Σε πρόσφατο άρθρο του στο RT για τις εξελίξεις που φέρνει η πανδημία μετά και από το δεύτερο κύμα της, ο Σλάβοϊ Ζίζεκ αποφαίνεται: «Δεν θα υπάρξει επιστροφή στην κανονικότητα μετά τον Covid. Μπαίνουμε σε μια μετα-ανθρώπινη εποχή και θα πρέπει να εφεύρουμε έναν νέο τρόπο ζωής».
Δύο χαρακτηριστικά σημεία του άρθρου δίνουν τον τόνο.
«Αν επιμείνουμε στον παλιό μας τρόπο ζωής, μετά βεβαιότητας θα καταλήξουμε σε μία νέα βαρβαρότητα. Στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, οι νέοι βάρβαροι είναι ακριβώς αυτοί που βίαια διαμαρτύρονται ενάντια στα μέτρα κατά της πανδημίας εν ονόματι της προσωπικής ελευθερίας και αξιοπρέπειας – αυτοί σαν τον γαμπρό του Ντόναλντ Τραμπ, τον Τζάρεντ Κούσνερ, που, τον Απρίλιο, καμάρωνε ότι ο Τραμπ “απελευθερώνει τη χώρα από τους γιατρούς”.»
Επιθετική αναπαραγωγή των στερεοτύπων της «ομοιομορφίας της σκέψης» του ρεύματος της καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης. Ο Ζίζεκ ξεδιάντροπα μας καλεί να θεωρήσουμε ως «αντικειμενικό» δεδομένο τη μετάβαση σε ένα μετα-ανθρώπινο (!) μέλλον. Και όλες οι κοινωνικές αντιδράσεις συλλήβδην τσουβαλιάζονται σαν εκδηλώσεις… των βάρβαρων οπαδών του Τράμπ.
Και ύστερα υπέρ ποιάς θέσης άραγε συνηγορεί εδώ η εξυπνακίστικη αναφορά: «Ο Φρόυντ γνώριζε πολύ καλά γιατί, σε μια αναλυτική συνεδρία […] ο ασθενής και ο αναλυτής δεν βρίσκονται αντιμέτωποι πρόσωπο με πρόσωπο. Το πρόσωπο είναι, στη βάση του, ένα ψέμα, η υπέρτατη μάσκα»; Όταν το θέμα σήμερα αφορά την προώθηση της μονιμοποίησης μιας νόρμας κοινωνικής «αποστασιοποίησης», απόκρυψης του «προσώπου» και γενικευμένης «επιτήρησης» και την επείγουσα ανάγκη συγκρότησης της κοινωνικής αντίδρασης απέναντί τους;
Πάντοτε το σημείο-κλειδί τέτοιων μονοπατιών σκέψης είναι η επιμελής εξαφάνιση της πραγματικότητας των εκρηκτικών κοινωνικών αντιθέσεων. Εξαφανισμένο το κυρίαρχο ρεύμα που επιβάλλει τις επιδιώξεις του και άφαντος πολύ περισσότερο ο σημερινός πολύ δυσμενής συσχετισμός δυνάμεων. Τέτοιος συσχετισμός που ένας διαννοούμενος της «αριστεράς» οποιασδήποτε εποχής από την εποχή του Μαρά και δώθε θα θεωρούσε σκοπό του να στερεώσει την πολιτική και ιδεολογική θέση των «φίλων του λαού».
Και βέβαια τα όσα με «αντικεμενική» ορμή θέτει η συστημική κρίση για την ανάγκη υπέρβασης του παρελθόντος, και της αλλαγής των εργαλείων «εφεύρεσης (!)» (άλλη μια «αντικειμενική» λεξούλα) ενός νέου τρόπου ζωής, κάνουν κύριο ζήτημα την τοποθέτηση γύρω από το ποιός είναι ο «εχθρός» και ποιός ο «φίλος». Αλλιώς η στοίχιση πίσω από τέτοιους «αντικειμενισμούς» είναι ανοιχτή υποστήριξη του συντριπτικά ισχυρότερου και ταύτιση με τη λογική του. Και ο «νέος τρόπος ζωής» δεν είναι παρά ο παλιός γνωστός ολοκληρωτισμός.
Όμως το ενδιαφέρον δεν εστιάζεται τόσο στη μεμονωμένη περίπτωση του Ζίζεκ. Το κρίσιμο είναι, σε αυτή την κομβική συγκυρία-πανδημία και στο έδαφός της, οι ορέξεις για ένα «Great Reset» – τα όσα λέει ο Ζίζεκ εκφράζουν τον κανόνα της σκέψης της ευρωπαϊκής παγκοσμιοποιητικής αριστεράς, πλήρως ενσωματωμένης στην προωθούμενη «ομοιομορφία της σκέψης». Σαν τέτοια πλασάρονται και αξιώνουν τη γενικότερη συναίνεση, σαν τέτοια οφείλουμε να τα αντικρούσουμε.
