Ανθολόγος: Λουκάς Αξελός
ΜΠΕΡΤΟΛΤ ΜΠΡΕΧΤ (1898-1956)
Δεν θέλετε άκουσα εσείς τίποτα να μάθετε
Δεν θέλετε άκουσα εσείς τίποτα να μάθετε.
Εκ τούτου θα ’στε εκατομμυριούχοι συμπεραίνω.
Το μέλλον σας βέβαιο – το βλέπετε
μπροστά σας φωτεινό. Εφρόντισαν
οι γονείς σας μην και σκοντάψουνε ποτέ
τα πόδια σας σε πέτρα. Τίποτα, όθεν,
δεν χρειάζεται να μάθεις. Όπως ακριβώς είσαι τώρα,
έτσι μπορείς για πάντα και να μείνεις.
Κι άμα τυχόν εμφανισθούν αναποδιές, μιας κι οι καιροί,
καταπώς ακούω, ευνοούν την ανασφάλεια,
εσύ – ου φροντίς! – έχεις τους ηγέτες σου,
που πάντα θα σου πουν
τι ακριβώς να κάνεις, καλά για να ’σαι.
Έχουνε λειώσει στη μελέτη των σοφών
που ξέρουν της καθολικής ισχύος όλες τις αλήθειες,
μα και τις απλές συνταγές που πάντοτε βοηθάνε.
Κι αφού για πάρτη σου τόσα γίνονται πολλά,
μην κουνάς εσύ καν το μικρό σου δαχτυλάκι.
Αν τα πράγματα, βεβαίως, είχανε αλλιώς,
τότε θα ’πρεπε αναγκαστικά
να στρωνόσουνα κι εσύ να μάθεις.
Η κριτική στάση
Την κριτική στάση
πολλοί τη λογαριάζουν γι’ άκαρπη.
Και τούτο ακριβώς, επειδή σε τίποτα
οι κριτικές δεν ωφελούν το κράτος.
Άκαρπη, ωστόσο, στάση είναι
μόνο η αδύναμη στάση. Η ένοπλη κριτική
και κράτη συντρίβει ακόμα.
Η διευθέτηση της ροής ενός ποταμού,
ο εμβολιασμός ενός οπωροφόρου δέντρου,
η εκπαίδευση ενός ανθρώπου,
ο μετασχηματισμός ενός κράτους:
όλα τους αποτελούν παραδείγματα
κριτικής που αποδίδει καρπούς.
Πέραν του ότι είναι και παραδείγματα
καταγόμενα από την τέχνη.
Η άλλη πλευρά
Το 1934, την όγδοη χρονιά του εμφυλίου πολέμου,
τα αεροπλάνα του Τσαν Κάι Σεκ πετάξανε
φέιγ-βολάν στις περιοχές των Κομμουνιστών
που λέγαν πόσο έπιανε του Μάο Τσε Τουνγκ
το κεφάλι.
Με περίσκεψη
ο επικηρυγμένος Μάο
γνωρίζοντας την έλλειψη χαρτιού
και έχοντας στο νου του τόσα και τόσα να πει
μάζεψε τα πεταμένα χαρτιά και
από την πίσω τους, την καθαρή, πλευρά
τύπωσε χρήσιμες σκέψεις
και στον λαό έπειτα τις διένειμε.
Διαβάζοντας Οράτιο
Κι ο κατακλυσμός που λες
δεν κράτησε αιώνια.
Κάποια στιγμή
τα μαύρα εφύραναν νερά.
Αλήθεια, όμως,
πόσο λίγοι ήσαν εκείνοι
που κράτησαν περισσότερο!
Μετάφραση: Γιώργος Κεντρωτής