Ανταπόκριση από την Κύπρο
του Κώστα Βενιζέλου
Η πανδημία δεν επηρεάζει τους τουρκικούς σχεδιασμούς σε βάρος της Ελλάδος και της Κύπρου και γενικότερα τις κινήσεις της κατοχικής δύναμης στην περιοχή. Η υποβαθμισμένη αντιμετώπιση του κορωνοϊού από το καθεστώς Ερντογάν, προσέγγιση που επέτρεψε και τη ραγδαία εξάπλωση του ιού, συνδέεται με τα εσωτερικά πολιτικά παιχνίδια του Τούρκου προέδρου, αλλά παράλληλα και με τα στρατηγικά σχέδιά του στην περιοχή. Αυτοί οι σχεδιασμοί προφανώς και δεν εγκαταλείπονται από μέρους της Άγκυρας, ανεξαρτήτως των άλλων εξελίξεων.
Η πρόσφατη μεταφορά από το καθεστώς Ερντογάν των μεταναστών από τα ελληνοτουρκικά σύνορα, στον Έβρο, παρουσιάστηκε από την ελλαδική πλευρά ως αποτυχία της Τουρκίας να προωθήσει τους ανθρώπους αυτούς εντός ελληνικού εδάφους. Αποτυχία, δηλαδή, αυτού που ξεκίνησε στις 28 Φεβρουαρίου όταν είχε μεταφέρει μετανάστες στα σύνορα με στόχο να τους προωθήσει εντός της ελληνικής επικράτειας.
Είναι σαφές πως ο λόγος που απομάκρυνε η τουρκική πλευρά τους μετανάστες είναι ο κορωνοϊός. Υπήρξαν άλλωστε και οι πληροφορίες πως εντοπίστηκαν κρούσματα μεταξύ των μεταναστών.
Θα ήταν επικίνδυνο να ερμηνευθεί η κίνηση αυτή ως απόφαση του Ερντογάν να κάνει πίσω στους σχεδιασμούς του. Άλλωστε, για να αποφευχθούν παρερμηνείες, έσπευσε να πράξει το προφανές: έστειλε ζεύγος τουρκικών F-16 πάνω από τον βόρειο Έβρο. Οι παραβιάσεις συνεχίζονται και στο Αιγαίο αλλά και στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ).
Κινήσεις επιβολής τετελεσμένων από την Άγκυρα και μετά διαπραγμάτευση στη βάση των παράλογων και παράνομων διεκδικήσεων της κατοχικής δύναμης
Σε διπλωματικό επίπεδο, συνεχίζεται από τουρκικής πλευράς η πολιτική της αμφισβήτησης κυριαρχικών δικαιωμάτων Ελλάδος και Κύπρου. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη, Φεριντούν Σινιρίογλου, απέστειλε πρόσφατα επιστολή (18 Μαρτίου 2020), με την οποία απαντούσε μεν στον Κύπριο συνάδελφό του, αλλά με την ευκαιρία έθεσε τις ευρύτερες παράνομες και παράλογες διεκδικήσεις της κατοχικής δύναμης.
Αυτό που έκανε ο Τούρκος αξιωματούχος με την επιστολή, είναι πρόδηλο. Έθεσε σε έγγραφο που έχει κατατεθεί στα Ηνωμένα Έθνη, τους βασικούς άξονες της «Γαλάζιας Πατρίδας». Ο Σινιρίογλου συμπεριέλαβε στην επιστολή τόσο τις παράνομες και παράλογες αξιώσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, όσο και την εφαρμογή του λεγόμενου μνημονίου Τουρκίας και Λιβύης.
Την ίδια ώρα, για πρώτη φορά, σε έγγραφο που υποβάλλεται στο Διεθνή Οργανισμό έχει περιληφθεί και χάρτης, ο οποίος επιβεβαιώνει πως η Άγκυρα θεωρεί πως η ελληνική και η κυπριακή υφαλοκρηπίδα είναι τουρκική. Ο συγκεκριμένος χάρτης καθορίζει τα όρια, δήθεν, της τουρκικής υφαλοκρηπίδας, που αναδεικνύουν τις αξιώσεις της σε βάρος Ελλάδος και Κύπρου.
Σε σχέση με την Κύπρο, ο Σινιρίογλου θέτει με σαφή τρόπο την ακύρωση των ενεργειακών σχεδιασμών της Λευκωσίας (η Κύπρος «δεν έχει θαλάσσιες ζώνες πέραν των χωρικών υδάτων της» και η Κυπριακή Δημοκρατία «δεν εκπροσωπεί το νησί» και «ως εκ τούτου δεν μπορεί να διεκδικήσει de jure ή/και de facto δικαιοδοσία ή κυριαρχία σε αυτές τις περιοχές»).
Αναμένεται, ενδεχομένως όχι πολύ άμεσα, να υπάρξουν και κινήσεις προς την κατεύθυνση επιβολής νέων τετελεσμένων. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι το γεωτρύπανο «Γιαβούζ» συνεχίζει τις γεωτρήσεις του στην κυπριακή ΑΟΖ, νοτίως του νησιού. Τις εργασίες τους συνεχίζουν και τα ερευνητικά σκάφη. Σε ό,τι αφορά το τρίτο γεωτρύπανο, που εσχάτως έχει αποκτηθεί από την Τουρκία, το «Κανουνί» (Νομοθέτης), θα σταλεί στην περιοχή, μόλις ετοιμαστεί και το προσωπικό εξέλθει από τον καραντίνα. Θα σταλεί είτε στην κυπριακή ΑΟΖ ή σε θαλάσσια περιοχή της Ελλάδος, στη βάση και του χάρτη που έχει κατατεθεί στα Ηνωμένα Έθνη. Αναφορικά με το γεωτρύπανο «Πορθητή», ενδεχομένως, όπως μεταδίδεται από την Άγκυρα, να σταλεί στην Μαύρη Θάλασσα.
Η Τουρκία έχει συγκεκριμένους στόχους
Η Τουρκία θέλει να επιβάλλει τετελεσμένα και στη συνέχεια να σύρει Αθήνα και Λευκωσία σε διαπραγμάτευση με βάση τις διεκδικήσεις της. Σε αυτή τη μάχη σαφώς και θα είμαστε μόνοι. Άλλωστε, τα πρόσφατα γεγονότα με τον κορωνοϊό, αλλά και προηγουμένως όταν είχαν ενταθεί οι τουρκικές προκλήσεις, απέδειξαν πως αλληλεγγύη, πλην της φραστικής, δεν μπορεί να υπάρξει.
Επιπροσθέτως, είναι σαφές πως για τους τρίτους ο μόνος τρόπος εκτόνωσης είναι η διαπραγμάτευση, ο συμβιβασμός. Στη βάση, όμως, των τουρκικών αξιώσεων, παράλογων και παράνομων διεκδικήσεων.
Η τακτική συντήρησης της έντασης, συνιστά συνεχή υπενθύμιση προς Ελλάδα και Κύπρο των επεκτατικών τουρκικών σχεδιασμών. Η κατοχική Τουρκία θέλει να κρατά συνεχώς στην πρίζα Αθήνα και Λευκωσία ακόμη και τώρα, περίοδο κατά την οποία «προελαύνει» ο κορωνοϊός και η προσοχή όλων είναι προς αυτή την κατεύθυνση.
Το ζητούμενο είναι να διαμορφωθούν τρόποι αποτροπής και αναχαίτισης της τουρκικής επιθετικότητας. Η λογική της εξημέρωσης του θηρίου απέτυχε. Η προσέγγιση του κατευνασμού επίσης.
Σκληρά μέτρα για τον κορωνοϊό
Η αύξηση των κρουσμάτων –όπως και των νεκρών‒ αλλά και η συνεχιζόμενη ανυπακοή στα μέτρα από μερίδα πολιτών, οδήγησε την κυβέρνηση Αναστασιάδη στη λήψη σκληρότερων μέτρων. Οι μετακινήσεις έχουν σχεδόν σταματήσει ενώ από τις 9.00 μ.μ. μέχρι και τις 6.00 π.μ. απαγορεύεται πλήρως η κυκλοφορία. Οι πολίτες δικαιούνται να κάνουν χρήση του δικαιώματος της κατ’ εξαίρεσης μετακίνησης μια φορά την ημέρα για περιορισμένο/καθορισμένο χρόνο διάρκειας.
Αν και τα μέτρα παραπέμπουν σε μια οργουελικού τύπου οργάνωση της κοινωνίας, αυτό δεν προκαλεί πολλές αντιδράσεις. Κι αυτό καθώς από κόμματα και διάφορους φορείς εκφράζεται η άποψη πως όλα είναι προσωρινά και μετά θα επανέλθουν όλα σε μια «κανονικότητα». Ποια θα είναι άραγε η κανονικότητα της επόμενης ημέρας, μετά τον κορωνοϊό; Γιατί είναι προφανές πως κάποιων, σε Ευρώπη και αλλού, η όρεξη έχει ανοίξει, με το ψαλίδισμα δικαιωμάτων και λειτουργίας της δημοκρατίας. Η Ουγγαρία έχει ήδη ανοίξει το δρόμο.
