Εβδομαδιαία εργασία έως και 70 ώρες, εφαρμογή Μπολκενστάιν και ένα διυλιστήριο που «τρώει» την Ελευσίνα. Ρεπορτάζ: Γιώργος Κατερίνης.
Σε μια περιοχή που μαστίζεται από ανεργία, το εργοτάξιο επέκτασης της ΠΕΤΡΟΛΑ (νυν ΕΛΠΕ Ελευσίνας) εργάζεται 58 ώρες την εβδομάδα, οι οποίες μπορεί να φτάσουν και τις 70, απασχολεί χαμηλά αμειβόμενους εργάτες από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και δείχνει να έχει κερδίσει την ανοχή της τοπικής κοινωνίας, που μάλλον έχει ξεχάσει τους αγώνες του πρόσφατου παρελθόντος για να μη γίνει η επέκταση.
Μιλώντας με στελέχη εταιριών που εργάζονται για λογαριασμό της ΑΚΤΩΡ, ή άλλων εταιριών μέσα στο εργοτάξιο, όλοι λένε ότι είναι πολύ πιθανό με τον τρόπο που γίνεται το έργο να συμβεί κάποιο εργατικό ατύχημα και είναι ευτυχείς που μέχρι σήμερα δεν έχουν επαληθευτεί οι φόβοι τους.
Η εβδομάδα των 40 ωρών στο εργοτάξιο αυτό είναι μακρινό όνειρο. Όλοι όσοι εργάζονται έχουν αποδεχτεί καθημερινό ωράριο 10 ωρών και 8ωρο το Σάββατο. Σε πολλές, μάλιστα, περιπτώσεις (δείτε τη σχετική «άδεια» δίπλα) η απασχόληση γίνεται 10ωρη και το Σάββατο, αλλά και την Κυριακή. Όπως όνειρο είναι και η πρόσθετη αμοιβή για τα σαββατοκύριακα, αφού ούτε περισσότερα χρήματα παίρνουν, ούτε και ένσημα γι’ αυτές τις μέρες.
Περίπου 500 άνθρωποι εργάζονται αυτή τη στιγμή, οι μισοί οικοδόμοι, ενώ στην πλήρη ανάπτυξη του εργοταξίου θα απασχοληθούν 2.000 – 2.500 εργαζόμενοι.
Κι ενώ οι ανάγκες του εργοταξίου για εργατικά χέρια είναι μεγάλες, οι κοινοπραξίες αρχίζουν να φέρνουν φθηνούς εργάτες μέσω, εταιριών ενοικίασης από τη Ρουμανία και αλλού.
Οι καταγγελίες για εφαρμογή της Συνθήκης Μπολκενστάιν, πριν ακόμα ψηφιστεί στην ελληνική Βουλή, αρχίζουν να πληθαίνουν.
Τόσο οι υπάρχουσες εργολαβίες, όσο και κυρίως οι εργασίες των σωληνώσεων που έχουν ανατεθεί σε τρεις κοινοπραξίες, στηρίζονται στο πολύ χαμηλό εργατικό κόστος. «Ήταν τόσο χαμηλές οι τιμές που έδωσαν οι κοινοπραξίες για να πάρουν το έργο, που μόνο με μισθολόγια Ρουμανίας ή Λιθουανίας θα μπορούσαν να τα εκτελέσουν», μας είπε στέλεχος μιας εταιρίας που ήδη δραστηριοποιείται στο έργο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η μια κοινοπραξία αποτελείται από δυο ελληνικές επιχειρήσεις (ΑΤΕΡΜΩΝ, ΕΚΜΕ) και μία ρουμάνικη (TMUCB), ενώ εκπρόσωπος της ιταλικής IREM SPA, που έχει αναλάβει την τρίτη περιοχή του έργου και αναμένεται να εγκατασταθεί σύντομα, έχει πει ότι θα φέρει συνολικά 600 άτομα (Λιθουανούς, Ρουμάνους, και Βούλγαρους).
Μπολκενστάιν και μπόλικη ασυδοσία
Πώς καταφέρνουν να δουλεύει το εργοτάξιο σαββατοκύριακα και να μην υπάρχει πρόσθετη αμοιβή; Δεν δίνονται καταστάσεις στη Επιθεώρηση Εργασίας; Ελέγχει κανένας την τήρηση των ωραρίων λειτουργίας των εργοταξίων; Ερωτήματα που θέτουν οι ίδιοι οι τεχνικοί υπεύθυνοι των έργων. Από καταστάσεις εργασίας, που διαθέτει ο Δρόμος, οι υπεύθυνοι του έργου με την ανοχή των ΕΛΠΕ καταρτίζουν «άδειες εργασίας μετά τα κανονικό ωράριο», χωρίς να προσδιορίζουν τις ανάγκες για κάτι τέτοιο.
Πριν από μερικούς μήνες, με αφορμή καταγγελίες εργαζομένων που είχαν καθυστερήσεις πληρωμών, η Επιθεώρηση Εργασίας είχε επισκεφθεί το χώρο του εργοταξίου και είχε καταγράψει αρκετές παραβάσεις των συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας. Μάλιστα, τότε είχαν ασχοληθεί αρκετά οικονομικές εφημερίδες. Το αποτέλεσμα ήταν να «σφίξουν» λίγο τα πράγματα και να γίνουν πιο προσεκτικοί οι υπεύθυνοι των έργων. Αλλά η παραβίαση του εργάσιμου χρόνου δεν φαίνεται να έχει απασχολήσει κανέναν μέχρι σήμερα. Ακόμα και στην παρέμβαση του συνδικάτου οικοδόμων, πριν μερικές εβδομάδες, με αφορμή τη 48ωρη απεργία που είχε κηρύξει το ΠΑΜΕ, αλλά και την επίσχεση εργασίας οικοδόμων που ήταν απλήρωτοι από έναν υπεργολάβο της ΑΚΤΩΡ, το θέμα του ωραρίου, αλλά και γενικά των συνθηκών εργασίας δεν φαίνεται να υπήρχε στην ατζέντα.
Η ανάπτυξη που τρώει το Θριάσιο
Από την εποχή που η ΠΕΤΡΟΛΑ βρισκόταν στο στόχαστρο της τοπικής κοινωνίας για να μην προχωρήσει την επέκταση, μέχρι σήμερα έχει περάσει πολύς καιρός. Η εγκατάσταση του διυλιστηρίου από τον Γιάννη Λάτση, μεσούσης της χούντας, στην όμορφη και ιστορική παραλία της Ελευσίνας, σήμερα έχει ενταχθεί ή μάλλον έχει καταβροχθίσει την κρατική εταιρία Ελληνικά Πετρέλαια και συνεχίζει να επεκτείνεται, οικοδομώντας άλλο ένα, στην ουσία, διυλιστήριο πλάι στο παλιό. Οι τοπικοί φορείς, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, δείχνουν να έχουν υποκύψει στην «Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη» της επιχείρησης και έχουν ξεχάσει τους αγώνες, τις προσφυγές στο Συμβούλιο Επικρατείας και όλα τα συνθήματα που ξεσήκωναν χιλιάδες πολίτες της ευρύτερης περιοχής. Σήμερα, με κόστος μόλις λίγες χιλιάδες ευρώ σε χορηγίες και άλλες ενέργειες, όπως η πρόσφατη βράβευση 273 νέων φοιτητών από τους δήμους Ασπροπύργου, Ελευσίνας, Μαγούλας, Μάνδρας και Νέας Περάμου, η εταιρία έχει εξαγοράσει την ανοχή και την κάλυψη.Από το μέχρι τώρα έργο, πέρα από τη σίγουρη περιβαλλοντική επιβάρυνση της περιοχής, η τοπική κοινωνία δεν φαίνεται να έχει ούτε ελάχιστο οικονομικό όφελος. Σε αντίθεση με όσα υποστηρίζουν για ευνόητους λόγους πολλοί τοπικοί παράγοντες, τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: από τους 500 εργαζόμενους σήμερα στο έργο, οι Έλληνες δεν ξεπερνούν τους 70-80 και από αυτούς ντόπιοι είναι λιγότεροι από 30.
«Δεν έχουμε κάτι εναντίον των αλλοδαπών εργατών, μας λέει ο πρόεδρος του Συνδικάτου Μετάλλου Πειραιά Σωτήρης Πουλικόγιαννης. Αλλά την ώρα που στη ζώνη του Περάματος, αλλά και στις βιομηχανίες και βιοτεχνίες της περιοχής υπάρχουν εκατοντάδες άνεργοι, να φέρνουν φθηνά εργατικά χέρια με 4,5 – 5 ευρώ την ώρα είναι πρόκληση», τονίζει καταγγέλλοντας τη συστηματική εφαρμογή της Συνθήκης Μπολκενστάιν.
Μάλιστα, τα συνδικάτα Μετάλλου του Πειραιά και της Ελευσίνας όλη την εβδομάδα μπλόκαραν την είσοδο του εργοταξίου, απαιτώντας να μπει τέλος στην ντεφάκτο εφαρμογή της συνθήκης και να απορροφηθούν στο εργοτάξιο άνεργοι μεταλλεργάτες.
Ιστορίες καπιταλιστικής συγκέντρωσης
Το 2003 η ΠΕΤΡΟΛΑ του Γιάννη Λάτση συγχωνεύτηκε με τα κρατικά Ελληνικά Πετρέλαια. Διευθύνων σύμβουλος τότε της ΠΕΤΡΟΛΑ ήταν ο Γιάννης Κωστόπουλος. Μέχρι το 2007 παρέμενε στέλεχος του Ομίλου Λάτση και μέλος του Δ.Σ. της ενιαίας εταιρίας, εκπροσωπώντας τον ιδιώτη μέτοχο. Τον Δεκέμβριο του 2007 «παραιτήθηκε» από όλες τις θέσεις του στον όμιλο Λάτση και ανέλαβε διευθύνων σύμβουλος κοινής αποδοχής κράτους και ιδιώτη. Η θητεία σημαδεύεται με την εξαγορά των πρατηρίων της ΒΡ και με σειρά άλλων επεκτάσεων και εξαγορών. Το ότι συνυπήρχε με τον πρώην τραπεζίτη Τίμο Χριστοδούλου μάλλον δεν επηρέαζε την απόλυτη εξουσία του. Τον Οκτώβριο του 2009 η νέα κυβέρνηση τοποθετεί πρόεδρο των ΕΛΠΕ τον γνωστό καθηγητή και πρώην υπουργό (γνωστό από την απόπειρά του να περάσει τη σφαγή του ασφαλιστικού) Τάσο Γιαννίτση. Διευθύνων σύμβουλος και απόλυτος άρχων του γιγαντιαίου ομίλου παραμένει ο… Γιάννης Κωστόπουλος.
Για την στάση της τοπικής κοινωνίας και ειδικά της Αριστεράς απέναντι στα ΕΛΠΕ, δείτε ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο:
https://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=530594
