του Ίκαρου Πετρόπουλου
Με αφορμή την εργασία «Κοινοκτημονικές προσεγγίσεις» του καθηγητή Μανώλη Χατζάκη (21ο Λύκειο Γκράβας), ο φορέας «Δράση για την Κοινωνία, τον Πολιτισμό και την Ποιότητα Ζωής», προκάλεσε ανοιχτή – ελεύθερη συζήτηση στο Γαλάτσι την Τρίτη 28 Νοεμβρίου, με τις παρακάτω θέσεις / ερωτήματα:
Από τις ουτοπικές κοινωνίες στην παγκοσμιοποίηση. Για μία κοινωνία πέραν του καπιταλισμού. Για ένα νέο όραμα – για μία ηθική γλώσσα. Ποια, επί τέλους, η πρόταση εξόδου; Τι μπορεί να συνεγείρει – αφυπνίσει το λαό; Πώς θα σώσουμε τον πλανήτη και τον άνθρωπο;
Στην εκδήλωση, παράλληλα με τους εισηγητές Βασίλη Ξυδιά, Τάσο Παππά και Μανώλη Χατζάκη, παρουσιάστηκε και η απόφαση του διοργανωτή φορέα («Δράση»):
«Θα δώσουμε, με επιμονή, συνέχεια στη συζήτηση που ξεκινάμε απόψε, γιατί πιστεύουμε ότι πρέπει πρώτα να ψάξουμε, να κατανοήσουμε τον κόσμο τούτο, ξεκινώντας από τη γειτονιά μας, τη συνοικία μας, τον Δήμο μας, τη χώρα μας, τον κόσμο όλο».
Στην ευρύτατη συζήτηση που ακολούθησε, διαμορφώθηκαν οι παρακάτω παραδοχές:
Κουβέντες σαν την αποψινή δεν είναι περιττές, αλλά προσπάθεια να καλλιεργήσουμε το κατάλληλο έδαφος για να φανεί το «καινούργιο» που σήμερα, σαν Έλληνες, σαν κόσμος, σαν πλανήτης, έχουμε ανάγκη. Γιατί, πράγματι, το παλιό πεθαίνει αλλά το καινούργιο δεν μπορεί ακόμη να γεννηθεί. Και γιατί, όταν όλα τρέχουν, αλλάζουν, πρέπει να μπεις, να συζητήσεις, να στοχαστείς, να προσαρμοστείς.
Ο καπιταλισμός μπορεί να φαντάζει ανίκητος (TINA), όμως δεν είναι. Ούτε ταιριάζει στην ανθρώπινη φύση.
Πάντοτε υπήρχαν ανησυχίες. Όμως, τώρα, κάτι άλλο, διαφορετικό, υπόκωφο συμβαίνει. Ο κόσμος το διαισθάνεται, δεν είναι, όμως, ερμηνεύσιμο. Οι πολλοί μένουν σιωπηλοί. Ούτε εκείνοι που είναι ταγμένοι να διαμορφώνουν συνειδήσεις (αριστεροί διανοούμενοι) αρθρώνουν κάτι πιο συγκεκριμένο. Όμως, η περίοδος δεν δείχνει επαναστατική, δεν προβάλλονται αιτήματα ανατροπής, συνεπώς δεν προβλέπεται άμεσα το ξεκίνημα παλλαϊκών αγώνων που θα σημάνουν την έναρξη μίας επαναστατικής περιόδου ανατροπής.
Ταυτόχρονα, όμως, μέσα στα σπλάχνα του ίδιου του συστήματος προβάλλονται αγωνίες για την τύχη του αδιέξοδου του, όχι μόνο του συστήματος αλλά και του πλανήτη. Το αδηφάγο μεταπολεμικό σύστημα ανάπτυξης δείχνει να έχει εξαντλήσει τα όρια ανάπτυξής του. Πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν σίγουρο ότι ο κόσμος θα αλλάξει τα επόμενα χρόνια (τεχνολογία, τεχνητή νοημοσύνη, ρομπότ, υπολογιστές εξυπνότεροι του ανθρώπου…).
Η ουτοπία μπορεί να είναι σύμμαχος του ανθρώπου γιατί… ηλεκτρίζει το νου. Μέχρι το 1917 ο σοσιαλισμός ήταν μία ουτοπία. Έγινε, όμως, πραγματικότητα (Οκτωβριανή επανάσταση) και συντρόφευσε 3-4 γενιές. Μπορεί αυτή η ουτοπία να ηττήθηκε, όμως ο ιστορικός κύκλος δείχνει: Επαναστάσεις – αντεπαναστάσεις – παλινορθώσεις. Η δε παγκοσμιοποίηση βιώνει τα αδιέξοδά της, με τον πλανήτη να υπερθερμαίνεται…
