Αλληλέγγυα κεράσματα για όσους έχουν ανάγκη, πρωτοβουλία του περιοδικού Σχεδία. Του Ηλία Σταθάτου
«Ήδη σήμερα μας πήρανε πολλοί μαγαζάτορες που θέλουν να βάλουν στο μαγαζί τους τον… καφέ σε αναμονή!», δήλωσε την Τετάρτη στον Δρόμο ο Χρήστος Αλεφάντης, υπεύθυνος του προγράμματος Καφές που Περιμένει, μια πρωτοβουλία που πήρε το περιοδικό δρόμου Σχεδία.
Καφές σε αναμονή; Για πελάτες σε αναμονή έχουμε ακούσει. Για επιβάτες σε αναμονή, επίσης. Και όμως, υπάρχει εδώ και δεκαετίες. Μάλιστα τελευταία, ο καφές που… περιμένει κατακτά δεκάδες χώρες, ως μια πράξη αλληλεγγύης. Αλλά ας τα πάρουμε με τη σειρά. Ο «καφές που περιμένει» («suspended coffee» είναι ο όρος στα αγγλικά και «caffé sospeso» στα ιταλικά) είναι ένας καφές που προπληρώνεται από κάποιον πελάτη καφενείου ή καφετέριας, ανώνυμα, για να καταναλωθεί αργότερα από κάποιον άλλον συμπολίτη μας που δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να τον πληρώσει.
«Όταν, στις αρχές Μαρτίου, είδαμε το εγχείρημα του Kαφέ που Περιμένει, μας εντυπωσίασε το πόσο απλό, ανθρώπινο, άμεσο, ταπεινό και εύκολο είναι», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Αλεφάντης. Το πώς λειτουργεί στην πράξη είναι πράγματι εξαιρετικά απλό. Ο πελάτης παραγγέλνει έναν καφέ της προτίμησής του, αλλά πληρώνει άλλον έναν, με τον δεύτερο να έχει έκπτωση 35% επί της τιμής του καφέ «για έξω». Ο καταστηματάρχης βάζει σε ένα ειδικό κουτί τα λεφτά από τον καφέ που πληρώθηκε χωρίς να σερβιριστεί. Το αληθινό σενάριο είναι ότι κάποια στιγμή θα μπει ένας άνθρωπος στο μαγαζί και θα ρωτήσει αν υπάρχει διαθέσιμος «καφές που περιμένει». Προορίζεται για έναν συνάνθρωπό μας που η ζωή και η κρίση τον πήγε σε δύσκολα μονοπάτια, με αποτέλεσμα να είναι άπορος, άνεργος ή άστεγος και να μην έχει τη δυνατότητα ούτε γι’ αυτή τη μικρή απόλαυση. Η ιστορία του Καφέ που Περιμένει ξεκίνησε στα εργατικά καφέ της Νάπολης, στη Νότια Ιταλία, πριν από περίπου εκατό χρόνια και έγινε γνωστή με το όνομα «caffé sospeso». Βουλγαρία, Αυστραλία, Ρωσία είναι οι χώρες που ακολούθησαν, ενώ τους τελευταίους μήνες η πρωτοβουλία εξαπλώνεται με πολύ γοργό ρυθμό σε πάρα πολλά μέρη του κόσμου, και με πρωτοβουλία της Σχεδίας έφτασε και στην Ελλάδα. «Ήδη από την Τρίτη έχουν ξεκινήσει τέσσερα μαγαζιά, με την ανταπόκριση του κόσμου να είναι εντυπωσιακή. Στο Θησείο περιμένουν, σε μια μέρα, 11 καφεδάκια! Μας καλούν ώστε να ενταχθούν στο δίκτυο, καφέ από όλη την Ελλάδα, από τα Ιωάννινα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Καβάλα… Με συγκινεί το πόσο εύκολο και βαθιά ανθρώπινο είναι… Το να αφήσω ένα-δύο ευρώ για να κεράσω έναν άγνωστο φίλο μου που δεν έχει να πιει ένα καφεδάκι, δεν είναι φιλανθρωπία. Ένα κέρασμα είναι».
Φυσικά ο Καφές που Περιμένει δεν θα μπορούσε να μην συνδέεται με το κρισιακό περιβάλλον που ζούμε, καθώς όπως χαρακτηριστικά δηλώθηκε στον Δρόμο, «εμείς πιστεύουμε ότι ο μόνος τρόπος να επιβιώσουμε, χωρίς να απαξιώνουμε την πολιτική, είναι η αλληλεγγύη στη βάση, μεταξύ μας, μεταξύ των απλών ανθρώπων, πώς θα υποστηρίξουμε ο ένας τον άλλον. Αυτό είναι και η Σχεδία και ο Καφές που Περιμένει. Είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα αλληλεγγύης στη βάση!».
Τι είναι η Σχεδία
Σίγουρα θα έχετε δει έξω από τους σταθμούς του μετρό ευγενικούς ανθρώπους με πορτοκαλί γιλέκα να πωλούν ένα περιοδικό που μοιάζει, μόνο και μόνο από το εξώφυλλό του, εξαιρετικά ενδιαφέρον. Λοιπόν, αυτό το περιοδικό είναι η Σχεδία, το μεγαλύτερο περιοδικό δρόμου στη χώρα μας και ταυτόχρονα ένα εγχείρημα αλληλεγγύης, δημιουργίας αλλά και ερευνητικής δημοσιογραφίας. Κυκλοφορεί από τον Φεβρουάριο, την τελευταία Τετάρτη κάθε μήνα. Πωλείται από αστέγους, οι οποίοι «δεν είναι παθητικοί αποδέκτες μιας φιλανθρωπίας, αλλά ζωντανό και ενεργό κομμάτι της διαδικασίας. Δεν είναι ζητιανιά ούτε επαιτεία, αλλά μια πολύ σκληρή δουλειά στο δρόμο, καθώς θέλουμε να τους περάσουμε τέτοιου είδους μηνύματα. Εκτός από ένα οικονομικό αποκούμπι (ήδη άνθρωποι έχουν φύγει από το δρόμο κι έχουν βρει διαμέρισμα χάρη στο περιοδικό), πλέον οι άνθρωποι ξαναενεργοποιούνται. Αισθάνονται ξανά κύτταρα της κοινωνίας. Ξυπνάνε το πρωί, έρχονται στη Σχεδία, μιλάνε με έναν άνθρωπο, λένε μια “καλημέρα”. Η αίσθηση του ανήκειν είναι το ίδιο σημαντική με την οικονομική διάσταση. Όπως λένε οι ίδιοι, από εκεί που ήμουν αόρατος, μια και η φτώχεια είναι ντροπή στην Ελλάδα, με βλέπει πλέον ο κόσμος, μου λέει μια “καλημέρα”… Αυτό κάνει η Σχεδία».
Τα καταστήματα που συμμετέχουν στο δίκτυο του Καφέ που Περιμένει είναι τα:
• «6», συνεργατικό καφενείο, Τριών Ιεραρχών 21, Θησείο
• Ακροβάτης, καφενείο-ουζερί, Μαιζώνος 44 & Ψαρρών 26α, Αθήνα
• Στα Καλά Καθούμενα, Δράκου 3 (έξοδος Μετρό FIX), Κουκάκι
• VERVE, Σόλωνος 94, Αθήνα