του Πητ Κωνσταντέα
«Φανταστείτε πως δεν υπάρχει παράδεισος
Είναι εύκολο, αν το προσπαθήσετε.
Πως δεν υπάρχει μήτε κόλαση,
Μόνο ουρανός πάνω απ’ τα κεφάλια μας
Φανταστείτε όλους τους ανθρώπους να ζουν μόνο για το σήμερα…
Φανταστείτε πως δεν υπάρχουν χώρες…
Δεν είναι και τόσο δύσκολο.
Πως δεν υπάρχει λόγος να σκοτώνεις και να πεθαίνεις
Και πως δεν υπάρχει θρησκεία
Φανταστείτε πως δεν υπάρχουν προσωπικά κτήματα
Αναρωτιέμαι αν μπορείτε
Πως δεν υπάρχει λόγος απληστίας ή πείνας
Μια αδελφότητα ανθρώπων
Φανταστείτε τους ανθρώπους να μοιράζονται όλο τον κόσμο…»
Όταν ο Τζον Λένον έγραφε αυτά τα λόγια το 1971 για το περίφημο «Imagine», ένα από τα πιο διάσημα τραγούδια όλων των εποχών, είχε ισχυριστεί πως οι στίχοι του προέρχονταν ουσιαστικά από το Κομμουνιστικό Μανιφέστο. «Αν και εγώ δεν είμαι ιδιαίτερα κομμουνιστής», είχε πει. «Δεν ανήκω σε κανένα κίνημα και δεν υπάρχει κανένα πραγματικό κομμουνιστικό κράτος στον κόσμο». Είχε επικρίνει τη Σοβιετική Ένωση (που έτσι κι αλλιώς είχε περάσει στη σφαίρα του ρεβιζιονισμού) και την Κίνα και είχε προτείνει την επικράτηση «ενός όμορφου βρετανικού σοσιαλισμού».
Τον είπαν ειρηνιστή, τον είπαν οραματιστή και πιθανότατα ήταν. Πρωτοστατούσε στις αντιπολεμικές εκδηλώσεις. Αλλά όσο το δυνατό εκ του ασφαλούς. Πρωτοτύπησε μένοντας στο κρεβάτι με τη Γιόκο Όνο για 6 μέρες τον Μάρτη του 1969 προκειμένου να καταδικάσουν τον πόλεμο. Αλλά όχι σε οποιοδήποτε κρεβάτι. Στο κρεβάτι του δωματίου 902 του Χίλτον στο Άμστερνταμ. (Κάτι που αποπειράθηκαν να επαναλάβουν αργότερα στη Νέα Υόρκη, αλλά οι αμερικανικές αρχές το απαγόρευσαν λόγω καταδίκης του Λένον για χρήση ναρκωτικών). Προσπάθησε να βοηθήσει καλλιτέχνες με την ίδρυση της δισκογραφικής εταιρίας Apple, όπου κυριολεκτικά μοιράζονταν χρήματα σε κάθε τυχάρπαστο. «Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσα φρικιά μαζεύτηκαν για να πάρουν οικονομική ενίσχυση», είπε αργότερα ο Τζορτζ Χάρισον. Και, φυσικά, αμέσως μετά εξαφανίζονταν.
Ο Λένον πίστευε επίσης στο υπερφυσικό και δεν έχανε ευκαιρία να συμβουλεύεται μάντισσες και χαρτορίχτρες για το μέλλον (λέγεται, εξάλλου, ότι σε επίσκεψή του στην Ελλάδα το 1969, η αστρολόγος Τασία Λούτα είχε «διαβάσει» την παλάμη του και του είχε πει «Πρόσεχε, αγόρι μου, γιατί θα σε πυροβολήσουν σε νησί». Από τότε ο Λένον απέφευγε να επισκέπτεται νησιά).
Όπως πολλοί παραπλανημένοι ειρηνιστές και οραματιστές, που δηλώνουν απολιτίκ, έκανε το αθέλητο λάθος να γράφει ένα αντιδραστικό τραγούδι – γιατί, σε μια πιο προσεκτική ανάλυση, το «Imagine» είναι πραγματικά αντιδραστικό. Λόγου χάρη, πώς είναι δυνατό οι άνθρωποι να ζουν μόνο για το σήμερα, χωρίς όραμα και χωρίς αγωνιστική διάθεση για το αύριο; Και να μην υπάρχουν χώρες, σε έναν ύμνο του διεθνισμού με καπιταλιστικά πρότυπα; Αφήστε που αυτό το «κανένας λόγος να πεθαίνεις» σημαίνει πως δεν αξίζει να αγωνίζεσαι και, αν χρειαστεί, να πεθαίνεις για τα ιδανικά σου.
Σίγουρα ο Λένον δεν ήταν κομμουνιστής και δεν εφάρμοζε απόλυτα τις αρχές του «Imagine». Λόγου χάρη, λάτρευε τα προσωπικά κτήματα: Διαπραγματευόταν σκληρά τα κέρδη από τα πνευματικά δικαιώματα των συνθέσεών του, και κατέφυγε τελικά στην Αμερική επειδή εκεί οι φόροι ήταν πολύ λιγότεροι από το πραγματικά ασφυκτικό βρετανικό φορολογικό σύστημα. Η CIA τον παρακολουθούσε, το FBI προσπάθησε πολλές φορές να τον διώξει από τη χώρα, χωρίς να το καταφέρει. Και, φυσικά, μην ξεχνάμε ότι ο Λένον επισκέφθηκε την Ελλάδα εν μέσω μιας στυγνής δικτατορίας και δεν τον προβλημάτισε καθόλου το γεγονός ότι έκανε διακοπές (καλεσμένος του φίλου του Αλέξη Μάρδα) σε μια χώρα που στέναζε κάτω από ένα απολυταρχικό καθεστώς, σε ένα κράτος που η φίμωση, οι βασανισμοί και οι εκτοπισμοί ήταν καθημερινό φαινόμενο.
Ίσως η μεγαλύτερη ειρωνεία είναι πως, καταφεύγοντας σε μια χώρα με ελαφρότερη φορολογία, ο Λένον κατέφυγε επίσης σε μια χώρα χωρίς ουσιαστικό έλεγχο των όπλων και έτσι δολοφονήθηκε 40 χρόνια πριν, στις 8 Δεκεμβρίου του 1980, όπως ακριβώς είχε προβλέψει η Τασία Λούτα: Στο νησί του Μανχάταν.
