Εν μέσω πανδημίας, όπου ο δημόσιος χώρος και η πολιτική αλλάζουν μορφές και διαστάσεις, αναδεικνύονται πρόσωπα και ρόλοι που επικοινωνούν με την κοινωνία, «μιλάνε» στους πολίτες, συγκεντρώνουν την προσοχή, περιβάλλονται ή όχι από εμπιστοσύνη. Και όλοι κρίνονται από το αποτέλεσμα.
Η γενικά καλή εξέλιξη της πορείας της πανδημίας στη χώρα μας είναι αποτέλεσμα δύο βασικών παραγόντων: α) του ίδιου του λαού που έδειξε μια σοβαρή και πειθαρχημένη στάση, όντας μαθημένος από την πείρα των δέκα χρόνων μνημονίων και β) των αποφάσεων που ελήφθησαν σε πολιτικό επίπεδο από την κυβέρνηση και του ρόλου που έπαιξε η επιτροπή υπό τον κ. Τσιόδρα.
ΑΝ ΛΟΙΠΟΝ μιλήσουμε για το πολιτικό πεδίο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μέσα σε λίγο διάστημα, τόσο με την κρίση στον Έβρο όσο και με την αντιμετώπιση της πανδημίας, κατόρθωσε να πάρει αποφάσεις που συνάντησαν την αποδοχή του κόσμου. Ήταν δύσκολο να σταθεί απέναντί του μια επιφανειακή, μικροπολιτική αντιπολίτευση και τα άλλα κόμματα είναι, την περίοδο αυτή, σαν να μην υπάρχουν.
Το πολιτικό ρεφλέξ είναι μια ιδιότητα που ο πολιτικός (αλλά και μια ηγεσία, ένα κόμμα, μια τάξη, οι ελίτ κ.λπ.) πρέπει να διαθέτει ώστε να αντιλαμβάνεται τι γίνεται, να αναπροσαρμόζεται, ακόμα και να αλλάζει (την προβιά ή τη συμπεριφορά του ή ακόμα και τους συγκυριακούς προσανατολισμούς του). Ο ΣΥΡΙΖΑ και μεγάλο μέρος της κεντροαριστερής παράταξης, ακόμα και οι εξωκοινοβουλευτικοί χώροι, αντιμετώπισαν τον Μητσοτάκη ως καθαρόαιμο ακροδεξιό, νεοφιλελεύθερο πολιτικό που πάνω-κάτω θα φέρει μια χούντα στη χώρα. Αυτό μπορεί να βοήθησε στο να μην κατακρημνιστεί ο ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές (32%). Άφησε όμως εντελώς ακάλυπτο πολιτικά όλο το χώρο, όταν ο πρωθυπουργός πλέον, Μητσοτάκης, εφάρμοσε μια άλλη πολιτική που συνεχώς τους άδειαζε. Μέσα στην πανδημία, ο λόγος του Μητσοτάκη τροποποιήθηκε ακόμα περισσότερο, όπως φάνηκε στο τελευταίο διάγγελμά του, όπου αναγνώρισε τον αποφασιστικό ρόλο του λαού, των υγειονομικών, των εθελοντών, της αλληλεγγύης. Εμφανίστηκε μάλιστα σαν να ζητά συγγνώμη για τις επιθέσεις που γίνονταν απέναντι στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας, υπερασπίστηκε και δεσμεύτηκε για την ενίσχυσή του.
Ναι, το γνωρίζουμε. Σε περιόδους συστημικής κρίσης οι ελίτ φθάνουν στο σημείο να τα κάνουν «όλα και το αντίθετό τους», στο βαθμό που αυτά σταθεροποιούν το σύστημα. Η μεγάλη «επιστροφή του κράτους» έχει και τέτοια χαρακτηριστικά, όμως δημιουργεί παράλληλα την αίσθηση της ήττας όλων των μεγάλων νεοφιλελεύθερων αφηγήσεων και συνθημάτων του πολιτικού κόσμου. Ποιος θα ισχυριστεί πως αυτή η «επιστροφή» δεν έχει σχέση με την ισχυρή πίεση που υπήρχε από λαϊκά στρώματα απέναντι στη διαρκή λιτότητα και την αβάσταχτη διαχείριση της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης που εκπροσωπούσε η Ε.Ε. για τον ευρωπαϊκό χώρο;
Σε περιόδους συστημικής κρίσης οι ελίτ φθάνουν στο σημείο να τα κάνουν «όλα και το αντίθετό τους», στο βαθμό που αυτά σταθεροποιούν το σύστημα
ΚΑΠΩΣ ΕΤΣΙ ο «Κούλης» γίνεται Κυριάκος, με υψηλά ποσοστά, εμφανιζόμενος πιο υπεύθυνος από τους προκατόχους (ΣΥΡΙΖΑ – Τσίπρα). Ενισχυμένος πάντα σαν εκπρόσωπος των ελίτ στην Ελλάδα που φυσικά πιέζουν ώστε η «νέα κανονικότητα» να έρθει με τους δικούς τους όρους. Όμως, από δω και μπρος, ξεκινούν τα πιο δύσκολα.
Πρώτα απ’ όλα γιατί η κατάσταση είναι εύθραυστη και κινδυνεύουν να έρθουν ανά πάσα στιγμή τα πάνω κάτω. Ύστερα, όλοι αισθάνονται ότι μετά την πανδημία έρχονται θύελλες και ας μην είναι ακόμα εμφανές το βάθος και η έκταση της κρίσης.
Επομένως ο Κυριάκος γνωρίζει ότι η μετάβαση «στο επιτελικό αποτελεσματικό κράτος», με την οργάνωση του δημόσιου μέσα από τα δίκτυα και τις νέες μορφές εργασίας είναι λίγο σχέδια επί χάρτου. Και πάντως σημαίνουν αναδιαρθρώσεις που δε βγαίνουν εύκολα. Άρα όσα είπε για την «έξοδο» στο διάγγελμά του, εκτός του γεγονότος ότι κινούνται σε μία κατεύθυνση που θα πλήξει μέρος της κοινωνίας σε πολύ μεγάλο βαθμό, είναι λίγο πολύ στον αέρα.
Εντελώς ξαφνικά, εν μέσω πανδημίας και επερχόμενης βουτιάς της οικονομίας, ανοίγει κουβέντα για εκλογές και οι δημοσκοπήσεις δίνουν και παίρνουν ξανά. Πλάι στους γιατρούς (σχετικούς, λιγότερο σχετικούς ή και άσχετους με τις λοιμώξεις και τις επιδημίες), παίρνουν θέση στα πάνελ και οι διευθυντές μεγάλων δημοσκοπικών εταιρειών. Αυθορμήτως; Όχι βέβαια.
Αν και προκαλεί αίσθηση αυτή η «εισβολή» όταν ο κόσμος δίνει μια μάχη για να επιβιώσει και να αντιμετωπίσει την πανδημία, το θέμα παρ’ όλα αυτά είναι στην ημερήσια διάταξη, κυρίως γιατί αυτό που έρχεται (μεγάλη οικονομική ύφεση) δεν επιτρέπει καλές εκλογικές επιδόσεις αργότερα…
Επομένως οι πιέσεις για επιστροφή στη «νέα κανονικότητα» που απαιτεί ο οικονομικός κόσμος, θα συναντηθούν με κινήσεις στο πολιτικό πεδίο και με εκλογικές διαδικασίες που παραμένουν ως ισχυρά σενάρια.
ΚΑΠΟΥ ΕΔΩ έχει σημασία μια αναφορά στον κ. Τσιόδρα. Με την εργασία του, το στυλ του, τις επιλογές ζωής επαγγελματικά και προσωπικά, έχει γίνει ένα δημόσιο πρόσωπο που συγκεντρώνει την εμπιστοσύνη του λαού στην παρούσα φάση σε σχέση με την καταπολέμηση της επιδημίας. Δεν είναι πολιτικό πρόσωπο αλλά ένα δημόσιο πρόσωπο με κύρος και ρόλο σε μια κρίσιμη εποχή για την χώρα. 100 μέρες πριν, λίγοι γνώριζαν τον Σωτήρη Τσιόδρα. Σήμερα, και παρά τις επιθέσεις που γνώρισε από το χώρο του ΣΥΡΙΖΑ, αναδεικνύεται σε παράγοντα μεγάλης εμβέλειας και διεισδυτικότητας στην κοινωνία.
Η σύγκρουση ανάμεσα στις πιέσεις που ασκούν παράγοντες της οικονομίας και ποικίλα συμφέροντα για «επιστροφή» με γρήγορους ρυθμούς και στην ανάγκη προστασίας της δημόσιας υγείας και ανάλογων μέτρων, μπορεί να μεγαλώσει τη σημασία του ρόλου προσώπων σαν τον κ. Τσιόδρα.
