Αντιγράφουμε αποσπάσματα από άρθρο του Σπύρου Μανουσέλη στην Εφημερίδα των Συντακτών:
Γιατί άραγε επιμένουμε να τρώμε κρέας και μάλιστα σε μια εποχή που η κρεοφαγία θεωρείται κάθε άλλο παρά αναγκαία, αφού μπορούμε κάλλιστα να εξασφαλίσουμε τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες από πολλά άλλα διαθέσιμα είδη τροφής (φυτά, φρούτα, ξηροί καρποί); […]
Σύμφωνα με ό,τι γνωρίζουμε μέχρι σήμερα από τις σχετικές παλαιοντολογικές και παλαιο-ανθρωπολογικές έρευνες, η συστηματική εισαγωγή του κρέατος στη διατροφή των εξελικτικών μας προγόνων υπήρξε η απαραίτητη προϋπόθεση για την εκρηκτική ανάπτυξη του εγκεφάλου και άρα της νοήμονος συμπεριφοράς των πρώτων ανθρώπων.
Μια επιστημονική προσέγγιση των ανθρώπινων διατροφικών ηθών-αναγκών που αναμφίβολα δυσαρεστεί τους παραδοσιακούς χορτοφάγους και ακόμη περισσότερο τους φανατικούς βέγκαν: οι μακρινοί πρόγονοί μας έγιναν σταδιακά πιο ευφυείς και πιο κοινωνικοί όταν εγκατέλειψαν την μέχρι τότε αποκλειστικά χορτοφαγική διατροφή τους, μόλις δηλαδή έπαψαν να τρέφονται μόνο με φυτά, φρούτα και σπόρους και άρχισαν να υιοθετούν “πιο επωφελή” κρεοφαγικά διατροφικά ήθη.
Από την εποχή που ο Δαρβίνος διατύπωσε την ανατρεπτική εξελικτική θεωρία του έγινε σαφές ότι ο ογκώδης εγκέφαλος των πρώτων ανθρώπων αποτελεί μία δυσεξήγητη εξελικτική “πολυτέλεια”: ένα ανατομικά άβολο και βιολογικά δαπανηρό όργανο γνώσης.
Διότι, βέβαια, ήταν προφανές ότι για την ανάπτυξη και την καλή λειτουργία του πολύ μεγάλου εγκεφάλου των ανθρώπων απαιτούνταν η καταβολή ενός υπερβολικά υψηλού ενεργειακού κόστους.
“Αν και ο εγκέφαλός σας κατέχει μόλις το 2% της μάζας του σώματός σας, καταναλώνει περίπου το 20% έως 25% του ενεργειακού αποθέματος του σώματός σας σε κατάσταση ηρεμίας. Ο μεγάλος εγκέφαλος σας κάνει ευφυέστερους, αλλά κοστίζει πολύ και προκαλεί διάφορα προβλήματα”, όπως εύστοχα συνοψίζει το πρόβλημα ο κορυφαίος εξελικτικός γιατρός Ντάνιελ Λίμπερμαν (D. Lieberman) στο ενδιαφέρον βιβλίο του “Η ιστορία του ανθρώπινου σώματος”, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κάτοπτρο.
Παρ’ όλα αυτά, μέχρι πρόσφατα, δεν ήταν καθόλου σαφές το πώς ή σε ποιο βαθμό η κρεοφαγία συνέβαλλε στην υπερβολική διόγκωση του εγκεφάλου μας και, κατά συνέπεια, στην εντυπωσιακή ανάπτυξη της ανθρώπινης νοημοσύνης. Υπό αυτή την έννοια, ο ταχύτατα διογκούμενος εγκέφαλος των πιο εξελιγμένων ανθρωπιδών αποτέλεσε, εξαρχής, μια “εξελικτική πολυτέλεια”: ένα υπερβολικά ενεργοβόρο όργανο γνώσης, το οποίο καταναλώνει πάνω από 22 φορές περισσότερη ενέργεια από έναν μυ του ίδιου μεγέθους (και μάλιστα σε ανάπαυση)!
Σύμφωνα με τις πρωτοποριακές έρευνες της Λέσλι Αϊέλο (Leslie Aiello), επιφανούς παλαιοανθρωπολόγου και διευθύντριας του Wenner-Gren Foundation στη Νέα Υόρκη, ενός από τα σημαντικότερα κέντρα έρευνας της ανθρώπινης εξέλιξης, η κατανάλωση κρέατος παρείχε στους προγόνους μας την επιπλέον ενέργεια που απαιτούσε η καλή λειτουργία του υπερδιογκωμένου εγκεφάλου τους.
Αυτή, όμως, η καλά επιβεβαιωμένη τάση αύξησης της εγκεφαλικής μάζας στο γένος Homo έπρεπε να αντισταθμιστεί με τη μείωση τόσο των ενεργειακών απαιτήσεων όσο και του όγκου ενός άλλου οργάνου του σώματος των προγόνων μας. Και το όργανο που έπεσε “θύμα” αυτής της προοδευτικής εγκεφαλοποίησης ήταν το έντερο. […]
Όσο μεγάλωνε ο εγκέφαλος των προγόνων μας έπρεπε να μικραίνει το έντερό τους, χωρίς, ωστόσο, να μειωθούν δραματικά οι μεταβολικές του λειτουργίες για παραγωγή ενέργειας από την τροφή.
Η μόνη εύλογη και βιολογικά αποδεκτή λύση σε αυτόν τον δυσεπίλυτο εξελικτικό-φυσιολογικό γρίφο είναι απλή: η κρεοφαγία!
