του Γιώργου Αρχοντόπουλου*
Το Εξωτερικό Υδροδοτικό Σύστημα (ΕΥΣ) της ΕΥΔΑΠ περιλαμβάνει ένα δίκτυο 400 χιλιομέτρων που διατρέχει τέσσερις νομούς, φράγματα, λίμνες, ποτάμια, κανάλια, απασχολεί πάνω από 200 εργαζόμενους, πρόκειται για ένα κρίσιμο έργο ύψους δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο. Διαχειρίζεται το 80% του πόσιμου νερού της χώρας. Το διαχειρίζεται η ΕΥΔΑΠ εδώ και δεκαετίες.
Η προετοιμασία για την ιδιωτικοποίηση του ΕΥΣ δείχνει την νέα πολιτική της κυβέρνησης στο ζήτημα της ιδιωτικοποίησης του νερού. Την πολιτική της έμμεσης πώλησης του νερού μιας και η απόφαση 1904/2014 του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) απαγορεύει την απευθείας πώληση των ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ σε ποσοστό άνω του 49%.
Μετά την διαχείριση των λυμάτων στη Ψυττάλεια από ιδιώτες –έργο ύψους 250 εκατομμυρίων– σειρά παίρνει το ΕΥΣ. Η κυβέρνηση ουσιαστικά τεμαχίζει την ΕΥΔΑΠ και την παραδίδει «με το κομμάτι» σε μεγαλοεργολάβους και πολυεθνικές. Οι γνωστές κατασκευαστικές εταιρείες οι οποίες αφού απέκτησαν την τεχνογνωσία τους πάνω σε έργα του δημοσίου και της ΕΥΔΑΠ, έρχονται σήμερα να πουλήσουν την εμπειρία τους στο ίδιο το Δημόσιο. Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι δημιουργείται ένα μονοπώλιο στην διαχείριση τέτοιων έργων όπου η ΕΥΔΑΠ πλέον τίθεται σε κατάσταση ομηρίας-εξάρτησης από τους μεγαλοεργολάβους. Η ίδια κατάσταση επικρατεί και στις μεγάλες μονάδες Βιολογικού και Διυλιστηρίου της ΕΥΑΘ στη Θεσσαλονίκη, χωρίς εργολάβους δεν μπορούν να λειτουργήσουν. Η ΕΥΑΘ πληρώνει για την τεχνογνωσία που κάποιοι έμαθαν στις εγκαταστάσεις της! Αυτό ακριβώς συνέβη και με τις άμεσες ιδιωτικοποιήσεις στο εξωτερικό: οι ιδιωτικοποιημένες εταιρείες ύδρευσης, παραχώρησαν τη διαχείριση των εγκαταστάσεων τους σε θυγατρικές των πολυεθνικών, και όταν κάποια στιγμή οι εταιρείες ύδρευσης επέστρεψαν στο Δημόσιο (ή στο Δήμο), ήταν εξαρτημένες από τις θυγατρικές-ιδιωτικά μονοπώλια των πολυεθνικών.
Όποιος ελέγχει το δίκτυο ελέγχει και το νερό, είναι ξεκάθαρο. Μπορεί η κυβέρνηση να δηλώνει ότι «δεν πουλάει το νερό» αλλά δεν πείθει κανέναν, το νερό χωρίς δίκτυο δεν φτάνει στην κατανάλωση, και το δίκτυο το δίνει σε ιδιώτες. Είναι γνωστές οι τραγικές συνέπειες της διαχείρισης των δικτύων από ιδιώτες στο εξωτερικό, με σκοπό το ακόμη περισσότερο κέρδος, δεν γίνονταν συντηρήσεις με αποτέλεσμα μολύνσεις, διαρροές, κ.λπ.
Η εικόνα είναι ακόμη πιο αποκαλυπτική, αν υπολογίσουμε ότι σχετικά πρόσφατα η ΕΥΔΑΠ απέκτησε τη δυνατότητα επέκτασης σε όλη την Ελλάδα, πράγμα που σημαίνει ότι οι συνέπειες της πολιτικής της έμμεσης ιδιωτικοποίησης αγγίζει και τις ΔΕΥΑ.
Οι δηλώσεις του διευθύνοντος συμβούλου της ΕΥΔΑΠ όπως «η στρατηγική της εισηγμένης περιλαμβάνει τη διεύρυνση της παροχής υπηρεσιών σε όλη την Ελλάδα » επιβεβαιώνουν το παραπάνω. Ο κ. Σαχίνης μιλά για επενδύσεις 1 δισ. ευρώ σε 10 χρόνια, και ταυτόχρονα για πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου – ποιος τελικά θα δουλέψει για να γίνουν αυτές οι επενδύσεις αφού διώχνει τους εργαζόμενους;
Περνάμε σε μια εποχή που οι διοικούντες της ΕΥΔΑΠ αντιμετωπίζουν το νερό όχι ως πηγή ζωής αλλά ως πηγή κέρδους για τις ιδιωτικές εταιρείες. Η αγωνία τους για τις κοινωνικές αντιδράσεις καθρεφτίζεται στην επαναλαμβανόμενη δήλωση «δεν θα ανέβει η τιμή του νερού». Πώς το λέει αυτό ο κ.Σαχίνης όταν ακόμη δεν έχει εφαρμοστεί η νέα ΚΥΑ τιμολόγησης νερού στις ΔΕΥΑ; Η ΚΥΑ περιλαμβάνει την ανάκτηση κόστους όπου όλα τα έξοδα περνάνε πλέον στον καταναλωτή.
Ήταν οι αντιδράσεις των πολιτών που απέτρεψαν την ιδιωτικοποίηση των ΕΥΔΑΠ-ΕΥΑΘ το 2014, είναι οι αντιδράσεις των πολιτών που θα την αποτρέψουν και πάλι – το νερό είναι στο χέρι μας!
* Ο Γιώργος Αρχοντόπουλος είναι πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων της ΕΥΑΘ