Στο στόχαστρο δημοσιευμάτων οι εργαζόμενοι στο έργο, ενώ συνεχίζονται οι εκβιασμοί των εργολάβων. Του Λευτέρη Αρβανίτη
Το αμαρτωλό μετρό της Θεσσαλονίκης και οι καθυστερήσεις του έργου έρχονται και πάλι στην επιφάνεια, με αφορμή δημοσιεύματα που αποδίδουν τη χρονοτριβή στην ολοκλήρωση του έργου, στις πολυδάπανες και πολυετείς αρχαιολογικές ανασκαφές στις σήραγγες του μετρό. Μάλιστα τα δημοσιεύματα προχωρούν ένα βήμα παραπέρα και αποδίδουν τις τελευταίες καθυστερήσεις του έργου, στις απεργιακές κινητοποιήσεις των εργαζομένων στο τμήμα αρχαιολογίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό, Χρήστος Τσίτουρας, στην επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, απέδωσε με τον πιο επίσημο τρόπο τις καθυστερήσεις στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η αρχαιολογική υπηρεσία. Μάλιστα, όπως ανέφερε, η πρόοδος του έργου έχει μετατεθεί χρονικά έξι χρόνια πίσω λόγω των αργών ρυθμών της αρχαιολογίας.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με τον κ. Τσίτουρα, το κόστος των αρχαιολογικών εργασιών ανέρχεται στο αστρονομικό ποσό των 90 εκατ. ευρώ, από 15 εκατ. ευρώ που αρχικά προβλεπόταν. Ο επικεφαλής της Αττικό Μετρό κατήγγειλε επίσης ότι οι αρχαιολόγοι ζητούν να προσληφθεί επιπλέον προσωπικό τεχνιτών και εργατοτεχνιτών, ώστε να υλοποιηθούν οι αρχαιολογικές ανασκαφές εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος. «Αποκάλυψε» δε, ότι οι αρχαιολόγοι ζητούν οι νέες προσλήψεις να πραγματοποιηθούν με μισθούς που είχαν καθοριστεί στη συλλογική σύμβαση του 2006 και η οποία προέβλεπε μισθούς από 1.700 έως και 2.800 ευρώ για τεχνίτες και από 3.500 έως 4.800 ευρώ για αρχαιολόγους.
Για δημόσια διαπόμπευση των εργαζομένων στο Μετρό, στοχοποίηση της αρχαιολογικής υπηρεσίας και εκμετάλλευσή της ως εξιλαστήριο θύμα πασών των ευθυνών κάνουν λόγο οι Έλληνες αρχαιολόγοι. Όπως δηλώνουν στον Δρόμο οι εργαζόμενοι, οι αρχαιολογικές έρευνες και εργασίες στο πλαίσιο της διάνοιξης του μετρό στη Θεσσαλονίκη άρχισαν πριν από έξι χρόνια με προϋπολογισμό αρχικά 15 εκατ. ευρώ, ο οποίος επαναδιαμορφώθηκε στα 90 εκατ. και μέχρι στιγμής έχουν διατεθεί περίπου 60 εκατομμύρια ευρώ. Ήδη έχουν ανασκαφεί περίπου 15.000 τ.μ. και έχουν αποκαλυφθεί περισσότερα από 20.000 αντικείμενα.
Οι εργαζόμενοι επιπλέον τονίζουν ότι έχουν παραδώσει πάνω από επτά χώρους –σταθμούς ως επί το πλείστον– οι οποίοι είναι εδώ και πολύ καιρό διαθέσιμοι για την εκτέλεση εργασιών κατασκευαστικού χαρακτήρα. Δεδομένου ότι η παράδοσή τους συντελέστηκε πριν από μήνες ή χρόνια, είναι εμφανές ότι η εξέλιξη, οι καθυστερήσεις και οι πάσης φύσεως κωλυσιεργίες που ενδέχεται να παρατηρούνται σε αυτούς είναι άσχετες με τις αρχαιολογικές εργασίες.
Ενδεικτική είναι η μακρόχρονη παύση των εργασιών διάτρησης σηράγγων από τους μετροπόντικες, πεδίο στο οποίο δεν εμπλέκεται το αρχαιολογικό κομμάτι του έργου.
«Πραγματική αιτία, ωστόσο, της επιθετικής κοινοποίησής του αποτέλεσε κατ΄ουσίαν η νικηφόρα απεργιακή κινητοποίηση των υπαλλήλων του έργου που για διάστημα πολλών ημερών απείχαν από την εργασία τους προασπιζόμενοι την κλαδική σύμβαση του εργατοτεχνικού προσωπικού.
Η δικαστική δικαίωση του αγώνα τους αποτελεί έναν προμαχώνα για τη διεκδίκηση των συλλογικών συμβάσεων, εναντίον των οποίων είναι προφανές ότι καταφέρονται κινήσεις όπως η προαναφερόμενη.
Απώτερος δε στόχος αυτών των δημοσιευμάτων είναι η στροφή της κοινής γνώμης κατά των εργαζόμενων στον πολιτισμό για να εκλείψει η κοινωνική αλληλεγγύη σε κάθε δράση που θα υπεραμύνεται της διατήρησης των κλαδικών τους συμβάσεων» αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Έκτακτων Αρχαιολόγων.
Ποιοι καθυστερούν
Αντίθετα με τους ρυθμούς των αρχαιολογικών υπηρεσιών, οι μετροπόντικες με απόφαση των αρμόδιων για το έργο εργολάβων σε μια προσπάθεια εκταμίευσης εκ νέου χρημάτων –πέραν του τακτικού προυπολογισμού- σβήνουν τις μηχανές σχεδόν κάθε μήνα, εκβιάζοντας τη συνέχιση του έργου.
Χαρακτηριστικό είναι ότι οι μετροπόντικες βρέθηκαν ξανά σε 8μηνη απραξία, αφού κατά τη διάνοιξη του Σταθμού Ανάληψη τα τεράστια μηχανήματα δεν χωρούσαν να περάσουν (ζυγίζουν 400 τόνους και έχουν μήκος 90 μέτρων) και έτσι μέσα στο 2013 πρέπει να αποσυναρμολογηθούν και να μεταφερθούν σε εργοτάξιο της Νέας Ελβετίας, όπου θα συναρμολογηθούν ξανά και θα συνεχίσουν από εκεί το σκάψιμο προς την Ανάληψη.
Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες η ΑΕΓΕΚ, μία από τις εταιρίες της ανάδοχης κοινοπραξίας AIASA, που έχει αναλάβει την κατασκευή του μετρό, αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα, ενώ πρόβλημα αποτελεί και το γεγονός ότι η εποπτεία των έργων γίνεται στην Αθήνα και όχι στη Θεσσαλονίκη.
Ανεξάρτητα από την κατανομή των ευθυνών, οι καθυστερήσεις δημιουργούν εντάσεις και μεταξύ των εταιριών που εμπλέκονται στο έργο. Οι τεράστιες καθυστερήσεις κοστίζουν πολύ στην κοινοπραξία, η οποία διεκδικεί μεγάλα ποσά από το Αττικό Μετρό,ενώ κάνει λόγο για ζημιά άνω των 100.000.000 ευρώ.