Καθώς όμως στο βασιλιά δεν άρεσε καθόλου η ιδέα να ξεπορτίζει ο γιός του και να περιπλανιέται στα σοκάκια και στους αγρούς για να σχηματίσει τη δική του άποψη για τον κόσμο, του έκανε δώρο μια άμαξα με άλογα. «Τώρα πια δεν θα χρειάζεται να περπατάς», του είπε. Κι εννοούσε: «Από ‘δω και πέρα απαγορεύεται να περπατάς». Στην πράξη δηλαδή, «δεν μπορείς πια να περπατάς».[…]. Το γεγονός ότι τα καθημερινά γεγονότα −τα ίδια τα γεγονότα, όχι απλώς οι περιγραφές τους− μάς επισκέπτονται στο σπίτι μας, το γεγονός ότι το βουνό έρχεται στον προφήτη, ότι ο κόσμος έρχεται στον άνθρωπο, αυτό το γεγονός, που συνδέεται με τη μαζική παραγωγή ερημιτών και με το μετασχηματισμό της οικογένειας σε μια μικρογραφία ακροατηρίου και κινηματογραφικού κοινού, είναι η επαναστατική αλλαγή που έφερε η τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Οι αληθινά φιλοσοφικές συνέπειες αυτής της αλλαγής αναδεικνύονται μέσα από τον παρακάτω πρόχειρο κατάλογο των επιπτώσεών της:
Όταν ο κόσμος έρχεται σ’ εμάς, αντί να πηγαίνουμε εμείς σε αυτόν, τότε δεν είμαστε πια «μέσα στον κόσμο» αλλά απλώς αδιάφοροι παθητικοί καταναλωτές του.
Από τη στιγμή που ο κόσμος μάς επισκέπτεται ως εικόνα, είναι μισός παρών και μισός απών∙ με άλλα λόγια, μοιάζει με φάντασμα∙ κι εμείς το ίδιο.
Όταν ο κόσμος μάς μιλάει χωρίς να μπορούμε να του μιλήσουμε εμείς, τότε σταματάμε να μιλάμε και επομένως παύουμε να είμαστε ελεύθεροι.
Όταν ο κόσμος γίνεται μεν αντιληπτός, αλλά τίποτε άλλο πέρα από αντιληπτός, δηλαδή όταν παύει να υπόκειται στη δράση μας, τότε εμείς καταντάμε ωτακουστές και ηδονοβλεψίες.
Όταν κάτι που συμβαίνει σ’ ένα συγκεκριμένο τόπο βιντεοσκοπείται και προβάλλεται από την τηλεόραση, και όταν κατ’ αυτό τον τρόπο μπορεί να προβληθεί οπουδήποτε αλλού ως «είδηση», τότε αυτό το συμβάν γίνεται ένα αεί κινούμενο και κυριολεκτικά πανταχού παρόν, και χάνει το συγκεκριμένο, μοναδικά δικό του χαρακτήρα.
Όταν ένα γεγονός αποσυνδέεται από το συγκεκριμένο τόπο όπου λαμβάνει χώρα και μπορεί ν’ αναπαραχθεί εικονικά εκατομμύρια φορές, τότε αποκτά τα χαρακτηριστικά κάθε προϊόντος που παράγεται σε αλυσίδα παραγωγής∙ και εφόσον πληρώνουμε για να το έχουμε στο σπίτι μας, δεν είναι παρά ένα εμπόρευμα.
Όταν το συγκεκριμένο συμβάν γίνεται κοινωνικά σημαντικό μόνο στην αναπαραγόμενη μορφή του, δηλαδή ως θέαμα, τότε καταργείται η διαφορά μεταξύ είναι και φαίνεσθαι, μεταξύ πραγματικότητας και εικόνας της πραγματικότητας.
Όταν η αναπαραγόμενη μορφή ενός συγκεκριμένου συμβάντος αποκτά περισσότερη κοινωνική σημασία από το ίδιο το συμβάν, τότε το συγκεκριμένο συμβάν πρέπει να διαμορφώνεται έτσι ώστε να μπορεί να αναπαράγεται∙ με άλλα λόγια, το συγκεκριμένο συμβάν γίνεται απλώς η αρχική μήτρα ή το εκμαγείο για να παράγονται τα «αντίτυπά» του.
Όταν η κυρίαρχη εμπειρία του κόσμου αναπτύσσεται με βάση τέτοιας λογής σειριακά προϊόντα, τότε καταργείται η έννοια του «κόσμου» ως αυτό εντός του οποίου ζούμε: χάνεται ο πραγματικός κόσμος και η βιντεοσκόπησή του προάγει έναν ιδεαλιστικό προσανατολισμό.
Γκύντερ Άντερς, από το βιβλίο του «Η Απαρχαίωση του Ανθρώπου. Η ψυχή στην εποχή της δεύτερης βιομηχανικής επανάστασης (1956)». Πηγή: dangerfew.blogspot
