Χαμηλόφωνο ουμανιστικό δράμα, από αυτά τα ελάχιστα σινεφίλ διαμάντια που παρουσιάζονται κάθε χρόνο και εντυπωσιάζουν σε φεστιβάλ και κινηματογραφικές αίθουσες.
Η συγκεκριμένη ταινία του έμπειρου ντοκιμαντερίστα και σημαντικού ταλέντου στον Καναδά, Φιλίπ Φαλαρντό, κέρδισε βραβεία στο Φεστιβάλ Λοκάρνο, αναδείχθηκε καλύτερη καναδική ταινία για το 2011 στο Φεστιβάλ Τορόντο, και έφτασε μέχρι τις υποψηφιότητες για το Όσκαρ Καλύτερης Ξένης Ταινίας 2012.
Δραματική, καναδικής παραγωγής του 2011, σε σκηνοθεσία Φιλίπ Φαλαρντό, η ταινία Ο Εξαιρετικός κύριος Λαζάρ μιλάει για τον κύριο Λαζάρ, από την Αλγερία, ο οποίος προτείνει τον εαυτό του ως αντικαταστάτη της δασκάλας που αυτοκτόνησε σε ένα δημοτικό σχολείο της Γαλλίας. Από την στιγμή που προσλαμβάνεται κάνει τα πάντα για να έρθει πιο κοντά στα παιδιά, να τους συμπαρασταθεί και να τους εξηγήσει την ανεξήγητη ακόμη και για τους μεγάλους πολλές φορές δύναμη της απώλειας.
Ωστόσο, κανείς απ’ τους συναδέλφους, γονείς, ακόμη κι απ’ τα παιδιά δεν γνωρίζει τίποτα για το παρελθόν του κυρίου Λαζάρ και ότι από στιγμή σε στιγμή μπορεί απελαθεί. Το δράμα κορυφώνεται και ο Λαζάρ που επιθυμεί να συνεχίσει το εκπαιδευτικό έργο που έχει ξεκινήσει με σκοπό να γιατρέψει τις πληγές των παιδιών, έχοντας και ο ίδιος τραυματιστεί πολλαπλά στο παρελθόν, βρίσκεται και πάλι εκτός κάδρου.
Άλλωστε, πρόκειται για μια ταινία που μιλάει για την απώλεια. Ο Εξαιρετικός κύριος Λαζάρ είναι ένα μάθημα διδακτικό για την ίδια τη ζωή. Ο άνθρωπος χωρίς ταυτότητα, χωρίς πατρίδα, χωρίς παρελθόν. Είναι ο άνθρωπος εκτός κάδρου, εκείνος που συνεχώς πετιέται στο περιθώριο ώστε να μπουν στη θέση που τους «αρμόζει» οι ντόπιοι, οι γηγενείς, οι «φυσιολογικοί». Με άλλα λόγια η παθογένεια της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, όπως εκφράζεται από τα παρατράγουδα της Χρυσής Αυγής, απλώνεται σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο, σε όλο της το μεγαλείο.
Γιατί στο επίκεντρο είναι ο μετανάστης που θέλει να ξεκινήσει μια νέα ζωή. Που θέλει να φύγει μακριά από εκεί που τον ταλαιπωρούν και τον καταπιέζουν – κι ας είναι η πατρίδα του.
Γιατί είναι ο άνθρωπος που θέλει να προχωρήσει μπροστά, να ξεχάσει το παρελθόν του, που τον σκοτεινιάζει. Γιατί είναι ο σύζυγος που θέλει να αλλάξει παραστάσεις και να βοηθήσει τα παιδιά, καθότι το δράμα έχει χτυπήσει και τη δική του πόρτα, έχει μπει και στο δικό του σπίτι. Άρα ξέρει και έχει τη θέληση να βοηθήσει και να πάει τα πράγματα παραπέρα.
Η αυτοκτονία της δασκάλας μέσα στην τάξη, και ενώ ήταν δεμένη με τους μαθητές της, είναι πλήγμα βαρύ για τα μικρά παιδιά με τον ευαίσθητο ψυχισμό και την αθώα ψυχή. Να βλέπουν τη δασκάλα τους κρεμασμένη με σκοινί, μέσα στο ίδιο το σχολείο τους. Και μετά πώς να το ξεπεράσουν; Στο σημείο αυτό εμφανίζεται ο κύριος Λαζάρ, ένας εστιάτορας από την Αλγερία, ο οποίος προθυμοποιείται (με ψεύτικα χαρτιά) να γίνει δάσκαλος και να βοηθήσει τους μικρούς μαθητές μέσω των βιωμάτων του.
Είναι μια ταινία έντονη Ο Εξαιρετικός κύριος Λαζάρ. Ένα μικρό αριστούργημα γι’ αυτά που μας απασχολούν στη ζωή, με το θάνατο να είναι τόσο δίπλα μας τελικά, στο ένα βήμα παραπέρα, κοντά στην πόρτα μας.
Δραματική, καναδικής παραγωγής του 2011, σε σκηνοθεσία Φιλίπ Φαλαρντό, η ταινία Ο Εξαιρετικός κύριος Λαζάρ μιλάει για τον κύριο Λαζάρ, από την Αλγερία, ο οποίος προτείνει τον εαυτό του ως αντικαταστάτη της δασκάλας που αυτοκτόνησε σε ένα δημοτικό σχολείο της Γαλλίας. Από την στιγμή που προσλαμβάνεται κάνει τα πάντα για να έρθει πιο κοντά στα παιδιά, να τους συμπαρασταθεί και να τους εξηγήσει την ανεξήγητη ακόμη και για τους μεγάλους πολλές φορές δύναμη της απώλειας.
Ωστόσο, κανείς απ’ τους συναδέλφους, γονείς, ακόμη κι απ’ τα παιδιά δεν γνωρίζει τίποτα για το παρελθόν του κυρίου Λαζάρ και ότι από στιγμή σε στιγμή μπορεί απελαθεί. Το δράμα κορυφώνεται και ο Λαζάρ που επιθυμεί να συνεχίσει το εκπαιδευτικό έργο που έχει ξεκινήσει με σκοπό να γιατρέψει τις πληγές των παιδιών, έχοντας και ο ίδιος τραυματιστεί πολλαπλά στο παρελθόν, βρίσκεται και πάλι εκτός κάδρου.
Άλλωστε, πρόκειται για μια ταινία που μιλάει για την απώλεια. Ο Εξαιρετικός κύριος Λαζάρ είναι ένα μάθημα διδακτικό για την ίδια τη ζωή. Ο άνθρωπος χωρίς ταυτότητα, χωρίς πατρίδα, χωρίς παρελθόν. Είναι ο άνθρωπος εκτός κάδρου, εκείνος που συνεχώς πετιέται στο περιθώριο ώστε να μπουν στη θέση που τους «αρμόζει» οι ντόπιοι, οι γηγενείς, οι «φυσιολογικοί». Με άλλα λόγια η παθογένεια της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, όπως εκφράζεται από τα παρατράγουδα της Χρυσής Αυγής, απλώνεται σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο, σε όλο της το μεγαλείο.
Γιατί στο επίκεντρο είναι ο μετανάστης που θέλει να ξεκινήσει μια νέα ζωή. Που θέλει να φύγει μακριά από εκεί που τον ταλαιπωρούν και τον καταπιέζουν – κι ας είναι η πατρίδα του.
Γιατί είναι ο άνθρωπος που θέλει να προχωρήσει μπροστά, να ξεχάσει το παρελθόν του, που τον σκοτεινιάζει. Γιατί είναι ο σύζυγος που θέλει να αλλάξει παραστάσεις και να βοηθήσει τα παιδιά, καθότι το δράμα έχει χτυπήσει και τη δική του πόρτα, έχει μπει και στο δικό του σπίτι. Άρα ξέρει και έχει τη θέληση να βοηθήσει και να πάει τα πράγματα παραπέρα.
Η αυτοκτονία της δασκάλας μέσα στην τάξη, και ενώ ήταν δεμένη με τους μαθητές της, είναι πλήγμα βαρύ για τα μικρά παιδιά με τον ευαίσθητο ψυχισμό και την αθώα ψυχή. Να βλέπουν τη δασκάλα τους κρεμασμένη με σκοινί, μέσα στο ίδιο το σχολείο τους. Και μετά πώς να το ξεπεράσουν; Στο σημείο αυτό εμφανίζεται ο κύριος Λαζάρ, ένας εστιάτορας από την Αλγερία, ο οποίος προθυμοποιείται (με ψεύτικα χαρτιά) να γίνει δάσκαλος και να βοηθήσει τους μικρούς μαθητές μέσω των βιωμάτων του.
Είναι μια ταινία έντονη Ο Εξαιρετικός κύριος Λαζάρ. Ένα μικρό αριστούργημα γι’ αυτά που μας απασχολούν στη ζωή, με το θάνατο να είναι τόσο δίπλα μας τελικά, στο ένα βήμα παραπέρα, κοντά στην πόρτα μας.
Νέστορας Πουλάκος
Σχόλια
