Η απαξίωση δεν αντιμετωπίζεται με καταγγελίες και αναχωρητισμό. Του Στάθη Τραχανατζή
«Όσο είμαι εγώ πρόεδρος, η ΓΣΕΕ δεν θα γίνει ρεντίκολο, ούτε παραμάγαζο κανενός κόμματος», δήλωσε ο Γιάννης Παναγόπουλος την προηγούμενη εβδομάδα στη Θεσσαλονίκη, προσποιούμενος ότι δεν γνωρίζει τη γνώμη που έχουν οι εργαζόμενοι όχι μόνο για εκείνον αλλά δυστυχώς και για το θεσμό που εκπροσωπεί, την τελευταία δεκαετία. Προκάλεσε και πάλι ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, με αυτή του την δήλωση, μια γενική θυμηδία αλλά και οργή για όποιον τον άκουσε. Γιατί οι περισσότεροι ούτε καν τον ακούν.
Μια ΓΣΕΕ που δεν τη χρειάζεται ούτε ο ΣΕΒ πλέον. Της συμπεριφέρεται όχι σαν κοινωνικό συνομιλητή, σαν κοινωνικό ανταγωνιστή, αλλά περίπου σαν τα παιδιά που έστελνε ο μπακάλης πριν από χρόνια να κάνουν θελήματα. Φρόντισαν γι’ αυτό, εκτός από τις πλειοψηφίες των συνδικαλιστικών οργανώσεων, οι κυβερνήσεις και οι πολιτικές που εφαρμόζονται τα τελευταία χρόνια.
«Επέτρεψε» η ΓΣΕΕ στον ΣΕΒ να τολμά να προτείνει λύσεις για τα οικονομικά και κοινωνικά αδιέξοδα που δημιούργησε και η δική του επιχειρηματική «πατριωτική»… δραστηριότητα. Πολιτική που εξέφραζαν και εφάρμοζαν οι πολιτικοί υπάλληλοί του. Οι πολιτικές όλων των κυβερνήσεων και των πολιτικών κομμάτων που διαδραμάτισαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ελληνική πολιτική σκηνή, τις τελευταίες δεκαετίες. Τους επέτρεψε με την πυροσβεστική της δράση όταν δημιουργείτο κλίμα γενικότερης ανατροπής, αλλά και με τη θολή καταδίκη των μνημονίων. Αντί οι εκπρόσωποι των εργοδοτών να σιωπούν για τη συμβολή τους στα ελλείμματα των ασφαλιστικών ταμείων, των δημόσιων οικονομικών εφοριών, στη διόγκωση της ανεργίας, να τολμούν να ομιλούν και εν ονόματι της κοινωνίας.
Ευθύνη έχουν όλοι
Οι ηγεσίες των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, το συνδικαλιστικό προσωπικό των πλειοψηφιών τους δεν συναρπάζει, δεν εμπνέει εμπιστοσύνη στους εργαζόμενους εδώ και πολλά χρόνια. Γι’ αυτό το αποτέλεσμα έχουν ευθύνη όλοι στα συνδικάτα. Όχι σαφώς την ίδια, αλλά όλοι. Για τα πεπραγμένα των συνδικάτων αλλά περισσότερο γι’ αυτά που δεν έπραξαν. Δεν αποτέλεσαν οι τριτοβάθμιες οργανώσεις, γιατί δεν ήθελαν να αποτελέσουν, τον συνδετικό κρίκο όλων αυτών των τοπικών κλαδικών αγώνων που έγιναν και μερικές φορές με μεγάλη ένταση, για τη συγκρότηση μιας οφειλόμενης κινηματικής απάντησης των εργαζομένων στους πολιτικούς εκφραστές των δυνάμεων του κεφαλαίου, στις πολιτικές και τις κυβερνήσεις των μνημονίων. Τώρα είναι πια ξεκάθαρο σε ακόμα περισσότερους ότι ΠΑΣΚΕ και ΔΑΚΕ λειτουργούν σαν μια ενιαία παράταξη. Αποτελούν τον ενιαίο συνδικαλιστικό βραχίονα των παλαιών κομμάτων και των μεταλλαγμένων νέων πολιτικών φορέων που σχηματίζονται αυτήν την περίοδο για να αποτελέσουν το νέο αστικό μπλοκ εξουσίας.
Το ΠΑΜΕ οδηγεί, με τη στρατηγική του, τα συνδικάτα και τον συνδικαλισμό στις βιτρίνες των μουσείων και ως μουσειακό έκθεμα τα επιδεικνύει στις μελλοντικές γενιές και στη νέα βάρδια του βιομηχανικού προλεταριάτου. Ακόμα και η συνδικαλιστική ριζοσπαστική Αριστερά, παρ’ όλο που έκανε προσπάθειες, τελικά δεν τα κατάφερε να ανατάξει την προσπάθεια για ενιαία κινηματική επίθεση και η δράση της βρίσκονταν σε αναντιστοιχία με την ένταση της επίθεσης σε αυτήν τη σημαντική περίοδο.
Τρεις προϋποθέσεις αποτελεσματικότητας
Τη ΓΣΕΕ και τα συνδικάτα, όμως, τα χρειάζονται οι εργαζόμενοι και όσοι εμμένουν στη λοιδορία των πεπραγμένων τους χωρίς ουσιαστικά να προτείνουν κάτι άλλο που θα τα αντικαταστήσει (εάν αυτό υπάρχει) ή τρόπους που θα αλλάξουν τις δομές και τις δράσεις των ίδιων συνδικάτων, δεν βοηθούν. Μερικές φορές η στάση αυτή απορρέει από το ότι η εναντίωση στον εργοδότη, στον καπιταλιστή ήταν και είναι καθήκον που δεν μπορούν να το σηκώσουν στην καθημερινότητά τους. Ίσως είναι πιο εύκολο να μιλούν για την επανάσταση του μέλλοντος… (λες και αυτή θα προέλθει από παρθενογένεση) παρά να συμβάλλουν καθημερινά στους τόπους δουλειάς, στους κλάδους εργασίας για να επαναθεμελιώσουν σήμερα δικαιώματα και κατακτήσεις που χάθηκαν μέσα στα τελευταία χρόνια.
Η αποτελεσματικότητα των εργατικών κινητοποιήσεων, ιδιαίτερα αυτών που διεξάγονται αυτή τη χρονική στιγμή και που μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να αποτελέσουν τη θρυαλλίδα μεγάλων νικηφόρων ενωτικών κοινωνικών αγώνων, θα κριθεί: α) από τη μαζική ή όχι συμμετοχή των ίδιων των εργαζομένων στις αποφάσεις, β) από την ικανότητα των συνδικαλιστικών οργανώσεων να πείσουν το σύνολο της κοινωνίας για την ταύτιση των αιτημάτων τους με τις ανάγκες των εργαζομένων και πολιτών που χρειάζονται σήμερα περισσότερο από άλλοτε την πρόσβαση σε μια σειρά κοινωνικά αγαθά όπως αυτό της Υγείας, της Παιδείας κ.λπ., γ) από την έμπρακτη στήριξη όλων των άλλων συνδικάτων. Γιατί, δυστυχώς, ακόμα και μετά την κοινωνική καταστροφή που έχει συντελεστεί υπάρχουν συνδικάτα και συνδικαλιστές που πιστεύουν και τρέφουν αυταπάτες ότι ακολουθώντας το μοναχικό δρόμο θα επιτύχουν καλύτερη προβολή, καλύτερα αποτελέσματα για τα «δικά» τους αιτήματα.
Η ριζοσπαστική συνδικαλιστική Αριστερά
Η έκβαση αυτών των κινητοποιήσεων θα επιβεβαιώσει αν έχει έρθει ή όχι η… εποχή των παγετώνων για τα συνδικάτα και το συνδικαλισμό στην Ελλάδα. Η θέση της ριζοσπαστικής συνδικαλιστικής Αριστεράς είναι παρούσα στα συνδικάτα όλων των βαθμίδων. Να προτείνει διεξόδους, να ασκεί την πιο σκληρή κριτική στις ηγεσίες τους, αλλά και να οργανώνει την ίδια στιγμή με δυναμισμό και φαντασία πολύμορφες δράσεις μέσα (ή και έξω από αυτά όταν δεν είναι εφικτό), δείχνοντας τη διέξοδο του αγώνα. Η ριζοσπαστική συνδικαλιστική Αριστερά χρειάζεται, πολύ περισσότερο σήμερα, να βοηθήσει στην ενδυνάμωση της καθημερινής επαφής και δράσης και της ίδιας και των συνδικάτων με τα μέλη τους, που είναι η κινητήρια δύναμή τους. Η ριζοσπαστική συνδικαλιστική Αριστερά, εκτός από τη στάση της ενεργητικής αλληλεγγύης σε αυτούς τους αγώνες, έχει σήμερα μεγάλη ευκαιρία να ενωθεί η ίδια και να ενώσει. Να δημιουργήσει έναν νέο σύγχρονο εργατικό ταξικό πόλο. Στόχος αυτού του νέου πόλου είναι να αλλάξει τα συνδικάτα και να τα οδηγήσει ξανά στην τροχιά της νίκης επί των δυνάμεων του κεφαλαίου.
Μια νέα παράταξη, λοιπόν, από την αρχή. Παράταξη που να εμπνέει και να εκπροσωπεί τη συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων στη σημερινή εποχή της επικράτησης της επισφάλειας και της ανεργίας. Μια παράταξη των κατεστραμμένων από τα μνημόνια. Ανοικτή και πρόθυμη για κοινή καθημερινή δράση, όσμωση με όλα τα θεματικά κινήματα που δημιουργήθηκαν τα τελευταία χρόνια. Να έχει τη δική της συμβολή στην πολιτική και κοινωνική ανατροπή.
* Ο Στάθης Τραχανατζής είναι μέλος
της γραμματείας της Αυτόνομης Παρέμβασης