Πραγματοποιήθηκε πρόσφατα η Σύνοδος του Κινήματος των Αδεσμεύτων στην Τεχεράνη. Είστε ικανοποιημένοι από την έκβασή της; Ποιο ρόλο μπορεί να παίξει το Κίνημα των Αδεσμεύτων στο σύγχρονο κόσμο;
Η απομόνωση του Ιράν, οικονομική και πολιτική, είναι ένας βασικός στόχος των ΗΠΑ. Αποτελεί μια διακηρυγμένη πολιτική και το βλέπουμε ξεκάθαρα στις κυρώσεις εναντίον μας. Στο πλαίσιο αυτό προσπάθησαν να εμποδίσουν ξένους ηγέτες να ταξιδέψουν στην Τεχεράνη. Ωστόσο, η Σύνοδος πραγματοποιήθηκε, η προσπάθεια πολιτικής απομόνωσης του Ιράν απέτυχε, και στο τελικό κείμενο της Συνόδου υιοθετήθηκαν και ομόφωνες αποφάσεις για διεθνή ζητήματα, όπως η κρίση της Συρίας. Το Κίνημα των Αδεσμεύτων έχει μεγάλα περιθώρια να παίξει ρόλο στην επίλυση διεθνών προβλημάτων. Γι’ αυτόν το λόγο, άλλωστε, έχει συσταθεί.
Το σωστό ερώτημα είναι εάν μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτές τις δυνατότητες. Γνωρίζετε, για παράδειγμα, ότι στις συνόδους του Κινήματος των Αδεσμεύτων τίθεται το ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Σε όλες τις συνόδους όλα τα μέλη του Κινήματος υποστήριξαν ότι το Ιράν έχει δικαίωμα στον εμπλουτισμό ουρανίου και ταυτόχρονα ζητούν την αποπυρηνικοποίηση της περιοχής. Όμως, δεν έχουν καταφέρει να πληροφορήσουν τη διεθνή κοινή γνώμη για τη θέση τους αυτή. Είναι γι’ αυτό το λόγο που ορισμένοι ισχυρίζονται πως η Διεθνής Κοινότητα είναι αντίθετη με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Ποια είναι, όμως, η Διεθνής Κοινότητα; Δεν ανήκουν οι 130 χώρες του Κινήματος των Αδεσμεύτων στη Διεθνή Κοινότητα; Αυτό δείχνει ότι το Κίνημα δεν έχει αξιοποιήσει τις δυνατότητες που υπάρχουν. Ελπίζουμε, κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Ιράν στο Κίνημα, να δουλέψουμε πάνω σε αυτό και να μάθουμε να αξιοποιούμε τις δυνατότητές μας.
Τους τελευταίους μήνες υπάρχει μια έξαρση της επιθετικότητας του Ισραήλ με απειλές απέναντι στο Ιράν. Στο πλαίσιο αυτό, φαίνεται να υπάρχουν κάποιες τριβές ανάμεσα στο Ισραήλ και τις ΗΠΑ. Πώς εκτιμάτε αυτή την επιθετικότητα;
Οποιαδήποτε απειλή τη θεωρούμε πραγματική απειλή για το λαό μας, που εδώ και πολλά χρόνια ζει υπό καθεστώς μόνιμης απειλής. Από τη μια, οι Αμερικανοί λένε ότι όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι, δηλαδή ουσιαστικά κάνουν λόγο για στρατιωτική επέμβαση. Από την άλλη, το Ισραήλ πιέζει ανοιχτά για επίθεση στο Ιράν. Κανείς δεν βλέπει τη συνεχή απειλή υπό την οποία τελούν 70 εκατομμύρια Ιρανοί, κάτι που παραβιάζει ξεκάθαρα τον καταστατικό χάρτη του ΟΗΕ. Κάνουν λόγο για προληπτικό χτύπημα, αλλά ο όρος δεν αναφέρεται πουθενά στον καταστατικό χάρτη του ΟΗΕ. Προληπτικό χτύπημα μόνο και μόνο επειδή υπάρχει υποψία ότι το Ιράν ίσως αναπτύξει πυρηνικά όπλα και, εάν τα χρησιμοποιήσει ποτέ, ίσως τα χρησιμοποιήσει εναντίον συγκεκριμένων χωρών. Την ίδια στιγμή αυτοί που θέλουν να μας επιτεθούν προληπτικά, διαθέτουν οι ίδιοι πυρηνικά όπλα! ΗΠΑ και Ισραήλ. Δηλώνουν ανοιχτά ότι θέλουν να μας επιτεθούν, ενώ το Ιράν δηλώνει ότι δεν θέλουμε να επιτεθούμε σε κανέναν και ότι δεν θέλουμε να αναπτύξουμε πυρηνικά όπλα. Το σημαντικότερο; Το Ιράν τα τελευταία 800 χρόνια δεν έχει επιτεθεί σε κανέναν γείτονά του! Δεν έχει ξεκινήσει κανέναν πόλεμο. Αντίθετα, το Ισραήλ, από την ημέρα της σύστασής του πολεμά κάθε τόσο με τις γειτονικές του χώρες.
Όποιο ζήτημα και εάν τίθεται, οι Ισραηλινοί υποστηρίζουν ότι είναι ζήτημα ζωής και θανάτου, επικαλούμενοι το θέμα το Ολοκαυτώματος. Ακόμα και για το ζήτημα της περιτομής, έλεγαν ότι είναι ζήτημα ζωής και θανάτου! Είναι γελοίο. Ό,τι και αν λέει το Ισραήλ είναι το σωστό. Τώρα απειλούν το Ιράν γιατί αποτελεί γι’ αυτούς ζήτημα ζωής και θανάτου…
Ο ιρανικός λαός έχει δείξει στα τρεις χιλιάδες χρόνια της Ιστορίας του ότι μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του. Ωστόσο, δεν έχει δοθεί η πρέπουσα προσοχή στο γεγονός ότι η κατοχή πυρηνικών όπλων έχει απαγορευτεί από τον ηγέτη του Ιράν, που το έχει δηλώσει ανοικτά, δημόσια, ότι αυτό έρχεται σε αντίθεση με τους Ισλαμικούς νόμους και κανόνες. Δεν δίνουν σημασία σε αυτές τις επίσημες δηλώσεις και την ίδια στιγμή ο πρωθυπουργός του Ισραήλ μπορεί να πει ό,τι θέλει και κανείς να μη διαμαρτύρεται.
Ελπίζουμε η διεθνής κοινή γνώμη να κατανοήσει το ευαίσθητο αυτό θέμα. Ελπίζουμε, επίσης, άνθρωποι που μιλούν συνεχώς για πόλεμο όπως ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, να μην ανεβαίνουν στην εξουσία.
Η Αραβική Άνοιξη να αποβεί σε όφελος των λαών
Σχετικά με το θέμα της Συρίας. Η Συρία, το 2011, μπήκε κι αυτή στο χορό των εξεγέρσεων της Αραβικής Άνοιξης. Ωστόσο, ένα χρόνο μετά τα πράγματα έχουν πάρει πολύ διαφορετική τροπή, με το δυτικό παράγοντα παρόντα πια στην κρίση της Συρίας, στο εσωτερικό της. Ποια είναι η στάση του Ιράν απέναντι στο ζήτημα;
Η επίσημη θέση του Ιράν για τη Συρία είναι γνωστή. Αναφερθήκατε στην Αραβική Άνοιξη. Ήταν ένα φαινόμενο, μια έκπληξη για όλους και όλοι προσπάθησαν με κάποιο τρόπο να το ελέγξουν. Ακόμα δεν είναι καθαρό το πού θα καταλήξει η Αραβική Άνοιξη. Εμείς ελπίζουμε και πιστεύουμε ότι θα καταλήξει να υπηρετεί τα συμφέροντα των ίδιων των λαών. Ακόμα και αν εκτραπεί για λίγο η πορεία της, πιστεύουμε ότι αυτή θα επανέλθει σε όφελος των λαών. Αυτή η εξέλιξη έδωσε την ευκαιρία σε δυτικές χώρες να επιχειρήσουν παρέμβαση στο εσωτερικό άλλων χωρών.
Συμφωνώ ότι, στο αρχικό στάδιο, όσα ξεκίνησαν στη Συρία είχαν πολλά κοινά με άλλες εξεγέρσεις της Αραβικής Άνοιξης. Ωστόσο, πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν ότι αυτό που ξεκίνησε στη Συρία ήταν σε μεθοριακές περιοχές, στα σύνορα με Ιορδανία και Τουρκία. Στις μεθοριακές περιοχές είναι πιο εύκολο να διεισδύσουν εξωτερικοί παράγοντες. Ωστόσο, όλο αυτό το διάστημα που εξελίσσεται η κρίση, το καθεστώς της Συρίας παραμένει όρθιο. Εκτός του λαού της Συρίας, ποιος άλλος μπορεί να υποστηρίξει το καθεστώς; Το καθεστώς της Συρίας έχει λαϊκή βάση! Ο στρατός της Συρίας δεν είναι… εξωγήινοι. Προέρχονται μέσα από το λαό της Συρίας. Δεν είναι μόνο αλεβίτες, είναι και σουνίτες. Οι περισσότεροι είναι σουνίτες. Είναι και χριστιανοί, είναι από όλα τα δόγματα. Και το καθεστώς δεν διαθέτει χρήματα για να τους εξαγοράσει. Αντίθετα, η αντιπολίτευση έχει τη στήριξη όλης της Δύσης και διαθέτει άφθονα χρήματα. Συνεπώς, αρχικά φαίνονταν πολλά κοινά χαρακτηριστικά με την Αραβική Άνοιξη, αλλά δεν υπάρχει μόνο αυτό που φαίνεται. Υπάρχει και ο ξένος παράγοντας.
Εμείς θεωρούμε ότι πρέπει να γίνουν εκλογές, να ψηφίσει ο κόσμος για το μέλλον του. Και η κυβέρνηση της Συρίας έχει δηλώσει την ετοιμότητά της να προχωρήσει σε εκλογές. Γιατί δεν το δέχονται αυτό; Είναι ένα ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί.
Ελπίζουμε αυτός ο πόλεμος να λήξει. Οι αραβόφωνοι που έχουν έρθει στην Συρία δεν είναι Σύριοι, έχουν έρθει από άλλες χώρες και πρέπει να εγκαταλείψουν τη χώρα. Ανάμεσα στην πραγματική αντιπολίτευση της Συρίας και το καθεστώς, πρέπει να ξεκινήσει διάλογος. Να συνομιλήσουν με σκοπό να βρουν λύση. Χωρίς εξωτερική πίεση. Οι σκοτωμοί και η καταστροφή της χώρας δεν αποτελούν λύση. Το Ιράν θεωρεί ότι το πρόβλημα της Συρίας δεν έχει στρατιωτική λύση.
Θεωρείτε πως υπάρχει κάποια στροφή της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας το τελευταίο διάστημα; Πώς κρίνετε το ρόλο της στην ευρύτερη περιοχή;
Για το αν υπάρχει στροφή στην πολιτική της Τουρκίας θα πρέπει να ρωτήσετε το δικό της πρέσβη. Η Τουρκία είναι γείτονάς μας, είχαμε πάντα καλές σχέσεις μαζί της. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι το παρελθόν ανήκει στο παρελθόν, όπως εξάλλου και η οθωμανική αυτοκρατορία. Ελπίζουμε η τουρκική κυβέρνηση να ακολουθήσει εκείνη την πολιτική που ενισχύει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή. Αυτή είναι η άποψή μας. Η περιοχή μας δεν αντέχει άλλη ένταση.
Τα κράτη δεν είναι επιχειρήσεις
Η άλλη πλευρά της γεωπολιτικής των μεγάλων δυνάμεων της Δύσης είναι οι οικονομικές πολιτικές που επιβάλλουν, ο νεοφιλελευθερισμός. Οι πολιτικές αυτές έχουν φέρει τεράστια κύματα ανεργίας και φτώχειας. Ποια είναι η γνώμη σας;
Χωρίς περιστροφές, θεωρώ πως οι πολιτικές αυτές είναι απάνθρωπες. Σκοπός τους είναι η διοίκηση λαών και χωρών σαν να είναι επιχειρήσεις. Για να παρουσιάζει μια χώρα-επιχείρηση κέρδη πρέπει σε πρώτη φάση να δανείσουν μια χώρα και μετά να πάρουν πίσω τα δάνεια με τόκους και αυτό να συνεχίζεται για πάρα πολλά χρόνια. Αυτή η πολιτική που θέλει να διοικεί τα κράτη ως επιχειρήσεις έχει ως αποτέλεσμα κάποιοι να γίνονται πλουσιότεροι και κάποιοι φτωχότεροι. Ο καπιταλισμός μπορεί να έχει αποκλειστικό σκοπό το κέρδος, αλλά δημιουργεί και θέσεις εργασίας. Αν και η αναδιανομή του πλούτου δεν είναι κάτι σωστό, γιατί σημαίνει πως κάποιοι δουλεύουν για να πλουτίζουν άλλοι, ειδικά στη νεοφιλελεύθερη πολιτική οι τράπεζες δεν δημιουργούν καν θέσεις εργασίας, καταστρέφουν θέσεις εργασίας και οι άνθρωποι είναι μόνο καταναλωτές. Πού θα βρουν τα χρήματα για να καταναλώσουν; Αυτό είναι ένα ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί. Με δύο λόγια, το μόνο αποτέλεσμα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών είναι φτώχεια και ανεργία. Στις περισσότερες χώρες. Την ίδια στιγμή, ορισμένες, πολύ λίγες χώρες σωρεύουν πλούτο. Ελπίζουμε αυτή η πολιτική να μην οδηγήσει σε νέους πολέμους. Γιατί ο πόλεμος του Αφγανιστάν και του Ιράκ, ήταν αποτέλεσμα, συνέπεια των φιλελεύθερων πολιτικών…
