No justice no peace
Retaliation won’t cease
Χωρίς δικαιοσύνη, δεν υπάρχει ειρήνη
Τα αντίποινα δεν θα πάψουν
Από το ομώνυμο του συνθήματος, τραγούδι των Steel Pulse
Δεν υπάρχει ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη, στη γλώσσα μας. Ένα σύνθημα που υπάρχει εδώ και χρόνια αλλά δεν του δόθηκε η πρέπουσα σημασία. Και τώρα, με τις κοινωνικές εξελίξεις παγκοσμίως, έρχεται στα χείλη και τα γραπτά όλο και περισσότερων ανθρώπων και κινημάτων. Ένα σύνθημα, μία ατάκα, μία διαπίστωση, βαθιά αληθινή και πραγματική. Έτσι είναι και πρέπει να το αντιληφθούμε όλοι σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής και προσωπικής ζωής. Όταν δεν υπάρχει δικαιοσύνη υπάρχει σύγκρουση. Από τον Φέργκιουσον των ΗΠΑ ώς την Κίνα των αφανών συνεχών συγκρούσεων, από τον αραβικό κόσμο και την Παλαιστίνη ώς την Ευρώπη των ανισοτήτων, την Ελλάδα της αυταρχικής κυβέρνησης και των εκδικητικών συμπεριφορών της εξουσίας (λέγε με Ρωμανό, οροθετική πόρνη, κάτοικο στις Σκουριές, μαθητή Λυκείου, ανασφάλιστη εργαζόμενη, συνταξιούχο του ΙΚΑ, απελπισμένο μικροεπαγγελματία, μετανάστρια και τόσα-τόσα άλλα).
Εάν θέλουμε μία κοινωνία διαφορετική, πιο όμορφη, πιο ανθρώπινη, έναν πιο ωραίο κόσμο να ζούμε εμείς και οι γύρω μας, είναι προϋπόθεση να καταλάβουμε βαθιά αυτήν την αλήθεια. Ακόμα κι ο δηλωμένος και ακραία νεοφιλελεύθερος, αλλά ειλικρινής, Στέφανος Μάνος, προ πενταετίας περίπου σε εκπομπή γνωστού καναλιού, προειδοποιούσε την τότε κυβέρνηση που σχεδίαζε το τείχος στον Έβρο για την «αποτροπή της λαθρομετανάστευσης», ότι: «Όσο ψηλό και να το κάνετε, τα κύματα των απελπισμένων θα το ξεπεράσουν».
Και έτσι είναι. Τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει έναν αδικημένο που μάχεται για την ίδια του τη ζωή. Μόνον ο θάνατος. Και δυστυχώς έχουμε μπόλικο από αυτόν στην εποχή μας. Η προειδοποίηση του Μάνου έχει αξία για όλους όσοι δικαιολογούν τις παγκόσμιες εξουσίες για τις πράξεις τους και δυσαρεστούνται με τις συγκρούσεις (ακόμα και για τον ίδιο!).
Έτσι είναι, αγαπητοί συνάνθρωποι. Όσο επιτρέπουμε να βασιλεύει η αδικία, θα υπάρχουν συγκρούσεις. Εάν θέλουμε μια πιο ειρηνική κοινωνία πρέπει να χτίσουμε γερά ένα αξιακό σύστημα δικαιοσύνης και σεβασμού που να αγκαλιάζει τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων. Και αυτό, κατά τη γνώμη μου, πρέπει να ζητούν τα προοδευτικά κινήματα, δικαιοσύνη και ειρήνη. Όχι αντεκδίκηση (παρ’ όλη τη συσσωρευμένη οργή και το μίσος μέσα μας). Διότι η έννοια της βεντέτας μόνο αίμα έχει φέρει, όχι ζωή.
Δεν πιστεύουμε, βέβαια, ότι θα σταματήσουν κάποτε οι συγκρούσεις. Είναι μέρος της φύσης και κάτι τέτοιο είναι αδύνατο, η σύγκρουση είναι μέρος της ζωής και της εξέλιξης. Όμως, σίγουρα, μπορούμε να φτιάξουμε έναν κόσμο πιο δίκαιο και πιο ευχάριστο για όλους μας.
ΥΓ. Υπάρχει και μια άλλη πλευρά που περιπλέκει κι άλλο τα πράγματα. Είναι η ατομική θέαση των γεγονότων και το πώς βιώνει ο καθένας την πραγματικότητα και το αίσθημα δικαιοσύνης, την ύπαρξη ή την απουσία του. Δηλαδή, θα πρέπει όχι μόνο να υπάρχει δικαιοσύνη αλλά να είμαι σε θέση να το αντιληφθώ ώστε να μην νιώθω αδικημένος. Όμως αυτό είναι ένα επόμενο στάδιο που καλό είναι βέβαια να το λάβουμε υπ’ όψιν. Προς το παρόν δεν υπάρχει δικαιοσύνη κι αυτό φέρνει και θα φέρνει πολλαπλές συγκρούσεις…