Kάνοντας έναν απολογισμό και ανιχνεύοντας προοπτικές μετά την καταστροφή της Κύπρου. Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Το κυριότερο χαρακτηριστικό της κατάστασης που ζούμε σε Ελλάδα και Κύπρο είναι ότι δεν καταλαβαίνουμε τι και γιατί συμβαίνει ή, πάντως, το καταλαβαίνουμε πολύ λίγο. Στην Ελλάδα σε λίγο δεν θα έχουμε μισθούς και συντάξεις, ο μισός πληθυσμός είναι ήδη άνεργος, η ελληνική οικονομία είναι ένα κουφάρι. Οι Έλληνες μεταναστεύουν με όλο και ταχύτερους ρυθμούς από δύο κράτη που σταδιακά παύουν να υπάρχουν. Είναι τόσο απίστευτα αυτά, που δεν πιστεύουμε ότι συμβαίνουν, προτού συμβούν και σε μας τους ίδιους – αλλά, τότε, είναι πια αργά για να αντιδράσουμε.
Ένα περιβάλλον ολοκληρωτισμού εγκαθίσταται σε μια χώρα όπου οι τηλεοράσεις αναστάτωσαν τους τηλεθεατές με τους τρεις νεκρούς της Βοστώνης (και τα κόμματα, ακόμα και της Αριστεράς έσπευσαν να βγάλουν ανακοινώσεις, υποβάλλοντας τα σέβη τους στις ΗΠΑ), αλλά δεν είπαν κουβέντα για τους οκτώ Έλληνες αυτόχειρες, μεταξύ των οποίων και μια κοπελίτσα που αυτοπυρπολήθηκε, στις 48 ώρες που προηγήθηκαν της βόμβας στις ΗΠΑ. Όχι μόνο ζούμε ήδη σε περιβάλλον δικτατορίας, είναι και πολύ πιο αποτελεσματική (και αόρατη) από αυτές που γνωρίσαμε, όσοι γνωρίσαμε.
Ειδικά στην Κύπρο προκαλεί κατάπληξη η έλλειψη ικανοποιητικής κατανόησης του τι συμβαίνει, από το σύνολο σχεδόν του πολιτικού προσωπικού του νησιού. Από τον Νοέμβριο του 2002, στηριζόμενοι στις πρώτες πληροφορίες για το τι θα περιείχε το Σχέδιο Ανάν, υπογραμμίσαμε, στον Κόσμο του Επενδυτή, ότι πρόκειται για σχέδιο που αποβλέπει στην κατάλυση του κυπριακού κράτους – αυτό που πετυχαίνει δηλαδή ένας εισβολέας με χρήση στρατιωτικής βίας. Σχέδιο αποκαλυπτικό και πρωτοποριακό για τον επερχόμενο, παγκόσμιο ολοκληρωτισμό.
Το Κυπριακό ως αποικιακό πρόβλημα και η μετα-αποικιακή κουλτούρα Κύπρου/Ελλάδας
Στου κουφού την πόρτα, βέβαια, όσο θέλεις βρόντα. Η κρατική κουλτούρα είναι τελείως υποτυπώδης σε Κύπρο και Ελλάδα, με αποτέλεσμα να συζητάμε στα σοβαρά να δεχτούμε τέτοια τέρατα. Επιπλέον, επειδή ζούμε επί δεκαετίες σε συνθήκες μιας, φαινομενικά, κάπως κυρίαρχης κρατικής υπόστασης, δεν καταλαβαίνουμε τι μπορεί να σημαίνει να μην υπάρχει – τη θεωρούμε αυτονόητη, όπως και τον αέρα. Αν μας τον κόψουν, καταλαβαίνουμε πολύ γρήγορα τι σημαίνει, αλλά είναι αργά.
Υπάρχει και ένας άλλος λόγος που η πολιτική ελίτ δεν ήθελε να ακούσει σε Κύπρο-Ελλάδα. Το Σχέδιο Ανάν δεν έδινε την Κύπρο στην Τουρκία. Την έδινε στην Αγγλία, την Αμερική και, εμμέσως, στο Ισραήλ, διά της επιρροής που έχει στις δύο προηγούμενες, ιδίως αναφορικά με την πολιτική και διπλωματία τους στη Μεσόγειο. Ο μηχανισμός που το έκανε αυτό, ήταν η «τρόικα» των ξένων δικαστών και μια σειρά άλλες «τρόικες», την πραγματική λειτουργία των οποίων αναλύσαμε σε δύο βιβλία και που δεν διαφέρουν στην πραγματικότητα πολύ από το Δικαστήριο στη Δίκη του Κάφκα ή τον Δικτάτορα του Καρλ Σμιτ1. Αλλά, βέβαια, η κυπριακή και ελλαδική πολιτική ελίτ δεν είχε καμιά όρεξη να τα βάλει με παγκόσμιους «νταβατζήδες» – από τους δεσμούς με τους οποίους, άλλωστε, αντλεί εν πολλοίς τις αμύθητες περιουσίες που απέκτησε, διαχειριζόμενη τα δύο κράτη.
Γι’ αυτό και η μεγάλη πλειοψηφία ακόμα και των επικριτών του Σχεδίου Ανάν, με ορισμένες φωτεινές εξαιρέσεις, μιλούσε κυρίως για «τουρκοποίηση» του νησιού, αποφασισμένη να παραμείνει τυφλή στον κυριαρχικό ρόλο της Βρετανίας και των ΗΠΑ, στο (διά του Σχεδίου Ανάν και από τότε) έμμεσο βέτο του Ισραήλ στους όρους εκμετάλλευσης κυπριακών υδρογονανθράκων και στον αποκλεισμό κάθε αυτόνομης ευρωπαϊκής στρατιωτικής παρουσίας από το νησί.
Η αναμφισβήτητη ιστορική αλήθεια είναι ότι ουδέποτε η «Αυτοκρατορία», υπό όλες τις μορφές και όλα τα κέντρα της, βρετανική, αμερικανική ή χρηματιστική, δεν αποδέχθηκε ότι είναι ποτέ δυνατόν οι κάτοικοι του νησιού της Κύπρου, με τέτοια τεράστια στρατηγική σημασία, να παίζουν οποιονδήποτε ρόλο στη διακυβέρνησή του. Δεν θέλουν να δώσουν το νησί ούτε στους Έλληνες, ούτε στους Τούρκους. Για τον εαυτό τους το θέλουν. Κι αν το πάρουν, δεν νομίζω ότι οι Έλληνες τουλάχιστον θα έχουν πολύ μέλλον επάνω του, ούτε και καλό μέλλον. Η ελληνοτουρκική διαμάχη είναι ασφαλώς κρίσιμος παράγων, είναι δευτερογενής όμως – κατ’ ουσίαν, το κυπριακό πρόβλημα ήταν πρωτογενώς και παραμένει πάντα, σε μεγάλο βαθμό, αποικιακό πρόβλημα.
Παγίδες και προδοσίες
Το Σχέδιο Ανάν ήταν μια φάκα χωρίς τυρί – το εκπληκτικό ήταν ότι παρ’ ολίγον να την καταπιούμε, ακόμα κι έτσι! Μετά, παρουσιάστηκαν διάφορα άλλα «τυριά»: Πρώτον, η δυνατότητα του απερίγραπτου Δημήτρη Χριστόφια να γίνει πρόεδρος και να λύσει, τρομάρα του, το Κυπριακό, ελπίζοντας και «Νόμπελ Ειρήνης», στηρίζοντας την επιδίωξη της Αγγλίας να απαλλαγεί από τον Παπαδόπουλο. Όταν όλοι έτρεχαν και τον «έγλειφαν», γράψαμε ένα βιβλίο 350 σελίδων2 προειδοποιώντας τον ότι, με αυτή την πολιτική, κινδυνεύει να καταστρέψει την κυπριακή Αριστερά, βάζοντας τις βάσεις της καταστροφής του κυπριακού κράτους. Δυστυχώς, κατάφερε και τα δύο σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό.
Μετά ήρθαν οι ΑΟΖ, τα πετρέλαια και η συμμαχία με το Ισραήλ. Προειδοποιήσαμε πάλι ότι πρόκειται περί γιγαντιαίας φάκας για να αντιμετωπισθούμε περίπου ως τρελοί. Μέχρι προ έξι μηνών η Κύπρος εθεωρείτο υπόδειγμα επιτυχούς πολιτικής. Σήμερα, το τόσο επιτυχές κυπριακό κράτος πνέει τα λοίσθια, Ισραήλ και Τουρκία είναι περισσότερο σύμμαχοι από ποτέ και τα πετρέλαια όλοι καταλαβαίνουμε καλά ποιος θα τα πάρει. Η όλη στρατηγική σύλληψη «ΑΟΖ, πετρέλαια, Ισραήλ», μάλλον θα πρέπει να καταχωρηθεί στα μεγαλύτερα παραδείγματα στρατηγικής τύφλωσης στην παγκόσμια ιστορία, για να μην πούμε τίποτα βαρύτερο και θεωρηθούμε αγενείς. (Και θα πρέπει να περιμένουμε μάλλον τους ιστορικούς του μέλλοντος να ψάξουν τι ακριβώς συνέβη στο Μαρί, προσκομίζοντας περισσότερα στοιχεία από όσα εμείς διαθέτουμε).
Μεσολάβησε η μεγάλη απάτη και προδοσία με τον χρηματοπιστωτικό τομέα του νησιού που άλλοι είναι αρμοδιότεροι ημών να ερευνήσουν και αναλύσουν. Πάντως είναι προφανές ότι το ΑΚΕΛ, στο μέτρο που εκφράζει ιστορικά και εκ των πραγμάτων, τις λαϊκές τάξεις στην Κύπρο απέτυχε οικτρά να υπερασπιστεί τα πιο ζωτικά, θεμελιώδη συμφέροντά τους.
Απομένει τώρα να κάνει «ταμείο» η Αυτοκρατορία. Πρώτον, να καταλύσει το κυπριακό κράτος βάζοντάς το στο μηχανισμό εξυπηρέτησης μη βιώσιμου χρέους. Δεύτερον, να το εξαναγκάσει σε ένα νέο σχέδιο Ανάν. Θα έχει έτσι δύο τρόικες, την «τρόικα Ανάν» και την «τρόικα Μνημονίου». Τρίτον, να του πάρει τα πετρέλαια. Τέταρτον, να βρει έναν τρόπο να σπάσει (νομίμως) τον τσαμπουκά της ελληνοκυπριακής πλειοψηφίας και να την αναγκάσει, σιγά-σιγά, να τα μαζεύει και να αναχωρεί. Όσοι μείνουν, θα γίνουν όμηροι προς εκβιασμό της μητροπολιτικής Ελλάδας.
Μη βιώσιμο χρέος: «Ατομικό όπλο» της Αυτοκρατορίας
Για τους λόγους αυτούς είναι ζήτημα επιβίωσης του κυπριακού ελληνισμού να μην μπει στο μηχανισμό μη βιώσιμου χρέους, ενός χρέους που ο Ανδρέας Παπανδρέου μεγαλοφυώς προέβλεψε ότι ή θα το καταστρέψει το έθνος ή θα καταστραφεί από αυτό (αν και δεν έκανε και πολλά πράγματα, το αντίθετο, προς αποφυγή αυτής της καταστροφής).
Τι σημαίνει μη βιώσιμο χρέος; Σημαίνει ότι έχεις εισόδημα 2.000 ευρώ και πρέπει να πληρώνεις κάθε μήνα 3.000. Αν επιμείνεις να το πληρώνεις, πρέπει να αρχίσεις να ξεπουλάς περιουσία, μετά να πουλάς το νεφρό σου ή στο τέλος να στέλνεις την κόρη σου στο μπαρ να βγάζει μεροκάματο. Δεν μιλάμε καν για «αποικία χρέους». Είναι «καταστρεφόμενη και λεηλατούμενη αποικία χρέους».
Ας το κάνουμε λιανά. Αν έχεις τρία σπίτια και χρωστάς ένα, πουλάς ένα και ξεχρεώνεις την τράπεζα. Αν έχεις ένα σπίτι και χρωστάς τρία, πουλάς το ένα, κρύβεις τα λεφτά και κηρύσσεις χρεοκοπία.
Αυτά δεν είναι πρωτοτυπία. Το μη βιώσιμο χρέος ήταν το κλασικό όπλο των τσιφλικάδων που χρέωναν τους ακτήμονες, τους έπαιρναν τις περιουσίες, τους έπαιρναν τις κόρες και τους έκαναν κολλήγους. Το εθνικό έγκλημα των Παπανδρέου, Παπαδήμου και Σαμαρά ήταν αυτό που λένε για επιτυχία τους, η «μη χρεοκοπία» της Ελλάδας.
Επειδή Ελλάδα και Κύπρος είναι μέλη της Ευρωζώνης και της Ε.Ε., μιας υπερεθνικής οντότητας δηλαδή με πολλά σχεδόν κρατικά χαρακτηριστικά, προ της χρεοκοπίας, όφειλε να μεσολαβήσει ένα ενδιάμεσο, αλλά πολύ σημαντικό στάδιο, αυτό της διαπραγμάτευσης που δεν έγινε ή/και, εναλλακτικά, της αναζήτησης άλλης πηγής εξωτερικού δανεισμού (Ρωσία, Κίνα π.χ.). Βεβαίως, όταν λέμε διαπραγμάτευση δεν εννοούμε παρακάλια και γονυκλισίες, εννοούμε με χρήση όλων των πολιτικών και θεσμικών εργαλείων που παρέχει η ιδιότητα του μέλους της ευρωζώνης και της Ε.Ε., μια διαπραγμάτευση βέβαια που, για να την κάνεις, πρέπει να αισθάνεσαι ο ίδιος Ευρωπαίος, υπό την καλύτερη έννοια του όρου, δηλαδή κυρίαρχο, αυτεξούσιο υποκείμενο. Όχι κουτσαβάκης που τον κάλεσαν στα «τραπέζια των δυνατών» και δεν μπορεί να τους κάνει τον έξυπνο, όπως περίπου είπε, το 2008, ο υποψήφιος της κυπριακής Δεξιάς κριτικάροντας τον Παπαδόπουλο.
Όταν λέμε επίσης αναζήτηση διεθνών συμμαχιών, δεν εννοούμε μια κυβέρνηση που θέλει να δώσει την Κύπρο στο ΝΑΤΟ, τα πετρέλαια στο Ισραήλ και κοροϊδεύει την παγκόσμια κοινωνία με δήθεν αποστολές στη Μόσχα.
Αν οι διαδικασίες αυτές αποδεικνύονταν άκαρπες, τότε θα πηγαίναμε σε στάση πληρωμών και, ενδεχομένως, εισαγωγή μέσου πληρωμής, αν δεν μπορούσε να γίνει αλλιώς. Γιατί αυτό που ξεχνάνε οι υπέρμαχοι της εξόδου από το ευρώ, είναι ότι η λίρα ήταν καλό νόμισμα όταν το έκοβε ένα κράτος σε ακμή, όχι ένα κατεστραμμένο κράτος. Κι ότι επίσης νόμισμα σημαίνει και κράτος. Ο σκοπός δεν είναι να φύγουμε από μια απαράδεκτη Ε.Ε. για να βρεθούμε, καταστρεφόμενοι, στην αγκαλιά μιας ζώνης τουρκο-ισραηλινής επιρροής και αιματηρού χάους, υπό αμερικανική επικυριαρχία που φτιάχνεται τώρα μπροστά στα μάτια μας στη Μεσόγειο.
Φυσικά, η χρεοκοπία δεν είναι διόλου ευχάριστη κατάσταση και σημαίνει απότομη πτώση του βιοτικού επιπέδου, ενώ και η έξοδος από το ευρώ συνιστά και βαριά γεωπολιτική επιλογή. Φυσικά πρέπει να έχει κανείς προετοιμαστεί για όλα αυτά με πολλούς πολιτικούς και οικονομικούς τρόπους, αντί να χάφτει μύγες με ανοιχτό το στόμα, απορώντας τι είναι όλα αυτά που γίνονται. Αλλά είναι η μόνη που επιτρέπει τελικά την επιβίωση, σε τέτοια κατάσταση. Μόνο κάποιος πραγματικά αποφασισμένος να φτάσει μέχρις εκεί, θα μπορούσε ίσως να την αποφύγει.
Περιττό να επισημάνουμε ότι είναι πιο πιθανό να γίνω εγώ αστροναύτης και να κάνω κρουαζιέρες στον Πλούτωνα, παρά να σωθεί η Κύπρος με τον «Υπερεφιάλτη» Αναστασιάδη και το τραπεζικό προσωπικό της νήσου στις θέσεις τους.
1 Η Αρπαγή της Κύπρου, (Λιβάνης, 2004), Η Κύπρος σε παγίδα (Λιβάνης, 2008)
2 Η Κύπρος σε παγίδα (Λιβάνης, 2008)
