Η κρίση στην ευρωζώνη αναζωπυρώνεται με επίκεντρο την Ιρλανδία, η ευρωκρατία ετοιμάζει «Σιδηρούν» Σύμφωνο και η κυβέρνηση κλείνει το μάτι στην αναδιάρθρωση του χρέους
Τoυ Γιάννη Κιμπουρόπουλου
Όλα βαίνουν καλώς εναντίον της. Της κυβέρνησης, δηλαδή. Όλη η προσπάθειά της να φιλοτεχνήσει την εικόνα της «ψήφου εμπιστοσύνης» που παίρνει από αγορές, κοινοτικούς εταίρους και επιτηρητές αποσυντίθεται πλήρως. Παρ’ ότι τα δύο τελευταία εικοσιτετράωρα σημειώνεται μια αξιοσημείωτη μείωση στα spreads των ομολόγων στις 800 μονάδες βάσης -έπειτα από συστάσεις αμερικανικών επενδυτικών οίκων για αγορά ελληνικών «κουρελόχαρτων» που θεωρούνται πολύ αποδοτικά- το φάσμα της χρεοκοπίας δεν λέει να εγκαταλείψει την ελληνική οικονομία. Όχι μόνο γιατί υπάρχουν ελλείμματα και «γκρίζες» ζώνες στη μέχρι κεραίας εκτέλεση των προβλέψεων του Μνημονίου για το κλείσιμο αυτής της χρονιάς. Αλλά, κυρίως, γιατί η κρίση του χρέους στην Ευρώπη αναζωπυρώνεται με εκκωφαντικό τρόπο, κυρίως μετά την ανακοίνωση της ιρλανδικής κυβέρνησης ότι σκοπεύει να διαθέσει το ποσό – μαμούθ των 50 δισ. ευρώ για τη διάσωση τριών υπό χρεοκοπία τραπεζών της χώρας.
Οι ηγεσίες της Ε.Ε., της ΕΚΤ και του ΔΝΤ προσποιούνται ότι διατηρούν την ψυχραιμία τους. Δηλώνουν ότι η Ιρλανδία – της οποίας το έλλειμμα θα εκτιναχθεί στο 32%!- δεν θα χρειαστεί να προσφύγει στον Ταμείο Στήριξης της Ευρωζώνης των 750 δισ. ευρώ, που κατά τα λοιπά είναι… ετοιμοπόλεμο.
Ομοιοπαθητική
Η ενεργοποίηση του Ταμείου Στήριξης φαίνεται ότι προσκρούει στις αντιρρήσεις της Γερμανίας που θέλει στο μεταξύ να επιβάλει τη μέγιστη δυνατή αυστηρότητα στους υπό αναθεώρηση κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας οι οποίοι αναμένεται να συζητηθούν, ίσως και να αποφασιστούν σε σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. αυτό τον μήνα. Οι προτάσεις του προέδρου της Ε.Ε. βαν Ρομπάι και της Κομισιόν ήδη περιλαμβάνουν μια θεραπεία ακραίας, επικίνδυνης «ομοιοπαθητικής» αιώνιας λιτότητας και ύφεσης για τις υπερχρεωμένες χώρες, στις οποίες καταγράφονται ισχυρές αντιδράσεις.
Πέρα από την επ’ απειλή προστίμων υποχρεωτική μείωση του χρέους κατά 2%-4% τον χρόνο, προβλέπεται και επιβολή ποινών για χώρες με χαμηλή «ανταγωνιστικότητα», δηλαδή υψηλό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Δηλαδή, προβάλλεται ούτε λίγο ούτε πολύ η απαίτηση όλες οι χώρες να γίνουν αίφνης πλεονασματικές. Πώς μπορεί να συντελεστεί αυτό το «θαύμα» σε μια αγορά 27 χωρών και ακραίων ανισοτήτων (συγκρίνετε πχ. τη Γερμανία με τη Ρουμανία), μόνο οι νοσηροί νόες των ευρωκρατών μπορούν να το εξηγήσουν.
Ο σύμβουλος Σκιόπα
Σ’ αυτό το ήδη προβληματικό πλαίσιο προσθέτει το βάρος της η Γερμανία που, με μόνη σύμμαχο την Ολλανδία, πιέζει για τη θέσπιση μόνιμου μηχανισμού ελεγχόμενης χρεοκοπίας ή αναδιάρθρωσης χρέους, ακόμη και με την ποινή «αποβολής» των υπερχρεωμένων χωρών από την Ε.Ε.
Δεν είναι απολύτως σαφές αν ο «ηγεμών» της Ευρώπης θέλει πραγματικά να ρισκάρει τη συνοχή της ευρωζώνης ή «μπλοφάρει» για να εξασφαλίσει τους πιο σιδερένιους κανόνες στο αναθεωρημένο Σύμφωνο Σταθερότητας. Είναι, ωστόσο, βέβαιο ότι οι σκέψεις του Βερολίνου, με κάποιες αποχρώσεις, απηχούν τις απόψεις και άλλων παραγόντων της ευρωπαϊκής ελίτ, με ισχυρούς δεσμούς με το διεθνές χρηματοπιστωτικό λόμπι και επίσημες… σχέσεις με το Μαξίμου.
Ο λόγος για τον σύμβουλο του πρωθυπουργού Τομάζο Πάντοα Σκιόπα ο οποίος αυτή την εβδομάδα συμπλήρωσε το «σερί» της αρθρογραφίας των Financial Times υπέρ της ελληνικής χρεοκοπίας, συνυπογράφοντας κείμενο στο οποίο πρότεινε να θεσπιστεί στο Σύμφωνο Σταθερότητας μόνιμος μηχανισμός «αναδιάρθρωσης χρέους». Εκ πρώτης όψεως βρέθηκε στον αντίποδα των επανειλημμένων κυβερνητικών και κοινοτικών διαψεύσεων ότι εξετάζεται έστω και ως πιθανότητα το ενδεχόμενο αυτό. Άλλωστε, ο έτερος σύμβουλος του πρωθυπουργού, ο πρώην αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Λουκάς Παπαδήμος, υποχρεώθηκε δύο φορές αυτή την εβδομάδα να διατυπώσει ανάλογη διάψευση και τελικά τον κύκλο των αντιδράσεων έκλεισε ο ίδιος ο Γ. Παπανδρέου με το διακριτικό σχόλιο ότι και οι δύο σύμβουλοι «είναι άνθρωποι με τις σκέψεις τους». Σωστό, αλλά το ερώτημα είναι πόσο οι «σκέψεις τους» απηχούν και ανομολόγητες σκέψεις της κυβέρνησης. Ο πρωθυπουργός πάλι, απαντώντας σε ερώτημα γερμανικής εφημερίδας για το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, άφησε την περήφανη ακαμψία απαντώντας απλώς ότι «αυτό προσπαθούμε να αποτρέψουμε».
Διπλό μήνυμα
Στην πραγματικότητα, λοιπόν, η διπλή γλώσσα των κυβερνητικών συμβούλων στο θέμα της «αναδιάρθρωσης» ή «κουρέματος» του χρέους δεν είναι ακριβώς κάποια πάλη ιδεών, αλλά μια δίδυμη τακτική της κυβέρνησης που, στους μεν επενδυτές (πρώην αδίστακτους κερδοσκόπους) επιχειρεί να μεταδώσει εικόνα δημοσιονομικής σταθεροποίησης με στόχο κάποια στιγμή, προς το τέλος του 2011 να ξαναβγεί προς δανεισμό στις αγορές, στους δεν κοινοτικούς εταίρους στέλνει το μήνυμα ότι στη διελκυστίνδα για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας στέκεται κάπου ανάμεσα στις προτάσεις Κομισιόν και στην γερμανική πρόταση. Και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ. Δηλαδή, ψηφίζει Κομισιόν με… ολίγη από Μέρκελ και «κούρεμα» χρέους. Με γεια το «κούρεμα», λοιπόν, που κατά τα λοιπά διαψεύδεται με φανατισμό. Ίσως, μάλιστα, η τελευταία μείωση των ελληνικών spreads αποδεικνύει ότι οι επενδυτές, οι «κερδοσκόποι που θα χάσουν τα λεφτά τους», το ’πιασαν το υπονοούμενο.
