Το πρόσφατο εργατικό δυστύχημα στο εργοτάξιο του Ελληνικού έρχεται να υπενθυμίσει με τον πιο σκληρό τρόπο ότι πίσω από τα φιλόδοξα master plans, τις μακέτες και τα επενδυτικά πανηγύρια, βρίσκονται άνθρωποι που εργάζονται καθημερινά σε συνθήκες πίεσης και κινδύνου. Ένας νέος εργάτης, 27χρονος με καταγωγή από την Αίγυπτο, έχασε τη ζωή του πέφτοντας από ύψος κατά τη διάρκεια εργασιών στο τμήμα «Little Athens», μετατρέποντας για άλλη μια φορά ένα «εμβληματικό έργο» σε τόπο θανάτου.
Το δυστύχημα δεν αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό. Στο ίδιο εργοτάξιο έχουν προηγηθεί σοβαροί τραυματισμοί: πτώσεις από ύψος, κατάρρευση σκαλωσιών, εργαζόμενοι που χτυπήθηκαν από βαριά φορτία λίγες μόλις μέρες πριν. Ενώ λίγες μέρες αργότερα στον ίδιο χώρο βαρύ φορτίο έπεσε από γερανό και πλάκωσε άλλον εργάτη. Σωματεία και εργαζόμενοι καταγγέλλουν εδώ και μήνες ότι η εντατικοποίηση της δουλειάς και η ελλιπής τήρηση μέτρων ασφαλείας δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα. Το πρόσφατο θανατηφόρο δυστύχημα ήταν, όπως τονίζουν, «προαναγγελθέν».
Εμβληματικό έργο για ποιον;
Το έργο στο Ελληνικό προβάλλεται συστηματικά ως η μεγαλύτερη αστική ανάπλαση της Ευρώπης. Σε έκταση άνω των 6.000 στρεμμάτων, με επένδυση που ξεπερνά τα 8 δισ. ευρώ και χρονοδιάγραμμα δεκαετιών, φιλοδοξεί να μεταμορφώσει την Αθηναϊκή Ριβιέρα με ουρανοξύστες, εμπορικά κέντρα, πολυτελείς κατοικίες και τουριστικές υποδομές. Η λέξη «εμβληματικό» επαναλαμβάνεται σχεδόν μηχανικά σε κυβερνητικές και εταιρικές ανακοινώσεις. Όμως, εμβληματικό για ποιον και με ποιο κόστος;
Μιλάμε για μια κλειστή πολιτεία, αποκομμένη από την πόλη. Με τιμές που προσελκύουν πελάτες της ντόπιας και διεθνούς ελίτ και επιχειρηματίες αεριτζήδες του Real Estate. Με απαξίωση κάθε κανονιστικού πλαισίου, κάθε περιβαλλοντικής νομοθεσίας, κάθε λογικής κοινού συμφέροντος προς όφελος των εργολαβικών εταιρειών του Λάτση και του Μυτιληναίου, που κατά την υλοποίηση του έργου επιβάλλουν ένα καθεστώς με απάνθρωπες συνθήκες εργασίας. Πίσω από τα χρονοδιαγράμματα και τις επενδυτικές δεσμεύσεις, οι εργαζόμενοι περιγράφουν ένα καθεστώς εξαντλητικών ωραρίων, υπερωριών, πίεσης για «να βγει το έργο», συχνά με πολλαπλές εργολαβίες και υπεργολαβίες που θολώνουν τις ευθύνες. Καταγγέλλονται έλλειψη επαρκούς επίβλεψης, ελλιπή μέσα ατομικής προστασίας και ανεπαρκείς έλεγχοι από τις αρμόδιες αρχές.
Επιδημία εργατικών ατυχημάτων
Το Ελληνικό δεν αποτελεί εξαίρεση. Τα εργατικά ατυχήματα στη χώρα αυξάνονται. Σύμφωνα με συνδικαλιστικές εκτιμήσεις και επίσημα στατιστικά στοιχεία, κάθε χρόνο στη χώρα χάνουν τη ζωή τους πάνω από 100 εργαζόμενοι εν ώρα εργασίας, ενώ οι σοβαροί τραυματισμοί ανέρχονται σε χιλιάδες. Οι κατασκευές συγκαταλέγονται σταθερά στις πιο θανατηφόρες δραστηριότητες, με περίπου έναν στους τρεις θανατηφόρους τραυματισμούς να σημειώνεται σε εργοτάξια. Ακολουθούν η βιομηχανία, οι μεταφορές και ο κλάδος των logistics, όπου η εντατικοποίηση, τα εξαντλητικά ωράρια και η ελλιπής εκπαίδευση αυξάνουν κατακόρυφα τον κίνδυνο.
Μόνο μέσα στη φετινή χρονιά έχουν ήδη καταγραφεί δεκάδες νεκροί εργαζόμενοι, με συνδικάτα να προειδοποιούν ότι ο πραγματικός αριθμός είναι πιθανότατα μεγαλύτερος, καθώς πολλά ατυχήματα υποδηλώνονται ή δεν καταγράφονται επαρκώς. Κοινός παρονομαστής σχεδόν όλων των περιστατικών είναι η έλλειψη ουσιαστικών μέτρων πρόληψης, οι μειωμένοι έλεγχοι και η μετακύλιση ευθυνών μέσω εργολαβιών και υπεργολαβιών.
Την ίδια στιγμή, οι επιθεωρήσεις εργασίας παραμένουν υποστελεχωμένες, με αποτέλεσμα χιλιάδες χώροι δουλειάς να λειτουργούν ουσιαστικά χωρίς τακτικό έλεγχο, ενώ τα πρόστιμα –όταν επιβάλλονται– συχνά δεν λειτουργούν αποτρεπτικά. Έτσι, ο θάνατος στη δουλειά τείνει να αντιμετωπίζεται ως «στατιστικό μέγεθος» και όχι ως έγκλημα που θα μπορούσε να έχει αποτραπεί. Και όμως: πίσω από κάθε αριθμό υπάρχει μια ανθρώπινη ζωή, ένας άνθρωπος με όνομα (που σπάνια μαθαίνουμε), μια οικογένεια, αλλά και μια κοινωνία που καλείται να συνηθίσει τον θάνατο. Να μην συνηθίσουμε!
Ανακοίνωση των εργαζομένων
Δυστυχώς, το Σάββατο 6 Δεκέμβρη είχαμε έναν νεκρό συνάδελφο, ο οποίος, σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις, έχασε τη ζωή του εν ώρα εργασίας από πτώση από μεγάλο ύψος. Ο συνάδελφος ήταν ένας νέος άνθρωπος 27 χρονών ο οποίος δούλευε στο εργοτάξιο του Little Athens, που την κατασκευή έχει αναλάβει απευθείας η ίδια η Lamda μέσω της θυγατρικής της Lamda CBU. Πρόκειται για την ίδια εταιρεία που στο εργοτάξιο του οποίου έχει την ευθύνη ανατράπηκε σκαλωσιά πέρυσι τον Μάρτιο, και μόνο από τύχη δεν θρηνήσαμε θύματα επειδή δεν δούλευαν εκείνη την ώρα εργαζόμενοι.
Πρόκειται για τον δεύτερο θάνατο εργαζόμενου μέσα σε λίγες μέρες. Το μοτίβο πλέον γνωστό: Σάββατο απόγευμα, μετά από συνεχόμενες ημέρες εργασίας και υπερωριακής απασχόλησης. Δεν πρόκειται απλά για ένα τυχαίο ή μεμονωμένο γεγονός, αλλά για ένα ακόμη επεισόδιο στη μακρά αλυσίδα ατυχημάτων ή παραλίγο ατυχημάτων – προπομπών για ένα πιο σοβαρό ατύχημα, όπως δυστυχώς και έγινε. Να σημειώσουμε ότι η Lamda δεν ειδοποίησε την Επιθεώρηση Εργασίας ως όφειλε, και αυτή ήρθε για έλεγχο κατόπιν αποφασιστικής παρέμβασης του σωματείου.
Αυτά είναι τα αποτελέσματα της δουλειάς Δευτέρα με Κυριακή που έχει επιβάλει η εργοδοσία στο Ελληνικό για να βγουν τα χρονοδιαγράμματά της.
Καταγγέλλουμε τη Lamda, όπως και όλους τους υπόλοιπους κατασκευαστικούς ομίλους και εταιρείες, οι οποίοι στο Ελληνικό, και όχι μόνο, έχουν κυριολεκτικά ξεσαλώσει. Έχουν κάνει κανονικότητα το 6ήμερο και το 12ωρο και 13ωρο. Μάλιστα, σύμφωνα με καταγγελίες των εργαζομένων που δούλευαν στο ίδιο συνεργείο με τον νεκρό συνάδελφο, η εργοδοσία σχεδίαζε να τους βάλει να δουλέψουν και την Κυριακή!
Το αντεργατικό πλαίσιο που διαχρονικά έχουν προωθήσει όλες οι κυβερνήσεις και απογειώνει η σημερινή της Ν.Δ., εφαρμόζοντας κατευθύνσεις της Ε.Ε. στις οποίες συμφωνούν όλα τα κόμματα που πίνουν νερό για τη διασφάλιση κερδοφορίας ομίλων, είναι που οδηγεί στα εργοδοτικά εγκλήματα με νεκρούς και σακατεμένους συναδέλφους.
Καταγγέλλουμε επίσης όλα τα παπαγαλάκια της Lamda, όπου όλο το προηγούμενο διάστημα μας κουνούσαν το δάκτυλο για τα «υποδειγματικά» μέτρα υγείας και ασφάλειας που έχουν τα εργοτάξια της Lamda.
Το σωματείο μας έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει για τους κινδύνους που ενέχει η εντατικοποίηση της εργασίας για να πιαστούν τα χρονοδιαγράμματά τους, μαζί με την έλλειψη ουσιαστικών μέτρων προστασίας της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων (όπως ενδεικτικά η απουσία προστατευτικών από πτώση για εργασία σε ύψος). Επανειλημμένα έχουμε καταγγείλει ότι τα μέτρα υγείας και ασφάλειας δεν μπορεί να εξαντλούνται, στην καλύτερη περίπτωση, μόνο στα ΜΑΠ, όπως κράνος-γιλέκο-παπούτσια, που και αυτά δεν είναι κατάλληλα σε πολλές περιπτώσεις. Ταυτόχρονα, έχουμε κάνει δεκάδες παρεμβάσεις με ή χωρίς την Επιθεώρηση Εργασίας, με τη στήριξη των σωματείων του κλάδου μας, και έχουμε φρενάρει σε ένα βαθμό την ασυδοσία που αφορά ωράρια και μέτρα υγείας και ασφάλειας.
Και ενώ αυτοί μετράνε τα κέρδη τους, εμείς μετράμε καθημερινά απώλειες, την έλλειψη ελεύθερου χρόνου με 10ωρα-12ωρα καθημερινά, δουλειά τα Σαββατοκύριακα, την εργασία σε βάρδιες χωρίς καταβολή υπερωριακής απασχόλησης για τους εργαζόμενους με ΔΠΥ.
Το σωματείο θα πρωτοστατήσει στην υπεράσπιση της ζωής των εργαζομένων. Καλούμε τους συναδέλφους να οργανωθούν και να συσπειρωθούν ακόμη πιο μαζικά στο σωματείο μας.
Να αγωνιστούμε για τη ζωή!
Η απαξίωση της εργασίας πάει χέρι-χέρι με την απαξίωση της ίδιας της ζωής. Όταν η «ανάπτυξη» μετριέται αποκλειστικά σε τετραγωνικά, επενδυτικά deals και χρονοδιαγράμματα, τότε ο εργαζόμενος μετατρέπεται σε αναλώσιμο μέγεθος. Δυστυχήματα και ατυχήματα σε χώρους εργασίας, όπως αυτό στο Ελληνικό, είναι εργοδοτικές και κρατικές δολοφονίες. «Παράπλευρες απώλειες» της αρπακτικής ανάπτυξης. Είναι το αποτέλεσμα ενός συστήματος που βάζει το κέρδος πάνω από την ασφάλεια και τον άνθρωπο.
Η ανθρώπινη ζωή μοιάζει να χάνει διαρκώς την αξία της σε μια κοινωνία που ο πλούτος συσσωρεύεται σε λίγα χέρια, ή τον αρπάζουν απρόσωπα funds. Οι εργαζόμενοι καλούνται να δουλεύουν περισσότερο, πιο γρήγορα, με λιγότερα δικαιώματα και λιγότερη προστασία, ενώ η ευθύνη για τα πάντα μεταφέρεται στους ίδιους. «Λάθος χειρισμός», «ανθρώπινο σφάλμα», «κακιά στιγμή», φράσεις που χρησιμοποιούνται για να κρύψουν πολιτικές επιλογές και εργοδοτικές ευθύνες.
Πόσοι θάνατοι χρειάζονται για να θεωρηθεί ότι κάτι δεν πάει καλά; Πόσες οικογένειες πρέπει να θρηνήσουν για να αναγνωριστεί ότι η ασφάλεια δεν είναι πολυτέλεια αλλά δικαίωμα; Και τι κοινωνία είμαστε, όταν αποδεχόμαστε ως φυσιολογικό να μην επιστρέφει κάποιος από τη δουλειά του;
Η υπεράσπιση της ζωής δεν είναι ατομική υπόθεση. Είναι συλλογικός αγώνας. Για δουλειά με δικαιώματα, για αξιοπρέπεια, για να ξαναγίνει κοινωνία η κοινωνία, και όχι μηχανή παραγωγής κέρδους πάνω σε ανθρώπινα ερείπια.
