Για να σπάσει αυτή τη συνωμοσία της συγκάλυψης, ο συγγραφέας Γκίντερ Βάρλαφ, χρόνια τώρα δείχνει τις μαύρες πλευρές του συστήματος στη Γερμανία, όπου υπάρχουν δίκτυα κοινωνικής προστασίας. Ο Βάρλαφ χρησιμοποιεί την πιο αδιάψευστη μέθοδο. Γίνεται μέρος του «προβλήματος» και μεταφέρει τις εμπειρίες του με μαθηματική ακρίβεια στο χαρτί. Στο τελευταίο βιβλίο του, «Από τον θαυμαστό καινούργιο κόσμο» (εκδόσεις «Τόπος»), παρουσιάζει με τρομακτικά ανάγλυφο τρόπο την «αθέατη πλευρά του γερμανικού θαύματος».
Ο Βάλραφ μεταμφιέζεται σε Σομαλό μετανάστη και επιβεβαιώνει την έρευνα που έδειξε ότι το ποσοστό των Γερμανών που έχουν ρατσιστικές αντιλήψεις φτάνει μέχρι το 60% του πληθυσμού της χώρας. Επίσης, ζει για ένα διάστημα σαν άστεγος, δουλεύει στον ιμάντα με τα μπαγιάτικα ψωμάκια στα Lidl, καταγράφει τις συνθήκες υπερεντατικής και απλήρωτης εργασίας στα Starbucks, αποκαλύπτει τη στοχευμένη πολιτική απαξίωσης των γερμανικών σιδηροδρόμων προκειμένου να ιδιωτικοποιηθούν και άλλα παρόμοια που επιμελώς κρύβονται πίσω από το γερμανικό θαύμα.
Άστεγος στη Γερμανία!
(από το βιβλίο)
«Είχα μια μικρή εταιρεία ηλεκτρονικών υπολογιστών με δέκα υπαλλήλους. Προγραμματίζαμε συστήματα για μεγάλες επιχειρήσεις. Μια από αυτές τις επιχειρήσεις, προμηθεύτρια ανταλλακτικών Audi για την περιοχή της Στουτγάρδης, μου χρωστούσε 1,2 εκατ. ευρώ. Αυτή η εταιρεία δικάστηκε για απάτη με επιχορηγήσεις. Το κράτος πρόλαβε να τα πάρει όλα πρώτο. Εγώ δεν πήρα τίποτα για τη δουλειά μου. Αντί αυτού καταδικάστηκα για αφερέγγυα καθυστέρηση, γιατί προσπαθούσα πολύ καιρό να σώσω την επιχείρησή μου, το έργο της ζωής μου. Κάθισα μέσα πέντε μήνες. Μετά τη φυλάκιση δεν είχα τίποτα πια, ούτε σπίτι. Λεφτά δεν είχα ούτως ή άλλως. Από τότε, ένα χρόνο τώρα, έμαθα τι θα πει «ιδρύματα αστέγων».
Έψαξα από πάνω ως κάτω ολόκληρη την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας για να βρω δουλειά. Αλλά αυτό είναι δύσκολο: ένας επιστήμων μηχανικός με βεβαρημένο ποινικό μητρώο!
Παλιότερα, στη γενέτειρά μου, ήμουν στο διοικητικό συμβούλιο της εκκλησίας, διένειμα αμισθί το φαγητό για την «τράπεζα». Τώρα συμβαίνει συχνά να μην έχω ούτε το ένα ευρώ που χρειάζεται να πληρώσεις ως άπορος για την τράπεζα. Και γι’ αυτό ακόμα έπρεπε να παρακαλέσω. Με άφηναν όρθιο. Δεν μου έδιναν τίποτα. Καμιά φορά κοιμόμουν έξω.
Μια από τις χειρότερες εμπειρίες ήταν η Φρανκφούρτη, το χωριό Κοντέινερ στο Ανατολικό Πάρκο. Τέσσερα άτομα σε ένα μίνι κοντέινερ! Οποιοσδήποτε σκύλος έχει περισσότερο χώρο. Δυο κρεβάτια διώροφα –όταν είσαι ξαπλωμένος στο επάνω, έχεις γύρω στα τριάντα εκατοστά απόσταση από το ταβάνι-, ένα τραπέζι στερεωμένο με βίδες, δύο σκαμπό. Το μέρος έχει πολύ κακή φήμη, γιατί οι άνθρωποι εκεί κρατούνται σαν να βρίσκονται σε στρατόπεδο.
Όμως, έζησα και πολύ ωραία πράγματα εκεί. Έμοιαζε με παλαιοχριστιανική κοινότητα, οι άνθρωποι μοιράζονταν μεταξύ τους τα πάντα. Τέτοια ενότητα ήταν εκπληκτική και δεν το πίστευες πως υπάρχει κάτι τέτοιο.
Το άσχημο ήταν το Μόναχο. Εκεί κοιμόμουν στο κτήριο του Στρατού Σωτηρίας, με δεκάξι άτομα σε ένα δωμάτιο, στο υπόγειο. Δεν είχε παράθυρο, μόνο ένα φωταγωγό. Υγιεινή; Για να πλυθείς ή να κάνεις ντους έπρεπε να περπατήσεις μισόγυμνος 20 με 25 μέτρα στην αυλή.
Στη Φρανκφούρτη, γνώρισα ένα διευθυντή ταμιευτηρίου, ο οποίος συνετρίβη ξαφνικά από ένα διαζύγιο. Το νευρικό του σύστημα δεν άντεξε. Ένας μηχανολόγος ήταν επίσης μαζί μας στο κοντέινερ. Γνώρισα ανθρώπους από όλα τα επαγγελματικά στρώματα, από αρχιμάστορες αρτοποιούς μέχρι μάγειρες. Πολλοί είχαν χάσει ό,τι είχαν και δεν είχαν, ψυχικά ράκη. Ακόμα κι ένας γιατρός, ο οποίος είχε χάσει την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος εξαιτίας του αλκοόλ. Ένα πρόβλημα που, εξαιτίας των κανονισμών στις υπνοθήκες εκτάκτου ανάγκης, επιδεινώνεται ακόμα περισσότερο. Όταν κάποιος θέλει να έχει μόνιμο κατάλυμα, πρέπει τουλάχιστον να παρουσιάσει πρόβλημα με ναρκωτικά ή αλκοόλ. Μερικοί αρχίζουν να πίνουν ακριβώς γι’ αυτό το λόγο. Παράλογο.
Παλιότερα, φυσικά, είχα άλλη άποψη για όλα αυτά. Σαν μεταδοτική αρρώστια κολλάς κάτι απόψεις του τύπου «όποιος δεν κατορθώνει τίποτα είναι απόβρασμα» και τα λοιπά, παρ’ όλο που ήμουν κοινωνικά δραστήριος. Το πραγματικό πρόβλημα δεν το εξέτασα ποτέ λεπτομερέστερα. Από τότε που είμαι ο ίδιος άστεγος, ξέρω πόσο γρήγορα καταλήγεις εκεί.»