αν τυχόν του αντισταθείς, θα σε ονομάσει παράνομο- εγκληματία και θα φέρει τους όμοιούς του για να σε τιμωρήσουν όλοι μαζί. Προσοχή όμως! Αν τον συμπαθείς, ενημέρωσέ τον ότι οι τυπολάτρες του παρόντος είναι οι εγκληματίες του μέλλοντος. Όπως οι αξιωματικοί των SS, οι γερμανοτσολιάδες, οι παρακρατικοί της Δεξιάς, οι χουντικοί βασανιστές –όσοι τουλάχιστον δεν πρόλαβαν να κρύψουν το παρελθόν τους- τιμωρήθηκαν, έτσι και αυτός θα ξαναγυρίσει στην αρχική του κατάσταση, ένα φοβισμένο ανθρωπάκι.
Ο προστάτης/φύλακας
Αυτά τα φοβισμένα ανθρωπάκια τα συναντάς σήμερα (και όχι μόνο) σε κάθε θεσμό της ελληνικής κοινωνίας, με κύριο χαρακτηριστικό τους τη «θέση ευθύνης» τους. Τους συναντάς στο σχολείο, στο πανεπιστήμιο, στο σύστημα καταστολής και δικαιοσύνης, στο Δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, στο χώρο δουλειάς σου, ακόμα και στην οικογένεια και τις σχέσεις των φύλων. Τους συναντάς, όταν επικαλούνται τη «νομιμοποίηση» από τα πάνω, από την «αρχή», και απαξιούν τις συλλογικές αποφάσεις από τα κάτω. Όταν αρθρογραφούν ενάντια σε κάθε μορφή διαλεκτικής σχέσης με την κοινωνία, όταν ο ελιτισμός τους πηγάζει από την πίστη τους στον ηγεμόνα, είτε αυτό είναι ένα πρόσωπο, είτε ένας θεσμός, είτε μια ιδέα, όταν αρνούνται να δεχθούν την ιστορική σταθερά, την κοινωνική αλλαγή. Θα ήταν, όμως, πραγματικά ενδιαφέρον να δούμε αν τα παραπάνω στοιχεία μπορούν να χαρακτηρίζουν και κάποιους οι οποίοι εμφανίζονται να λειτουργούν πέρα από τα επίσημα κανάλια της εξουσίας και μάλιστα στο λόγο τους εμφανίζονται να βρίσκονται σε σύγκρουση με αυτά.
Ο λόγος, βέβαια, για το νεοναζιστικό μόρφωμα της Χρυσής Αυγής και για μια άλλη οπτική (συμπληρωματική προς αυτά που έχουν ήδη καταγραφεί) επιστημονικής ανάλυσης της δράσης της, η οποία ρίχνει περισσότερο φως στα δίκτυα σύνδεσής της με τις υπάρχουσες αυταρχικές δομές της ελληνικής κοινωνίας, εξηγώντας με αυτό το τρόπο την αυξανόμενη εκλογική (και όχι μόνο) επιρροή της.
Καταρχήν η αυτοαναπαράστασή τους, αποτελεί μια μείξη εκδικητή/τιμωρού και προστάτη/φύλακα. Επειδή ο λόγος τους προέρχεται και απευθύνεται σε άτομα που δυσκολεύονται σε μια σύνθετη σκέψη, χρησιμοποιούν σύμβολα εμφανή αυτής της επιθυμητής ταυτότητας, σύμβολα στερεοτυπικά και χρώματα κατάλληλα. Ο εκδικητής/προστάτης Ζορό, με την απόκρυψη του προσώπου και το μαύρο χρώμα, ενώνεται με τον τιμωρό (όπου δεν φθάνει το χέρι του νόμου)/φύλακα Σούπερμαν, με το κόκκινο σύμβολο και την έλλειψη παντελονιού και το εύκολο κολάζ είναι έτοιμο. Νιώθουν υπερήρωες, αλλά ποτέ δεν κάνουν κάτι για να ανατρέψουν την ευρύτερη κοινωνική κατάσταση. Αντίθετα, προσπαθούν να τη συντηρήσουν και να την αναπαράγουν διορθώνοντας τα προβλήματά της, έτσι ακριβώς όπως τα ορίζουν άλλοι γι’ αυτούς. Το ζητούμενο γι’ αυτούς είναι να επικρατήσει ο νόμος, η τάξη και η ασφάλεια, εσωτερική και εξωτερική. Σε αυτή την περίπτωση δεν θέτουν σε αμφισβήτηση τις ηγεμονικές και κυρίαρχες αξίες, κανείς από αυτούς δεν διεκδικεί δάφνες δημιουργίας από τα κάτω μιας άλλης νομιμότητας που θα υπερασπίζεται τα συμφέροντα της καταπιεσμένης εργατικής τάξης. Το κύριο μέλημά τους είναι να υπογραμμίζουν και να αντιμετωπίζουν με δράσεις βίαιες, όπου τα μέσα του επίσημου κράτους δεν αρκούν για να επιτευχθούν οι κυρίαρχοι σκοποί. Έτσι για παράδειγμα η κυριάρχη οπτική μιλάει για αριστερούς που καταλύουν την τάξη και την κοινωνική ειρήνη του κράτους, με τις απεργίες και τις πορείες τους; Ας τους χτυπήσουμε, γιατί η αστυνομία έχει γίνει πολύ μαλθακή. Η κυρίαρχη οπτική μιλάει για την εγκληματικότητα που παράγεται από τους μετανάστες και την αύξηση ανεργίας από τους ξένους που μας παίρνουν τις δουλειές; Ας σκοτώσουμε κανένα μετανάστη. Καθηγητές και φοιτητές αρνούνται να υιοθετήσουν το νόμο για τα πανεπιστήμια; Ας μπούμε μέσα – έτσι και αλλιώς άσυλο δεν υπάρχει πια (ευχαριστούμε την κυβέρνηση) και ας δείρουμε κανέναν. Η επίσημη πολιτεία θεωρεί ότι το πρόβλημα του χρέους παράγεται ως συνέπεια της μη απόδοσης φόρων από πλανόδιους μικροπωλητές (και βέβαια όχι από πολιτικές φοροαπαλλαγής σε εφοπλιστές και βιομήχανους); Ας πάμε να τα σπάσουμε και εκεί.
Η τυφλή πίστη στο μέσο (π.χ. κρατική νομιμότητα, μιντιακή ιδεολογία) γίνεται αξία, όπως ακριβώς η τυφλή πίστη στον αρχηγό γίνεται η κυρίαρχη αξία. Και αυτό συνεπάγεται ότι η κριτική αμφισβήτηση της πίστης στο μέσο (η οποία άλλωστε αποτέλεσε ακρογωνιαίο λίθο της κοινωνικής νομιμοποίησης των αστικών επαναστάσεων και του διαφωτισμού) ανάγεται σε ύψιστο αδίκημα και πρέπει να τιμωρείται παραδειγματικά.
Ξέρουν τι ψάχνουν
Ο Ζούπερμαν χρυσαυγίτης είναι η εξέλιξη του αυταρχικού τυπολάτρη που «εκτελεί εντολές», στο χώρο του. Δεν είναι ένα κοινωνικά, οικονομικά ή πολιτικά περιθωριακό στοιχείο λόγω συνεπειών της οικονομικής κρίσης, το οποίο συνειδητά έρχεται σε ρήξη με την εξουσία. Αντίθετα, η οικονομική κρίση και η κοινωνική ρίζωση του νεοναζισμού έχουν μια κοινή συνισταμένη. Ο αυταρχικός χαρακτήρας μια αντεπαναστατικής διαδικασίας που καταλύει κάθε δικαίωμα κερδισμένο με λαϊκούς αγώνες αυξάνει και τα δύο. Μπορεί το μορφωτικό επίπεδο των φασιστοειδών να τους οδηγεί σε εμφανή δυσκολία κατανόησης σύνθετων επιχειρημάτων και αδυναμία χρήσης συντακτικού, γραμματικής και συνωνύμων, αλλά μην τους υποτιμάτε. Δεν ψαρεύουν σε θολά νερά, αλλά ψάχνουν για στελέχη τυπολάτρες και ψηφοφόρους φοβισμένους που έχουν παραιτηθεί από τη διαλεκτική σχέση της ύπαρξής τους με το κοινωνικό γίγνεσθαι εδώ και καιρό. Ο αυταρχικός νεοφιλελευθερισμός παράγει και τα δύο. Ο φαύλος κύκλος σπάει με δύο άμεσες πολιτικές δράσεις και έναν σκοπό. Η γνώση ότι η λαϊκή κινητοποίηση φέρνει αποτελέσματα, μειώνει την παραίτηση. Η αποκάλυψη και παραδειγματική τιμωρία των πρωτοφασιστών-τυπολατρών, σε όλους τους χώρους δουλειάς και φορείς κοινωνικοποίησης και κοινωνικού ελέγχου (ανάμεσά τους και οι πληρωμένοι κονδυλοφόροι που ανάγουν σε μεσσιανισμό την πίστη στην κυρίαρχη ιδεολογία) είναι μια αναγκαιότητα που θα κόψει το κεφάλι του φιδιού. Και τέλος η επαναδιατύπωση των κοινωνικών αξιών ώστε να εκφραστεί η από τα κάτω νομιμότητα, η εργατική ταξική δικαιοσύνη, όπως θα παραχθεί από τον αγώνα για μια άλλη κοινωνία.
