Βλάβη στον Ηλεκτρικό, βλάβη στο Μετρό. Μια κυρία τα βάζει με την κοπέλα από την εταιρία security. Είναι η μόνη που υπάρχει εκεί γύρω. Η απαξίωση συνεχίζεται. Τα δρομολόγια καθυστερούν, τα έργα ακόμη περισσότερο. Ο κόσμος στοιβάζεται και πληρώνει (πια) το 1,40. Λίγοι αφήνουν τα εισιτήρια για τους άλλους. Όσα μένουν οι καθαρίστριες τα σκίζουν και τα πετάνε για αν μην ξαναχρησιμοποιηθούν. Εκκωφαντική σιωπή και μελαγχολία στους συρμούς…
…Αυτή τη φορά έχω για παρέα μου έναν παράξενο ήρωα. Τον Μπενίτο Λακούνθα. Τον Τρομπετίστα του Φερνάντο Αραμπούρου (εκδόσεις Gema). Με συνοδεύει με την τρομπέτα του που, καθώς υποψιάζομαι, παίζει κάπως φάλτσα. Τον ακολουθώ κι εγώ στην επιστροφή στο χωριό του για την κηδεία του πατέρα του. Φαινομενικά κρατάει απόσταση απ’ όλα. Μοιάζει με καρικατούρα του Ξένου του Καμί. Χωρίς φόνο και δίκη αυτή τη φορά. Διαβάζω και δεν καταλαβαίνω τι με τραβάει σ’ αυτό το απολύτως αντιηρωικό μυθιστόρημα. Ο πρωταγωνιστής δεν είναι καν συμπαθητικός. Δύσκολα θα ταυτιστείς μαζί του. Κι όμως, υπάρχει κάτι. Ένα ξύπνημα. Μια, τελικά, αισιόδοξη αλλαγή τροχιάς. Ένα μαύρο χιούμορ που κρύβει ευαισθησία…
…Και λες να το έχει η εποχή, πάλι σε αντιήρωες πέφτω. Τα Σακιά της Ιωάννας Καρυστιάνη (Καστανιώτης), όπου πρωταγωνιστές είναι ένα ζευγάρι μητέρας-γιου.
Η απόλυτη δυστυχία. Ο γιος βιαστής και δολοφόνος γυναικών, η μάνα στον αντίποδα της τρυφερότητας και της στοργής. Μια οικογένεια που μεγάλωσε στη σιωπή και συνεχίζει να ζει βουτηγμένη στις ενοχές. Διαβάζω μια εξαιρετική ανατομία της ανθρώπινης ψυχής, τοποθετημένη μέσα σε ένα διαυγές κοινωνικό πλαίσιο, σε μια άλλη όψη της δικτατορίας και της μεταπολίτευσης. Δεν είναι ένα βιβλίο που απολαμβάνεις την ανάγνωση. Αυτή η λεπτομερής ανάδειξη της μιζέριας που φαίνεται πως έλκει πολλούς συγγραφείς τα τελευταία 1-2 χρόνια – προφανώς δεν είναι άσχετη με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Μια αρρώστια που τρώει τα σωθικά, ήρωες σκοτεινοί και αρνητικοί. Ενδιαφέρον λογοτεχνικά, όμως κρατάω και κάποιες επιφυλάξεις….
…Κι αφού σήμερα σας βομβαρδίζω με αντι-ήρωες, δεν μπορώ παρά να σας πω και για έναν συγγραφέα-τυχοδιώκτη, που έφυγε νωρίς, σε ηλικία μόλις 35 ετών. Το μυθιστόρημα Εκείνοι που πυρπόλησαν το ρύζι (Μελάνι) είναι το κύκνειο άσμα του Μάρεκ Χουάσκο.
Μια άλλη όψη της Αμερικής της δεκαετίας του ’60 από έναν πολυταξιδεμένο Πολωνό. Ένας πιλότος που «κρύβεται» σε μια επαρχιακή αερολέσχη, πολλά κρυμμένα μυστικά, αδιέξοδες σχέσεις, η φιλία- μίσος δυο αντρών και το κοινό πάθος τους για την ίδια γυναίκα. Τα ζωντανά τραύματα του παρελθόντος. Δυο κόσμοι που συναντιούνται για να ξαναχωρίσουν. Ο πρόσφυγας από το τότε «Παραπέτασμα» και η Αμερική του πολέμου του Βιετνάμ σε ασύμπτωτες πορείες… Το τέλος προοιωνίζεται μια νέα αρχή με νέα αδιέξοδα. Η ιστορία ξετυλίγεται σαν φίδι που δαγκώνει την ουρά του.
…και για να κλείσω το … «αφιέρωμά» μου στη σκοτεινή πλευρά, πηγαίνω στη Κούβα και στον Πέδρο Χουάν Γκουτιέρες. Το συγγραφέα που έχει χαρακτηριστεί ως Κουβανός Μπουκόφσκι. Αν περιμένετε, ωστόσο, να βρείτε τον ερωτισμό του Έρωτα που νοστάλγησε την Κούβα και των άλλων του μυθιστορημάτων, μάλλον θα απογοητευτείτε! Η Μελαγχολία των λιονταριών (Μεταίχμιο), είναι μια συλλογή μικρών κομψοτεχνημάτων του λόγου, που φανερώνουν μια διαφορετική πλευρά του ταλαντούχου συγγραφέα. Όπως άλλωστε γράφει ο ίδιος, σε ένα από τα καλύτερα διηγήματα της συλλογής, μέσα του ζουν δεκάδες διαφορετικοί Πέδρο. Έτσι διαφορετικά είναι και τα κείμενα που περιλαμβάνονται στο βιβλίο: Μικροδιηγήματα, σκέψεις, αφορισμοί, μικρές ιστορίες και γεγονότα, συχνή παρουσία του φανταστικού, όλα ποτισμένα από το άρωμα του Μαλεκόν, της παραλιακής λεωφόρου της Αβάνας, που είναι το φόντο στο οποίο ο Γκουτιέρες ξετυλίγει με μαεστρία τις αφηγήσεις του…
…Κάθε τόσο σηκώνω το κεφάλι μου από το βιβλίο και αναζητώ τριγύρω μου τους παράξενους Άγγελους που ζουν σε μια από τις ιστορίες του βιβλίου. Για τη μελαγχολία δεν χρειάζεται να ψάξω και τόσο, διαχέεται παντού. Αφήνω το εισιτήριο πάνω στο ακυρωτικό μηχάνημα και βγαίνω στο δρόμο…
…Και λες να το έχει η εποχή, πάλι σε αντιήρωες πέφτω. Τα Σακιά της Ιωάννας Καρυστιάνη (Καστανιώτης), όπου πρωταγωνιστές είναι ένα ζευγάρι μητέρας-γιου.
Η απόλυτη δυστυχία. Ο γιος βιαστής και δολοφόνος γυναικών, η μάνα στον αντίποδα της τρυφερότητας και της στοργής. Μια οικογένεια που μεγάλωσε στη σιωπή και συνεχίζει να ζει βουτηγμένη στις ενοχές. Διαβάζω μια εξαιρετική ανατομία της ανθρώπινης ψυχής, τοποθετημένη μέσα σε ένα διαυγές κοινωνικό πλαίσιο, σε μια άλλη όψη της δικτατορίας και της μεταπολίτευσης. Δεν είναι ένα βιβλίο που απολαμβάνεις την ανάγνωση. Αυτή η λεπτομερής ανάδειξη της μιζέριας που φαίνεται πως έλκει πολλούς συγγραφείς τα τελευταία 1-2 χρόνια – προφανώς δεν είναι άσχετη με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Μια αρρώστια που τρώει τα σωθικά, ήρωες σκοτεινοί και αρνητικοί. Ενδιαφέρον λογοτεχνικά, όμως κρατάω και κάποιες επιφυλάξεις….
…Κι αφού σήμερα σας βομβαρδίζω με αντι-ήρωες, δεν μπορώ παρά να σας πω και για έναν συγγραφέα-τυχοδιώκτη, που έφυγε νωρίς, σε ηλικία μόλις 35 ετών. Το μυθιστόρημα Εκείνοι που πυρπόλησαν το ρύζι (Μελάνι) είναι το κύκνειο άσμα του Μάρεκ Χουάσκο.
Μια άλλη όψη της Αμερικής της δεκαετίας του ’60 από έναν πολυταξιδεμένο Πολωνό. Ένας πιλότος που «κρύβεται» σε μια επαρχιακή αερολέσχη, πολλά κρυμμένα μυστικά, αδιέξοδες σχέσεις, η φιλία- μίσος δυο αντρών και το κοινό πάθος τους για την ίδια γυναίκα. Τα ζωντανά τραύματα του παρελθόντος. Δυο κόσμοι που συναντιούνται για να ξαναχωρίσουν. Ο πρόσφυγας από το τότε «Παραπέτασμα» και η Αμερική του πολέμου του Βιετνάμ σε ασύμπτωτες πορείες… Το τέλος προοιωνίζεται μια νέα αρχή με νέα αδιέξοδα. Η ιστορία ξετυλίγεται σαν φίδι που δαγκώνει την ουρά του.
…και για να κλείσω το … «αφιέρωμά» μου στη σκοτεινή πλευρά, πηγαίνω στη Κούβα και στον Πέδρο Χουάν Γκουτιέρες. Το συγγραφέα που έχει χαρακτηριστεί ως Κουβανός Μπουκόφσκι. Αν περιμένετε, ωστόσο, να βρείτε τον ερωτισμό του Έρωτα που νοστάλγησε την Κούβα και των άλλων του μυθιστορημάτων, μάλλον θα απογοητευτείτε! Η Μελαγχολία των λιονταριών (Μεταίχμιο), είναι μια συλλογή μικρών κομψοτεχνημάτων του λόγου, που φανερώνουν μια διαφορετική πλευρά του ταλαντούχου συγγραφέα. Όπως άλλωστε γράφει ο ίδιος, σε ένα από τα καλύτερα διηγήματα της συλλογής, μέσα του ζουν δεκάδες διαφορετικοί Πέδρο. Έτσι διαφορετικά είναι και τα κείμενα που περιλαμβάνονται στο βιβλίο: Μικροδιηγήματα, σκέψεις, αφορισμοί, μικρές ιστορίες και γεγονότα, συχνή παρουσία του φανταστικού, όλα ποτισμένα από το άρωμα του Μαλεκόν, της παραλιακής λεωφόρου της Αβάνας, που είναι το φόντο στο οποίο ο Γκουτιέρες ξετυλίγει με μαεστρία τις αφηγήσεις του…
…Κάθε τόσο σηκώνω το κεφάλι μου από το βιβλίο και αναζητώ τριγύρω μου τους παράξενους Άγγελους που ζουν σε μια από τις ιστορίες του βιβλίου. Για τη μελαγχολία δεν χρειάζεται να ψάξω και τόσο, διαχέεται παντού. Αφήνω το εισιτήριο πάνω στο ακυρωτικό μηχάνημα και βγαίνω στο δρόμο…
Κώστας Στοφόρος
Σχόλια
