Με ένα απείρου κάλλους άρθρο του στα χτεσινά Νέα, ο Γιάννης Πρετεντέρης επαινεί τον «μέσο πολίτη» που, αν και αδικημένος και θυμωμένος, είναι αυτός που κράτησε με την ψήφο του και τους φόρους του την Ελλάδα μέσα στην Eυρωζώνη και μακριά από την εθνική καταστροφή!
«Αν λοιπόν αυτός ο άνθρωπος», γράφει ο Γ. Πρετεντέρης, «όρθωσε τον Ιούνιο του 2012 το ανάστημά του απέναντι στην εκτροπή, δεν νομίζω ότι θα λυγίσει δύο χρόνια αργότερα, όταν έχει κάθε λόγο να πιστεύει ότι η επιλογή του δικαιώνεται».
Πολλά μηνύματα μέσα σε λίγες γραμμές. Η χώρα απέφυγε την καταστροφή. Ο πολίτης αποφάσισε ελεύθερα να στηρίξει την εθνική προσπάθεια με τους φόρους του. Κάθε άλλη επιλογή, ακόμα και εκλογική, αποτελεί εκτροπή. Ο αγώνας τώρα δικαιώνεται.
Η κατάληξη έρχεται με μια ευχή: Η κόπωση τεσσάρων ή πέντε χρόνων κρίσης να μην οδηγήσει σε «απρόβλεπτα ατυχήματα».
Θα μπορούσε και να αφεθεί ασχολίαστο ένα τέτοιο άρθρο, αν δεν εξέφραζε τόσο απροκάλυπτα τους πόθους ενός ολόκληρου συστήματος εξουσίας.
Ο μέσος πολίτης που σκιαγραφεί ο Γ. Πρετεντέρης δεν είναι ακριβώς ο πολίτης με την κανονική έννοια του όρου. Ή, αλλιώς, είναι περισσότερο μέσος παρά πολίτης… Τα πολιτικά του δικαιώματα, ακόμα και τα εκλογικά, είναι ιερά, στο βαθμό όμως που ασκούνται υπέρ του μεγάλου μεσαίου χώρου.
Είναι ο πολίτης της μεταδημοκρατίας. Πληρώνει φόρους, δεν παρεκτρέπεται, δεν συμμετέχει, δεν μπλέκεται στα πόδια της εξουσίας. Πρέπει βέβαια και να καταναλώνει κάτι, αλλιώς παρουσιάζεται κόπωση και αυξάνονται οι πιθανότητες για ατυχήματα.
Ο μέσος πολίτης δεν είναι λαϊκιστής. Ένας Γάλλος πολίτης (όχι μέσος), ο Jacques Ransciere, γράφει ότι λαϊκισμός είναι το βολικό όνομα στο οποίο υποκρύπτεται η δυσκολία της ολιγαρχίας «να αποδεχθεί τις εκφάνσεις της δημοκρατίας, ακόμη και της μεικτής μορφής του αντιπροσωπευτικού συστήματος» και τη μεγάλη ευχή της να κυβερνήσει «χωρίς λαό», δηλαδή «χωρίς πολιτική».
Ο πολίτης του 2009 έπαψε να είναι τόσο μέσος τα επόμενα χρόνια. Έκοψε παραδοσιακούς κομματικούς δεσμούς, έγινε αρκετά λαϊκιστής, ανακάλυψε πάλι την πολιτική. Τόλμησε, το 2010 και το 2011, να περικυκλώσει τη Βουλή, ακόμα και να αποδοκιμάσει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας!
Το 2012 απείλησε λαϊκιστικά με «εκτροπή», βάζοντας την πολιτική στις κάλπες. Χρειάστηκαν χιλιάδες άρθρα σαν αυτό που σχολιάζουμε, κάποια ακόμα και γραμμένα στα ελληνικά σε γερμανικά πρωτοσέλιδα, για να βρεθούν αρκετοί «μέσοι πολίτες» να ορθώσουν το ανάστημά τους υπέρ της ομαλότητας.
Το 2013 ο μέσος πολίτης φάνηκε να επιστρέφει. Οι διαμαρτυρίες μειώθηκαν, όλα έδειχναν πιο βουβά. Ο «κανένας» όμως, που επέστρεψε, δεν είναι ακριβώς ο μέσος πολίτης, είναι απρόβλεπτος και μπορεί να τροφοδοτήσει ατυχήματα.
Ας ευχηθούμε, λοιπόν, κι εμείς κάτι για τους ανθρώπους του 2014. Λιγότερο μέσοι -κατά Πρετεντέρη- και περισσότερο Πολίτες. Για μια αλλαγή που δεν θα έρθει σαν απρόβλεπτο ατύχημα, αλλά όσο το δυνατόν περισσότερο ως αποτέλεσμα μιας νέας ωριμότητας, μιας νέας συνείδησης.
