Στις κοινωνίες που κυριαρχεί ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής, υπάρχουν πολλά είδη καθεστώτων. Είναι άλλο πράγμα ένα φασιστικό καθεστώς, άλλο μια τυπική αστική δημοκρατία, άλλο η κατάλυση της ανεξαρτησίας ή η κατοχή μιας χώρας, άλλο η οικονομική και πολιτική εξάρτηση. Ακόμα, γίνεται διάκριση και σε καθεστώτα τυπικής αστικής δημοκρατίας, π.χ. δικομματικό καθεστώς και εναλλαγή του, όπως υπάρχουν και αρκετοί τύποι καθεστώτων ειδικής έκτακτης ανάγκης.
Αυτά δεν είναι χωρίς σημασία ζητήματα, ιδιαίτερα γιατί ζούμε σε μια χώρα που τα τελευταία δύο χρόνια οι καθεστωτικές φάσεις διαδέχονται η μία την άλλη, χωρίς να δίνεται (ειδικά από την Αριστερά) η ιδιαίτερη προσοχή που απαιτείται. Γιατί, η μακάρια σκέψη πως η Ελλάδα (δηλαδή η αστική της τάξη) συμμετέχει στην ιμπεριαλιστική λεία με υποδεέστερο ρόλο, όπως διατείνεται η άποψη του ΚΚΕ, ότι δήθεν η Ελλάδα είναι ιμπεριαλιστική (ή μικροϊμπεριαλιστική χώρα) δεν μπορεί να εξηγήσει, στοιχειωδώς, όσα επισυμβαίνουν τα τελευταία δύο χρόνια.
Μάλιστα, πλήθος από κείμενα και άρθρα στο Ριζοσπάστη και σε ανακοινώσεις του ΚΚΕ θέλουν να κατατροπώσουν τη «λαθεμένη» άποψη περί κατοχής της χώρας, γιατί δήθεν απαλλάσσει την αστική τάξη από τις ευθύνες της κ.λπ.
Με τον ερχομό στην εξουσία του Γ. Παπανδρέου και την υπερψήφιση της πρώτης δανειακής σύμβασης και του Μνημονίου, ήδη είχαμε περάσει από το καθεστώς μιας τυπικής αστικής διακυβέρνησης ενός εξαρτημένου καπιταλισμού, σε μια νέα καθεστωτική φάση όπου πολλές από τις αρχές της λαϊκής και εθνικής κυριαρχίας είχαν ατονήσει ή και παραχωρηθεί προς τους δανειστές και τους φορείς τους.
Υποστηρίξαμε εδώ και καιρό από τις στήλες του Δρόμου, ότι το περιβάλλον Παπανδρέου είναι συνδεδεμένο με αυτήν την εξέλιξη, την προώθησε συνειδητά και υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για ανάμειξη σε τεράστιες μπίζνες. Η λεηλασία ή και η κατακτητική πολιτική σε βάρος μιας χώρας μπορεί να γίνει «συνεταιρικά», αλλά συνήθως επιβάλλονται τα συμφέροντα των ισχυρότερων. Συγκεκριμένα, των διεθνών ιμπεριαλιστών και των οργανισμών τους και το περιθώριο που αφήνεται στους εγχώριους αστούς είναι να συνδράμουν ενεργά και να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις αυτές. Ορισμένοι, μάλιστα, μάλλον θα συνθλιβούν, αλλά αυτό δεν έχει ιδιαίτερη σημασία για το χρηματιστικό κεφάλαιο και τις περίφημες «αγορές».
Με τις πρόσφατες αποφάσεις στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. η καθεστωτική φάση αρχίζει να παίρνει πιο βαθιά χαρακτηριστικά άμεσης κυριαρχίας του γερμανικού ιμπεριαλισμού επί της χώρας, με ιδιαίτερα αποικιοκρατικά, νεοαποικιοκρατικά χαρακτηριστικά και όρους που μετατρέπουν τη χώρα σε προτεκτοράτο. «Προτεκτοράτο (protectorate) σημαίνει κάποια εδαφική κατοικήσιμη περιοχή που ελέγχεται (ή κυριαρχείται, κατά διάφορους βαθμούς) από μία ή περισσότερες «προστατεύουσες» (προστάτιδες – protecting) Δυνάμεις». Το Διεθνές Δίκαιο διακρίνει πολλές εκδοχές προτεκτοράτου, αλλά δεν είναι αυτό που μας απασχολεί στο παρόν σημείωμα, αλλά η τάση μετατροπής της Ελλάδας από κυρίαρχη (έστω καπιταλιστικά εξαρτημένη) χώρα σε ένα υβρίδιο κράτους, που η ουσία του πλησιάζει το προτεκτοράτο και απομακρύνεται πολύ από το πρότυπο της κυρίαρχης χώρας.
Τα ’λεγαν…
Ας θυμηθεί ο καθένας δηλώσεις και τοποθετήσεις Ελλήνων πολιτικών για τα θέματα κυριαρχίας, συνόρων (Γ. Παπανδρέου τόσο ως υπουργός Εξωτερικών όσο και ως πρωθυπουργός, Άννα Ψαρούδα Μπενάκη ως πρόεδρος της Βουλής) που ρητά λένε ότι μπορεί να χρειαστεί να περιοριστεί η εθνική κυριαρχία ή να αλλάξουν τα σύνορα, για να μπορούμε έτσι να μετέχουμε στις οικονομικές συμμαχίες ή να μη βουλιάξουμε ως χώρα. Κοντά σε αυτά τα δείγματα ευλυγισίας υπάρχουν και άλλα όσον αφορά το Κυπριακό (ναι στο σύμφωνο Ανάν που πρώτος φώναξε ο Παπανδρέου μαζί με τον Δρούτσα, πρώην υπουργό Εξωτερικών που μετείχε στη σύνταξη του σχεδίου Ανάν) και άλλα όσο αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις με ουσιαστική αποδοχή καθαρά ενδοτικών θέσεων και υποχωρήσεων σε θέματα κυριαρχίας της χώρας (Αιγαίο, ΑΟΖ κ.λπ.).
Με τις δανειακές συμβάσεις και τα Μνημόνια η προτεκτορατοποίηση της χώρας προχώρησε με άλματα σε όλα τα ζητήματα της οικονομικής πολιτικής και εκχώρησης της δημόσιας περιουσίας, σε ανυπαρξία μηχανισμών και διάλυση του κράτους και υποκατάσταση με μηχανισμούς της τρόικας που θα έχει πλέον μόνιμη παρουσία στη χώρα (μαζί με δυο ακόμα πυλώνες επιτροπείας) κατόπιν «αιτήσεως της ελληνικής πλευράς»! Επομένως, ο έλεγχος ή κυριαρχία κατά διάφορους βαθμούς από μία ή περισσότερες «προστατεύουσες» (προστάτιδες) δυνάμεις γίνεται ασφυκτικός, σχεδόν ολοκληρωτικός στην οικονομική σφαίρα και συνοδεύει τα φαινόμενα της χρεοκοπίας και «τιμωρίας» της Ελλάδας.
Οικονομικά, σχεδόν όλη η Ευρώπη υποτάσσεται στη Γερμανία και η Ελλάδα προτεκτορατοποιείται από τη Γερμανία, η οποία θα έχει τον έλεγχο και την κυριαρχία όλης της οικονομικής λειτουργίας (καταλήστευση) ή και τη δυνατότητα «πνιξίματος» της χώρας αν το θελήσει ανά πάσα στιγμή. Ο κύριος Ράιχενμπαχ, νέος γκαουλάιτερ(*) είναι ήδη εδώ και έχει αναλάβει υπηρεσίες. Είναι μαζί του και μια ολόκληρη ομάδα από τοποτηρητές, της «task force» (Ομάδα Δράσης) της Κομισιόν, που θα «επιβλέπει» αν τηρούνται οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κυβέρνηση Παπανδρέου-Βενιζέλου απέναντι στην τρόικα.
Αναμένεται και η άμεση εγκατάσταση των εκπροσώπων της τρόικας μόνιμα στην Ελλάδα, μετά από αίτημα του Γ. Παπανδρέου (είναι συνηθισμένη πρακτική να βάζουν τους «ιθαγενείς» πρωθυπουργούς να βγαίνουν στην… αναφορά και να ζητάνε την παρουσία προστατών), αφού κατά δήλωσή του πρέπει να σταματήσει το σόου, να έρχονται οι τροϊκανοί κάθε 3 μήνες.
Μια νέα ποιότητα στην υπόσταση της χώρας υπάρχει και πρέπει να αντιμετωπιστεί. Ο αγώνας ενάντια στην τρόικα, στα Μνημόνια, στις δανειακές συμβάσεις, είναι αγώνας για ανεξαρτησία, δημοκρατία, χειραφέτηση, για έναν άλλο δρόμο απαλλαγής από τα δεσμά της ιμπεριαλιστικής επικυριαρχίας, από την προτεκτορατοποίηση, το διαμελισμό της χώρας, οικονομικό πολιτικό κοινωνικό.
Οι κατακτητικές-πολιορκητικές μηχανές και πολιτικές του σύγχρονου χρηματιστικού κεφαλαίου πρέπει να συντριβούν από ένα παλλαϊκό μέτωπο σωτηρίας και διεξόδου της χώρας.
Το προοδευτικό, το πατριωτικό, το δημοκρατικό, το αριστερό και το κομμουνιστικό κίνημα πρέπει να συμβάλουν σε αυτήν την προοπτική!
* Σημείωση: Ο Γκαουλάιτερ , Gauleiter) ήταν, επί ναζιστικού καθεστώτος, ο επικεφαλής μιας διοικητικής περιφέρειας (Gau). Η διοικητική διαίρεση σε Γκάου υπήρχε από την εποχή του Μεσαίωνα στη Γερμανία, αλλά έκτοτε δεν χρησιμοποιήθηκε, μέχρι το 1926, οπότε την επανέφερε σε χρήση με σχετικό νομοθετικό διάταγμα το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα του Α. Χίτλερ.