Επιμέλεια: Βάννα Σφακιανάκη
Δημοσιεύθηκε στη Διαύγεια πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την υλοποίηση του έργου «Υπολογισμός απαιτούμενης αποθήκευσης για υλοποίηση των στόχων διείσδυσης ΑΠΕ του ΕΣΕΚ». (*) Από τον ανάδοχο ζητείται να υπολογίσει κατόπιν εορτής –ένα χρόνο μετά την κύρωση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής– πόσες μονάδες αποθήκευσης ενέργειας χρειάζονται προκειμένου να υλοποιηθούν οι στόχοι του ΕΣΕΚ! Η προκήρυξη τεκμηριώνει ότι ένα σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας δεν μπορεί να λειτουργήσει μόνο με μονάδες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Ο ισχυρισμός αυτός έχει σταθεί μέχρι σήμερα αρκετός για να καταταχθεί κάποιος στους φίλους των ορυκτών καυσίμων από πράσινα λόμπι και ΜΚΟ, που ισχυρίζονται τη δυνατότητα συστημάτων παραγωγής με 100% μονάδες ΑΠΕ.
Τι λέει η προκήρυξη
Τα συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αντιμετωπίζουν πρόβλημα από τη μεγάλη διείσδυση μεταβαλλόμενων ΑΠΕ όπως είναι τα αιολικά, τα φωτοβολταϊκά ή τα μικρά υδροηλεκτρικά συστήματα. Οι μη προβλέψιμες μεταβολές της παραγόμενης ισχύος από ΑΠΕ μπορούν να δημιουργήσουν πρόβλημα στα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας, ιδιαίτερα αν αυτό συνδυαστεί με μια τυχαία βλάβη σε συμβατική μονάδα παραγωγής.
Στις μελέτες προγραμματισμού του συστήματος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ως προς την αναλογία μονάδων ΑΠΕ και συμβατικών μονάδων, είναι πολύ κρίσιμο να γνωρίζει κανείς ανά ώρα, πόσες συμβατικές μονάδες χρειάζονται και πόσο γρήγορα μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί η παραγωγή ανάλογα με τη ζήτηση για κατανάλωση.
Σημαντική παράμετρος είναι επίσης η απόρριψη ενέργειας που επιβάλλει ο Διαχειριστής του Συστήματος στην έγχυση ενέργειας από ΑΠΕ στο δίκτυο, είτε λόγω δυναμικών περιορισμών είτε από απότομη αύξηση της παραγωγής ΑΠΕ, όταν η ζήτηση είναι χαμηλή και οι θερμικοί σταθμοί δεν μπορούν να κατεβάσουν την παραγωγή τους κάτω από το τεχνικό ελάχιστο. Η απορριπτόμενη ενέργεια οδηγεί σε μείωση των συντελεστών χρησιμοποίησης των ΑΠΕ και κατά συνέπεια σε μείωση της απόδοσης των επενδύσεων ΑΠΕ. Η μεγάλη διείσδυση ενέργειας από ΑΠΕ μπορεί να έχει σαν συνέπεια να επιβληθεί στις συμβατικές μονάδες να σταματούν τη λειτουργία τους πολλές φορές στη διάρκεια του 24ώρου, γεγονός που οδηγεί σε αύξηση του κόστους λειτουργίας τους.
Το πείραμα
Έτσι γίνεται βέβαια στον καπιταλισμό κι ακόμα περισσότερο στην εξελιγμένη φάση του, όπου η αγορά ανάγεται σε αποκλειστικό ρυθμιστή του αποτελέσματος. Όλα ξεκινούν με πολιτικές προτεραιότητες και εκτιμήσεις και βέβαια, με τις «αναγκαίες» επιδοτήσεις. Ωστόσο είναι εντυπωσιακή η διαπίστωση ότι ένα τόσο θεμελιώδες ζήτημα όσο ο μετασχηματισμός των ενεργειακών συστημάτων, ένας τόσο κρίσιμος τομέας δημοσίου ενδιαφέροντος, εξελίσσεται ως πείραμα με τη λογική του βλέποντας και κάνοντας.
Το πείραμα ξεκίνησε με τον καθορισμό στόχων διείσδυσης των ΑΠΕ στα συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ποσοστά που όλο και αυξάνονται, σε συνδυασμό με την προτεραιότητα ενίσχυσης των δικτύων μεταφοράς –που «παρεμπιπτόντως» εξυπηρετούν και την δημιουργία ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας– και βάρκα την ελπίδα ότι «όλο και κάπου θα φυσάει και θα λιάζει»! Κι όταν το πείραμα μπλοκάρει, για τους λόγους που αναφέρθηκαν παραπάνω, έρχεται ο «από μηχανής θεός» της αποθήκευσης ενέργειας, ένας «θεός» που κι αυτός θα αξιολογείται σταδιακά στην εφαρμογή του!
Εδώ βρίσκεται το κομβικό ζήτημα κατανάλωσης φυσικών και οικονομικών πόρων. Κανείς δε θα απολογηθεί αν τα πράγματα δεν πάνε καλά, αν στην πορεία γίνουν νέες ανακαλύψεις, ή αν βγουν από τα συρτάρια την κατάλληλη στιγμή, νέα ή αποθηκευμένα σε συρτάρια δεδομένα, αφού όμως οι προηγούμενες πρακτικές θα έχουν αφήσει πίσω τους τοπία περιβαλλοντικής και κοινωνικής καταστροφής. Μάλιστα θα ζητηθεί από την κοινωνία και τότε, να δοξάσει την επόμενη φάση της βιομηχανικής επανάστασης! Που θα έχει σχεδιαστεί πάλι με τα ίδια κριτήρια από ένα σύστημα που εχθρεύεται το είδος του σχεδιασμού που έχει ως γνώμονα τις ανάγκες της κοινωνίας και όχι την ανάπτυξη του συστήματος και την προστασία του περιβάλλοντος.
Στη χώρα μας, που ασκεί πρωταθλητισμό στην υλοποίηση της ευρωπαϊκής πολιτικής, επιδεικνύοντας «αυξημένο βαθμό φιλοδοξίας σε σχέση με τους κεντρικούς ευρωπαϊκούς στόχους», οι εφαρμογές είναι ακόμα πιο βίαιες απ’ ότι στην Ευρώπη. Οι κυβερνήσεις μας με διάφορα νομοθετήματα προαγωγής της ενεργειακής μετάβασης με όρους εμπορευματοποίησης της ενέργειας, με κατάλληλες οικονομικές ρυθμίσεις, φορολογικά μέτρα και κίνητρα και με καθορισμό «κατάλληλων χωροταξικών ρυθμίσεων» όπως υποδεικνύουν οι ευρωπαϊκές Οδηγίες, έδωσαν γη και ύδωρ στα κάθε είδους ενεργειακά έργα, δάση, βουνά, νησιά, αγροτική γη και θάλασσα.
Το πείραμα υλοποιείται εδώ και δέκα χρόνια και στον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας, με έκδοση αδειών παραγωγής στα νησιά για έργα αποθήκευσης ενέργειας. Χωρίς να έχει προηγηθεί προκήρυξη καμιάς μελέτης υπολογισμού της «απαιτούμενης αποθήκευσης» για τους τότε ενεργειακούς στόχους! Τα έργα αυτά αφού προβλήθηκαν ως έργα ενεργειακής αυτονόμησης των νησιών και ως εναλλακτική λύση στις διασυνδέσεις ,σήμερα πολλαπλασιάζονται και επικαιροποιούνται παράλληλα με την υλοποίηση των ενεργειακών διασυνδέσεων!
* Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τον υπολογισμό της αποθήκευσης ενέργειας
