του Γιώργου Τάττη*
Μια σημαντική συζήτηση με ανάλυση των κατοχικών δεδομένων στην Κύπρο, της διαχρονικής ελληνοκυπριακής πολιτικής, αλλά και προτάσεων διεξόδου, διεξήχθη την Τετάρτη 4/6 στην ημικατεχόμενη Λευκωσία, στο Βιβλιοπωλείο / Καφεαναγνωστήριο Έρμα. Το θέμα ήταν «Οι εξελίξεις στο Κυπριακό και η ισλαμοποίηση των κατεχομένων», με ομιλητές τον δημοσιογράφο και Δρ. Επικοινωνίας Κώστα Βενιζέλο και τον Τουρκοκύπριο πολιτικό επιστήμονα και ακτιβιστή Οζ Καραχάν.
Τέτοιες συζητήσεις απουσιάζουν από τον δημόσιο διάλογο, όπως απουσιάζουν και οι άνθρωποι που παρακολουθών επιμελώς τις πολιτικές διεργασίες στα κατεχόμενα. Με αποτέλεσμα η συζήτηση για τα κατεχόμενα και την τουρκοκυπριακή κοινότητα να μονοπωλείται από «φεντεραλιστές-ομοσπονδιακούς» θιασώτες, οι οποίοι μεταφέρουν μεταμοντέρνα αναλυτικά εργαλεία πολλαπλών αφηγήσεων, εξισώνοντας ουσιαστικά το θύτη και το θύμα και αγνοώντας την ουσία του Κυπριακού, που είναι η παράνομη εισβολή και η συνεχιζόμενη κατοχή, ο εποικισμός και τα παράγωγά του. Απουσιάζει δηλαδή μια ανάλυση των κατοχικών δεδομένων με μια ερμηνευτική ματιά που θέτει κριτικά όλες τις πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές διεργασίες στο ψευδοκράτος.
Πρόταση διενέργειας εκλογών στην Κυπριακή Δημοκρατία ή στη Νεκρή Ζώνη χωρίς τη συμμετοχή εποίκων
Ο Οζ Καραχάν, αρχικά επιχείρησε να εξηγήσει τους άρρηκτους δεσμούς Τουρκίας και κατεχομένων, αναφέροντας ότι «συχνά λέμε ότι αυτή η δομή και τα άτομα εντός της είναι μαριονέτες της Τουρκίας. Αλλά πρέπει να κατανοήσουμε πώς λειτουργεί αυτό το σύστημα ‒ γιατί μας δείχνει πώς λειτουργεί η ίδια η Τουρκία». Μίλησε για τις «διοικητικές δομές» και τον τρόπο λήψης αποφάσεων, διευκρινίζοντας ότι η λεγόμενη «προεδρία» είναι πολύ πιο κάτω από όργανα όπως το «Συμβούλιο Συντονισμού» που περιλαμβάνουν τον Τούρκο πρέσβη και τον «διοικητή» του τουρκικού στρατού.
Επιχείρησε επίσης να χαρτογραφήσει το κομματικό τοπίο των κατεχόμενων, αποδεικνύοντας στην πράξη πως κόμματα είτε δεξιάς προελεύσεως, είτε αριστεράς, στις κρίσιμες στιγμής της ιστορίας του τόπου αποδείχθηκαν πλήρως «αποικιοποιημένα» και εξαρτημένα από την Τουρκία.
Μίλησε και για το φλέγον ζήτημα του σφετερισμού των ε/κ περιουσιών και τα προσκόμματα που συνάντησαν από την κυπριακή κυβέρνηση, όταν η Ένωση Κυπριών μαζί με το Κίνημα Οικολόγων, αποκάλυψαν συγκεκριμένες πληροφορίες για τη δράση του κατοχικού καθεστώτος. Είπε επίσης πως το λεγόμενο νέο «Προεδρικό Μέγαρο», το οποίο εγκαινιάστηκε πρόσφατα, είναι κτισμένο σε ελληνοκυπριακή και αρμένικη γη, με τον ίδιο –αλλά ακόμη και συστημικούς Τ/κ πολιτικούς (π.χ. Ταλάτ)– να ανέμεναν αντιδράσεις από την Κυπριακή Δημοκρατία. Ωστόσο, λίγες μέρες πριν η Απεσταλμένη του ΟΗΕ, Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, συναντήθηκε με τον Τατάρ στο λεγόμενο «Προεδρικό», χωρίς την παραμικρή παράσταση διαμαρτυρίας.
Είπε τέλος πως το τουρκικό σχέδιο είναι «να διατηρηθεί το στάτους κβο μέχρι να ολοκληρωθεί η πλήρης κατοχή της Κύπρου», ενώ προτεραιοποίησε τον εποικισμό ως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα, αφού μέσω αυτού ελέγχονται οι «εκλογές» στα κατεχόμενα. Πρότεινε επίσης μη αναγνώριση του παράνομα εκλεγμένου Τουρκοκύπριου «ηγέτη» και οργάνωση εκλογών στις ελεύθερες περιοχές ή στη Νεκρή Ζώνη, στην οποία θα συμμετέχουν μόνο οι Τουρκοκύπριοι που κατέχουν ταυτότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Επανάσταση, σύνταξη ολοκληρωμένου πλαισίου λύσης από τα κάτω και κοινά ψηφοδέλτια
Ο δημοσιογράφος Κώστας Βενιζέλος, αναλύοντας τις τουρκικές επιδιώξεις στην Κύπρο, αλλά και ευρύτερα, ανέφερε πως χρειάζονται πολιτικές που θα επιφέρουν ανατροπές. Θα πρέπει, είπε, να υπάρξει μια επανάσταση, που θα αποκαταστήσει τις σωστές διαστάσεις το Κυπριακό. Ως θέματος εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής με στόχο την απελευθέρωση.
Κάνοντας μια ιστορική αναφορά από το 1974 και εντεύθεν απέδειξε ότι από την αρχή ο στόχος της Τουρκίας, των Βρετανών και των ΗΠΑ ήταν να αναγνωριστούν τα αποτελέσματα της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Να αναγνωριστούν, όπως επισήμανε, δυο χωριστές οντότητες στο νησί. Κι έκτοτε αυτό συζητείται. Φθάνοντας στο διά ταύτα, ο Κώστας Βενιζέλος ανέφερε πως πρέπει να ληφθεί υπόψη η συνεχής αναβάθμιση της Τουρκίας προσθέτοντας πως και η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να αξιοποιήσει τα στρατηγικά της πλεονεκτήματα. «Γιατί άλλωστε να γίνονται συμμαχίες και συνεργασίες; Για να χαίρονται άλλοι;», διερωτήθηκε.
Στη συνέχεια έθεσε ένα πλαίσιο κινήσεων, που θα πρέπει να γίνει ενόψει και πιθανών εξελίξεων στο Κυπριακό:
- Αξιοποίηση των εμπλεκομένων συμφερόντων, όπως έλεγε και ο Βάσος Λυσσαρίδης.
- Απεμπλοκή από τις υποχωρήσεις στο Κυπριακό, που δημιουργούν ένα ασφυκτικό πλαίσιο για την ελληνική πλευρά στην Κύπρο. Για να γίνει τούτο πρέπει να διαμορφωθεί ένας σχεδιασμός και μια τακτική. Κι αυτό μπορεί να γίνει με την προώθηση ρυθμίσεων, που απεγκλωβίζουν από ρατσιστικές και διαχωριστικές ρυθμίσεις.
- Να προωθηθεί η ιδέα για σύνταξη ενός ολοκληρωμένο σχεδίου λύσης, το οποίο να παρουσιασθεί σε ΟΗΕ και Ε.Ε. Αυτό μπορεί να γίνει σε συνεννόηση με Διεθνείς Οργανισμούς ενώ θα πρέπει να εμπλακούν Τουρκοκύπριοι. Όχι καθεστωτικοί, αλλά υποστηρικτές της ελεύθερης Κύπρου.
- Στο πλαίσιο αυτό, να διαμορφωθεί μια ολοκληρωμένη πρόταση για κοινά ψηφοδέλτια Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, καταρρίπτοντας το εδραιωμένο αφήγημα ότι «ψηφίζεις με βάση την εθνική καταγωγή», που είναι διαχωριστικό και ρατσιστικό. Οι πολίτες επιλέγουν πολιτικά, ιδεολογικά κι αυτό θα ενισχύσει την ενότητα της χώρας και ου κράτους, ανέφερε.
* Ο Γιώργος Τάττης είναι δημοσιογράφος
