Γράφει ο Γιώργος Α. Λεονταρίτης
Τι μας επιφυλάσσει άραγε το 2022; Φυσικά δεν γράφουμε… Καζαμία, αλλά μπορούμε να σταθμίσουμε τα δεδομένα, ώστε να δούμε καθαρά πού πατάμε, και σε ποιο περιβάλλον κινούμεθα. Οι προοπτικές δεν είναι ευοίωνες, επειδή ο άκρατος καπιταλισμός σάρωσε τα πάντα στο πέρασμά του, και υποδούλωσε τους λαούς. Τα όνειρα περί επικράτησης των λαϊκών δυνάμεων και νίκης του σοσιαλισμού, δυστυχώς κατέρρευσαν. Η καπιταλιστική αποικιοκρατία ασκείται μέσα από τη γερμανοευρωπαϊκή ένωση, που εφόσον ελέγχει τις τράπεζες των χωρών, έχει τους λαούς υπόδουλους. Θυμάμαι τη χιμαιρική αισιοδοξία –διατυπωμένη καλόπιστα– εκπροσώπων της Αριστεράς, που πίστευαν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι μόνο ένωση των μονοπωλίων, αλλά και ένωση των… εργαζομένων! Όνειρα θερινής νυκτός! Ολοκληρωτισμός σκέτος νέτος ήταν. Να μην ξεχνάμε, ποια ήταν η αφετηρία της αποκαθήλωσης των δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτου: Η ανατροπή του «υπαρκτού σοσιαλισμού». Με όλα τα τρωτά του, ο τότε «Ανατολικός κόσμος» αποτελούσε το «αντίπαλο δέος». Όσο υπήρχε εκείνος, δεν μπορούσε ο καπιταλισμός να καλπάσει ασύδοτος. Κι όταν έπεσε το τείχος του Βερολίνου, οι αφελείς πανηγύρισαν νομίζοντας ότι «κάτι άλλαξε»! Η Γερμανία ενωμένη, ξαναπήρε τα ηνία, και μέσα από μια «Ένωση» που ουσιαστικά αυτή ελέγχει, ασκεί την κηδεμονία της στην Ευρώπη. Ο μακαρίτης Έριχ Χόνεκερ, στις σημειώσεις του μέσα από τη φυλακή των καπιταλιστών, το είχε γράψει πολύ παραστατικά: «Ο λογαριασμός εξοφλήθηκε! Το δρομολόγιο για τον ευρωπαϊκό σπίτι είναι έτοιμο. Αν δεν υπάρξουν ρήγματα στη σιδηροτροχιά, το τρένο θα φτάσει, σύμφωνα με τη βούληση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατικής Γερμανίας», σε μια γερμανική Ευρώπη!
Τώρα, αν θα φτάσει σε μια γερμανική Ευρώπη ή σε ευρωπαϊκή Γερμανία, είναι ως προς το τελικό αποτέλεσμα, το ίδιο! Ο Αντρέ Μαλρώ, προφητικά είχε πει κάποτε ότι: «Η Ευρώπη έχει πάψει να αναλογίζεται τον εαυτό της, μέσα στα πλαίσια της ελευθερίας. Τον αναλογίζεται στα πλαίσια της μοίρας…» Φιλόσοφος ο Σπένγκλερ, έλεγε σε ανύποπτο χρόνο, ότι: «Πλησιάζει ο θάνατος της Ευρώπης, της παρακμής της Δύσης…» Και η Σιμόν Ντε Μποβουάρ έγραφε: «Στις αρχές του 20ού αιώνα, η κατάσταση έχει ήδη αλλάξει πολύ. Το καθεστώς του ελεύθερου ανταγωνισμού, διαδέχθηκε το καθεστώς των μονοπωλίων…» Φυσικά, αυτό έγινε ολοφάνερο σ’ αυτόν τον αιώνα. Έτσι, ο καπιταλισμός εφαρμόζει την πολιτική του διεθνώς, χωρίς αντιστάσεις. Και, χρησιμοποιεί γι’ αυτόν τον σκοπό, όχι μόνο τους δεδηλωμένους «συντηρητικούς», αλλά και μεταλλαγμένους «Αριστερούς». Ο Καρλ Μαρξ το είχε πει κάπου: «Η ολιγαρχία, δεν διαιωνίζεται με το σταθερό κράτημα της εξουσίας στο ίδιο χέρι. Αλλά, με το να αφήνει την εξουσία να περνάει εναλλάξ, από το ένα χέρι στο άλλο…».
ΤΟ ΕΙΔΑΜΕ ΑΥΤΟ το σκηνικό, και με το «αριστερό χέρι»… Αλλά και η πανδημία του κορωνοϊού εξυπηρετεί στο βάθος πολιτικούς σκοπούς. Η ανεργία καλπάζει, επαγγέλματα καταργούνται, απολύσεις γίνονται ανεξέλεγκτα, ενώ υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι μέσα στο 2022 θα δούμε μεγάλες πολιτικές και κοινωνικές συγκρούσεις, παράλληλα βέβαια με μια νέα οικονομική κρίση, τύπου 2008, αλλά όχι με τα ίδια χαρακτηριστικά. Και δεν υφίσταται ατυχώς, σωστή δυναμική Αριστερά, να μπει οδηγητής σε νέους φοβερούς αγώνες. Να ηγηθεί ενός λαϊκού ξεσηκωμού. Τις παλαιές αποχές, σε μεγάλες αναταράξεις, οι εργαζόμενοι έβγαιναν στους δρόμους. Όλοι οι εργατικοί αγώνες, στους δρόμους κερδήθηκαν ή πνίγηκαν στο αίμα.
Τώρα, ο κορωνοϊός βοηθά τους «ιθύνοντες» να κλείνουν τους ανθρώπους στα σπίτια τους, για το… «καλό τους», λόγω πανδημίας… Ο ολοκληρωτισμός φόρεσε ιατρική φόρμα και δεν λέγεται φασισμός, αλλά… «προστάτης από την επιδημία»! Σε φυσιολογικές καταστάσεις, μέτρα αντιλαϊκά, θα έφερναν εξεγέρσεις. Τώρα, οι αντιδράσεις κατά του άκρατου καπιταλισμού, αντιμετωπίζονται όχι με αστυνομικά μέτρα, αλλά με… ιατρικά! Και μας ζητούν από πάνω να τους επιβραβεύσουμε, που μας απαγορεύουν να φωνάξουμε και να βγούμε να διαμαρτυρηθούμε. Με το πρόσχημα ότι οι ανεμβολίαστοι είναι… «εθνικώς ύποπτοι» και «εχθροί του έθνους», διώκονται όσοι γενικά διαφωνούν για οποιοδήποτε θέμα. Η δικαιολογία ακούγεται «φυσιολογική». Ο ιός μεταφέρεται και μεταδίδεται. Αλλά και η αγανάκτηση για τα απάνθρωπα αντιλαϊκά μέτρα επίσης μεταδίδεται. Γι’ αυτό θέλουν να τη φρενάρουν, με «επιστημονικά» επιχειρήματα.
«Άκου λοιπόν: Είτε φταις, είτε όχι, σαν δεν μπορείς άλλο να παλέψεις, θα πεθάνεις…»
Όταν ο «μεγάλος αιρετικός» του γιουγκοσλαβικού κομμουνισμού, ο Μίλοβαν Τζίλας έγραψε τη «Νέα Τάξη» βρισκόταν στις φυλακές Σρέμσκα Μητροβίτσα. Εμείς που βιώνουμε σήμερα μια «Νέα Τάξη» του καπιταλισμού των ξένων Τραπεζιτών των Βρυξελλών, βρισκόμαστε ουσιαστικά υπό περιορισμό στις κατοικίες μας. Κι αυτό λέγεται «φυλάκιση» αφού οι επαφές μεταξύ των ανθρώπων, έχουν γίνει παρελθόν. Ο Μπράνκο Μιλάνοβιτς, γεννημένος στο Βελιγράδι, θεωρείται ένας από τους εγκυρότερους μελετητές του φαινομένου της οικονομικής ανισότητας. Ο Μιλάνοβιτς τονίζει ότι ο καπιταλισμός απέμεινε μόνος του, χωρίς αντιπάλους, επειδή δεν υπάρχουν άλλοι ανταγωνιστές. «Με το τέλος του σοσιαλισμού, οι ανταγωνιστές χάθηκαν. Ακόμα και η Κίνα μετασχηματίσθηκε σε καπιταλιστική χώρα. Υπάρχουν δύο καπιταλισμοί: Ο φιλελεύθερος, που είναι άρρωστος από ανισότητα, και ο πολιτικός που είναι άρρωστος από τη διαφθορά…» Τώρα ισχύουν αμφότεροι. Μας έχει κυριαρχήσει η απελπισία.
Για παρηγοριά, φέρνω στη μνήμη μου τη Ρόζα Λούξεμπουργκ. Αυτή, η τόσο αισιόδοξη γυναίκα, στα 1915 εμφανιζόταν απαισιόδοξη, σχεδόν απελπισμένη. Έδειχνε στους συνεργάτες της το δίλημμα που ανοιγόταν μπροστά στην Ευρώπη: Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα; Και τα δύο ήσαν εξίσου πιθανά κατά τη γνώμη της. Έλεγε ότι η καταβαράθρωση του πολιτισμού σε μια άβυσσο βαρβαρότητας, δεν ήταν ατύχημα, αλλά πραγματική «ιστορική» τάση, ενάντια στην οποία, χρειαζόταν να αγωνιστεί κανείς. Τη βαρβαρότητα του καπιταλισμού ζούμε τώρα μέσα στη δηλητηριασμένη ατμόσφαιρα του covid και της «όμικρον». Και πρέπει να αγωνιστούμε για να αλλάξουμε αυτό το φρικιαστικό σκηνικό. Η Ρόζα είχε τη λύση: «Η μόνη διέξοδος για την ανθρωπότητα είναι η παγκόσμια σοσιαλιστική επανάσταση…» Πώς να γίνει όμως σήμερα τέτοια επανάσταση όταν δεν υφίσταται οργανωμένη μάχιμη Αριστερά; Όταν δεν υπάρχουν ηγέτες; Η Λουίζ Μισάλ, η μεγάλη αυτή επαναστάτρια, στις αναμνήσεις της, γεμάτες μελαγχολία, έγραφε: «Η κομμούνα, κυκλωμένη απ’ όλες τις πλευρές, είχε μόνο ορίζοντα τον θάνατο. Είχε ωστόσο ανοίξει ορθάνοιχτη την πόρτα προς το μέλλον…». Εμείς, κυκλωμένοι από την αδίστακτη πολιτική των Βρυξελλών και του μεγάλου κεφαλαίου που ανεβάζουν την ακρίβεια μαζί με την πανδημία έχουμε ορίζοντα τον θάνατο και την εξουθένωση. Το ερώτημα είναι εάν υφίσταται ορθάνοιχτη πόρτα προς το μέλλον.
ΘΑ ΠΑΛΕΨΟΥΜΕ λοιπόν αλλά με τι μέσα και με ποιους οδηγούς; Ο Μπρεχτ μάς είχε προειδοποιήσει: «Άκου λοιπόν: Είτε φταις, είτε όχι, σαν δεν μπορείς άλλο να παλέψεις, θα πεθάνεις…». Ο καπιταλισμός είναι ίδιος σ’ όλες τις εποχές. Γι’ αυτό ο Μπρεχτ δεν μας αφήνει αμφιβολίες: «Ο φασισμός δεν μπορεί να πολεμηθεί, παρά σαν καπιταλισμός στην πιο ωμή και καταπιεστική του μορφή…»
Εάν υπάρχει ακόμα Αριστερά, αυτός πρέπει να είναι ο δρόμος της…
