του Χρύσανθου Ξάνθη
Σε αυτήν την κρίση ο καθένας μπαίνει με τα εφόδια που είχε πριν από αυτήν. Είτε πρόκειται για άτομα, είτε για οικογένειες, για λαούς και για κράτη. Εφόδια ψυχικά, κοινωνικά και τελικά πολιτιστικά. Και στο τέλος της ημέρας βγαίνει ένας μέσος όρος. Ό,τι και να πουν οι μεταμοντέρνοι ψευδοφιλόσοφοι (που εκστασιάζονται με την μοναδικότητα του ατόμου και αδυνατούν να αντιληφθούν τις σχέσεις που διέπουν μια κοινότητα και την ταυτότητα που συνεχίζουν να έχουν τα πράγματα) ο μέσος όρος –για τη μέση συλλογική συνείδηση μιλάμε– είναι πιο πραγματικός από την μία ή την άλλη φωτογραφική απεικόνιση μιας κατάστασης.
Ένα παράδειγμα: Κάποιοι νεοέλληνες πήγαν στα σούπερ μάρκετ και αγόρασαν 39 δεκάδες χαρτιά υγείας και 52 κιλά φακής. Ο μέσος όρος δεν είναι αυτός. Το ότι έγινε είδηση από τα κανάλια και κάποιοι χρησιμοποίησαν αυτή την μερικότητα για να υποστηρίξουν άρθρα καταγγελτικά ενάντια στους Έλληνες (όντας Έλληνες, τι μαράζι και αυτό…) είναι κάτι που απλά το ανεχόμαστε, μιας και ρίχνει κάπως το μέσο όρο της σοβαρότητάς μας σαν κοινωνία.
Υπάρχουν πιο σοβαρά πράγματα όμως από τα όσπρια και τα χαρτιά υγείας. Οπως ας πούμε η στάση της Κοινότητας απέναντι στους ηλικιωμένους. Μερικοί –πολύ προοδευτικοί με τάλαντα πολλά και άλλα τόσα ταλέντα– κατακεραύνωσαν τη συγκίνηση του ψάλτη-λοιμωξιολόγου Σωτήρη Τσιόδρα όταν αναφέρθηκε στους ηλικιωμένους –στους παππούδες και τις γιαγιάδες– όταν βούρκωσε και είπε πως μετρά κάθε χαμένη ή κερδισμένη ζωή.
Σε άλλες χώρες η αντιμετώπιση είναι εντελώς διαφορετική. Στη Σουηδία κυκλοφορούν διάφορα που δεν μπορούν να διασταυρωθούν ακόμα. Πως τα νοσοκομεία προτρέπουν τους ηλικιωμένους να αποποιηθούν εγγράφως το δικαίωμα τους για είσοδο σε ΜΕΘ εάν νοσήσουν… (Έχουμε στείλει ερώτηση στη Σουηδική Πρεσβεία εδώ και μέρες και ακόμα περιμένουμε κάποια απάντηση…). Στην Ιταλία και στη Γαλλία οι ηλικιωμένοι πεθαίνουν κατά εκατοντάδες, παρατημένοι μερικές φορές και από το ίδιο το προσωπικό των οίκων ευγηρίας. Τα πτώματα τα βρίσκει ο στρατός…
Εδώ όταν ανιχνεύθηκε κρούσμα σε γηροκομείο η στάση ήταν εντελώς διαφορετική. Καραντίνα, τρόφιμα, γιατροί, τεστ, παρακολούθηση κλπ. Υπάρχει μια διαφορά… Αυτή τη διαφορά την είδαμε και απέναντι στους Ρομά, στις δομές, στους αστέγους κλπ.
Υπάρχει κάποια εξήγηση; Πολλές και αρκετές από αυτές απηχούν πλευρές της αλήθειας. Το ειδικό βάρος που έχει η τρίτη ηλικία στην κοινωνία μας σε σχέση με άλλες. Ένας ιδιαίτερος ανθρωπισμός –όχι δυτικοαναθρεμμένος και σπουδαγμένος– που κάνει την εμφάνιση του ακολουθώντας τον δικό του ρυθμό (θυμηθείτε τις γιαγιάδες στη Μυτιλήνη). Ο ρόλος της Οικογένειας (που τόσοι πολλοί τον κριτικάρουν) που άντεξε μία οικονομική κρίση και τώρα αντιμετωπίζει και την πανδημία. Τα αντανακλαστικά της κυβέρνησης που ξέρει πολύ καλά πως θα είχε χαθεί εάν υπήρχαν χιλιάδες νεκροί. Ίσως να υπάρχουν και άλλοι λόγοι. Κοινωνικοί-οικονομικοί-πολιτιστικοί.
Ο Δυτικός (αν)ορθολογισμός των αριθμών και των ποσοστών, των αναγκών της Οικονομίας, του δίπολου «ελευθερία των αγορών-ελευθερία του ατόμου», της θεώρησης σαν παράπλευρων απωλειών αυτών της τρίτης ηλικίας ευτυχώς δεν ακούμπησε ακόμα τη δικιά μας κοινότητα.
Εάν την είχε ακουμπήσει αλήθεια ποιος θα εξεγείρονταν; Κανείς δεν ξέρει. Πάντως όλοι αυτοί που τώρα εξεγείρονται στα σόσιαλ μίντια επειδή δεν αντέχουν την καραντίνα ιδεολογικά μακάρι να κάνουν το ίδιο όταν πραγματικά θα κρίνεται η ελευθερία της κοινωνίας. Προς το παρόν απλά ζαλίζουν και ρίχνουν το μέσο όρο μιας αρκετά σοβαρής Κοινότητας.
