Οι επιδρομές στις καταλήψεις έφεραν στο προσκήνιο όχι μόνο το θέμα της πολιτικής, αλλά και του πολιτισμού.
Όχι μόνο τον πολιτικό εκφυλισμό, αλλά και την πολιτισμική αποσύνθεση που συντελείται από την καθεστηκυία τάξη. Δηλαδή, το ξεχαρβάλωμα των στοιχείων που συγκροτούν μία κοινωνία που οι επιθυμίες και οι δράσεις της πρέπει να αποσκοπούν στη διεύρυνση της ελευθερίας, της ειρήνης, της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης, της συμμετοχής, της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης και της δημιουργίας, με στόχο την αδιαίρετη υλική και πνευματική ευημερία του συνόλου των πολιτών. Όχι πως η καθεστηκυία τάξη είχε ποτέ αυτή την επιδίωξη, αλλά κρατούσε τα προσχήματα.
Μετά τις τρομακτικές καταστροφές, απώλειες και θυσίες που υπέστη από τη γερμανική κατοχή και όλα τα παρεπόμενά της, η ελληνική κοινωνία, υπό κηδεμονία, σε συνθήκες περιορισμένης δημοκρατίας, έδωσε τα ρέστα της για να ανακτήσει τις δυνάμεις της, να ξαναστήσει τη χώρα στα πόδια της και να δημιουργήσει συνθήκες ευνοϊκότερες για το μέλλον των παιδιών της. Ένας αγώνας συνεχής, ένας μακρύς δρόμος μετ’ εμποδίων, συχνά ανυπέρβλητων και τραυματικών, αλλά ελπιδοφόρος.
Σήμερα, τα ψέματα τελείωσαν. Η άρχουσα τάξη έριξε το πέπλο της ειρηνικής συμβίωσης. Η κοινωνία δέχεται ολομέτωπη επίθεση. Καταρρέει από την απομύζηση του πλούτου της από την ολιγαρχία, την εξάρθρωση της παραγωγικής της βάσης, την αποαγροτοποίηση που επιφέρει διατροφική ανεπάρκεια, την αποβιομηχάνιση που δημιουργεί ανεργία και ελλείμματα, τη χρεοκοπία του χονδρικού και λιανικού εμπορίου που καταστρέφει δίκτυα που χρειάστηκαν αιώνες για να φτιαχτούν και την εκποίηση των πλουτοπαραγωγικών της πηγών που καθιστά την Ελλάδα αποικιακό εξάρτημα των ολιγοπωλίων. Αλλά, εξίσου κινδυνεύει από την καταστροφή των δομών και υποδομών άνευ των οποίων καμία κοινότητα ανθρώπων δεν μπορεί να επιβιώσει και να ευημερήσει στο σύγχρονο κόσμο. Ο βαθμός ύπαρξης και ανάπτυξης αυτών των δομών και υποδομών ορίζει τη διαφορά ανάμεσα σε μία κοινωνία σύγχρονη και αναπτυγμένη και μια κοινωνία καθυστερημένη και υπανάπτυκτη.
Με τραγούδια, νυστέρια και πιρούνια
Με όλα αυτά δεδομένα, πρέπει να επανακαθορίσουμε τους τρόπους σκέψης, δράσης και αντίδρασης σ’ αυτή τη λαίλαπα. Αναγκαστικά, αλλάζει περιεχόμενο και η πολιτιστική μας δράση. Δεν παλεύουμε μόνο για να μην κλείσουν τα θέατρα, οι κινηματογράφοι, τα ωδεία και οι σχολές χορού ή για να παραμείνουν ανοιχτά τα σχολεία, οι βιβλιοθήκες, τα βιβλιοπωλεία, τα πνευματικά κέντρα, τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι, αλλά και, μετά τη μαζική κατάργηση δήμων και κοινοτήτων με τον «Καλλικράτη» και τον «Καποδίστρια», για να μην κλείσουν τα κέντρα υγείας, τα πανεπιστήμια, οι παιδικοί σταθμοί, τα ταχυδρομεία, τα ΚΑΠΗ, οι εφορίες, τα ειρηνοδικεία, οι πολεοδομίες, οι επιθεωρήσεις εργασίας, τα γραφεία του ΙΚΑ, του ΟΓΑ και της εργατικής εστίας, οι σιδηροδρομικοί σταθμοί, τα κολυμβητήρια, κάθε πυρήνας παιδείας και πολιτισμού και κάθε υπηρεσία κοινής ωφέλειας. Για να διασωθεί το περιβάλλον, να εξασφαλιστεί η στέγη και η διατροφή των ανθρώπων. Για όλα όσα συνθέτουν τον πολιτισμό της κοινωνίας και όχι μόνο για τα γράμματα και τις τέχνες.
Οι Ευρωπαίοι κηδεμόνες και οι εντόπιοι δήμιοι οδηγούν τη ζωή μας στα τάρταρα. Τι θα απομείνει σε κάθε πόλη, σε κάθε χωριό και σε κάθε γειτονιά; Ποιο θα είναι το νέο πολιτισμικό περιβάλλον; Μόνο μπαρ, οίκοι ανοχής, εγκαταλειμένα νεοκλασικά, κλειστά μαγαζιά, ενεχυροδανειστήρια, αστυνομικά τμήματα, φυλακές και χώροι κράτησης, υπό την αιγίδα του μηχανισμού προπαγάνδας mega-sky-star-etc.!; Άντε και εκκλησίες που θα προσφέρουν ένα πιάτο φαγητό και μια παρηγοριά; Αυτός θα είναι ο νέος θαυμαστός μας κόσμος;
Με δρόμους ημιτελείς και επικίνδυνους, συγκοινωνίες αραιές (ειδικά στα νησιά) και πανάκριβες, φάρμακα δυσεύρετα, γλώσσα φτωχή και μυαλά σε σύγχυση, όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα εξαχρειώνονται. Άνεργοι και χαμηλόμισθοι, άστεγοι και όμηροι των τραπεζών, τι θα κάνουν; Θα επαναστατήσουν ή θα γίνουν κανίβαλοι, χρυσαυγίτες; Η επιλογή συχνά κρέμεται από μια κλωστή.
Οι άνθρωποι δέχονται επιθέσεις απ’ όλες τις μεριές, σε όλα τους. Στην ψυχική και σωματική τους υγεία, στην εργασία, την περιουσία και το περιβάλλον τους, στις ανθρώπινες σχέσεις και τα παιδιά τους, στο παρόν και το μέλλον τους. Τρομαγμένοι και ανασφαλείς βλέπουν εφιάλτες, κλείνονται και ταμπουρώνονται στη μοναξιά τους, αποκοινωνικοποιούνται, αποπολιτίζονται. Κίνδυνος θάνατος!
Πανστρατιά ανθρωπισμού!
Οι ευαίσθητοι πολίτες, οι πνευματικοί άνθρωποι, οι δάσκαλοι, οι επιστήμονες, οι εργάτες, οι συγγραφείς, οι αγρότες, οι γιατροί, οι καλλιτέχνες, οι γονείς, οι ιερείς, οι φιλάνθρωποι, οι στρατευμένοι, οι ερωτευμένοι, οι νέοι και οι ωραίοι, ας κινήσουν γη και ουρανό, να εμποδίσουν την κατάπτωση και τον πολιτισμικό εκφυλισμό. Με όλα τα μέσα και σε όλα τα μέτωπα. Οι συναυλίες, οι προβολές ταινιών, οι θεατρικές παραστάσεις, τα άρθρα, τα κόμικς και τα γκράφιτι, να συνδεθούν με τις απεργίες, τις διαδηλώσεις, τα δικαιώματα, τα κινήματα, για τη σωτηρία των κοινοτήτων, των χωριών και των πόλεων, την υπεράσπιση των συνδικάτων, των πανεπιστημίων και των καταλήψεων, για την αξιοπρέπεια μας! Να μην περάσει η λεηλασία του πολιτισμού μας, να μην περάσει το ξήλωμα της Ελλάδας!
Να εξηγούμε επίμονα και υπομονετικά το μέγεθος της καταστροφής. Και να πιέζουμε τους πολίτες να οργανωθούν και να συμμετέχουν παντοιοτρόπως στον κοινό αγώνα. Να μην περιμένουμε να έρθουν αυτοί σε μας. Να πηγαίνουμε εμείς εκεί που βρίσκεται, ζει και εργάζεται ο πολίτης. Να συμμετέχουμε σε συνδικάτα, πολιτιστικούς, αθλητικούς και σχολικούς συλλόγους, σε κάθε ένωση και συλλογικότητα. Πόρτα-πόρτα, μαγαζί-μαγαζί, βιοτεχνία-βιοτεχνία, σχολείο-σχολείο, εργοτάξιο-εργοτάξιο…
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, πολιτισμός είναι να τραγουδάς ελεύθερα, αλλά και να έχεις δουλειά. Να χορεύεις, αλλά και να έχεις στέγη να κοιμηθείς και ψωμί στο τραπέζι. Να παίζεις θέατρο, αλλά και να πηγαίνουν τα παιδιά σου σχολείο. Να επισκέπτεσαι ένα μουσείο, αλλά και να έχει γιατρό και κρεβάτι στο νοσοκομείο. Να διαβάζεις βιβλία, αλλά και να ζεις σε μια γειτονιά που δεν φοβάσαι και τη σκιά σου. Και το σπουδαιότερο, πολιτισμός είναι να μην επιτρέπεις να σε κυβερνούν αχρείοι και διεφθαρμένοι!
Στέλιος Ελληνιάδης
Υ.Γ. Στο φίλο που με ρωτάει για τη ΔΗΜΑΡ: Από ανθρώπους που υπογράφουν κλείσιμο σχολείων και απολύσεις δασκάλων, μην περιμένεις τίποτα καλό. Έχουν φτάσει στον πάτο του βαρελιού, στο κατακάθι.
