του Γιάννη Πανούση
Ο πόλεμος των γιγάντων έχει λήξει
Αρχίζουν οι έριδες των πυγμαίων
Ουίνστον Τσώρτσιλ
Οι πολιτικοί αντλούν την [κομματική] δύναμή τους είτε «από τα πάνω» (δηλαδή από εξωγενή κέντρα εξουσίας), είτε «από τα κάτω» (δηλαδή αδιαμεσολάβητα από την κοινωνία).
Αντίθετα οι πολίτες βιώνουν την Πολιτική μόνον «από τα κάτω», καθώς πάντοτε πληρώνουν τα σπασμένα των λαθεμένων (λόγω ευήθειας ή εκ προθέσεως) επιλογών των πολιτικών.
Παρά την τρέχουσα ιδεολογική ρευστότητα και τις αντιθεσμικές πρακτικές, παρά την παραταξιακή μονομέρεια κι όχι την εθνική προσέγγιση στη διαχείριση των προβλημάτων, η παραπάνω διάκριση των πολιτικών ισχύει.
Άλλοι προβάλλουν τις μεγάλες ιδέες της παγκοσμιοποίησης[;] ως στοίχημα της εύκολης ανάπτυξης, κι άλλοι επικαλούνται τα «δίκαια των λαών» (άλλοτε από κομμουνιστική, άλλοτε από σοσιαλιστική κι άλλοτε από κοινωνικοκαπιταλιστική πλευρά). Άλλοι προωθούν τα «κράτη-επιχειρηματίες» κι άλλοι τις εργατοαγροτικές συνελεύσεις. Άλλοι ομνύουν στη Δημοκρατία των άξιων ολίγων, κι άλλοι στη λαοκρατία των πολλών άτυχων.
Το πρόβλημα για τους πολίτες (ψυλλιασμένους ή αφελείς) είναι ότι και οι μεν και οι δε δημιουργούν πελατειακές σχέσεις, κύκλους και κυκλώματα «ημετέρων». Και οι μεν και οι δε «παραμυθιάζουν» τους ψηφοφόρους (τους). Και οι μεν και οι δε (για διαφορετικούς λόγους) αρέσκονται να παίζουν τον Ηγέτη ή τον Πατερούλη.
Δεν θα μιλήσω για σωτήρες και ολετήρες, για καταδρομικές επιθέσεις κατά των δικαιωμάτων και αναδρομικές ψευδαισθήσεις οραμάτων, για αδιαφανή προσκήνια και σκοτεινά παρασκήνια, για αδίστακτους κερδοσκόπους και δημαγωγικούς καιροσκόπους.
Θέλω απλώς να επισημάνω ότι η απουσία του λαού από τους δρόμους υπεράσπισης ελευθεριών κι από τις εκλογικές αναμετρήσεις των καλπών (και των κόλπων) δεν σχετίζεται με μειωμένη αίσθηση δημοκρατικού καθήκοντος, αλλά πρέπει να ερμηνεύεται σαν μία μορφή παθητικής αντί-στασης στην πολιτική (τους) περιθωριοποίηση.
Η πολιτική «από κάτω» στη χώρα μας μοιάζει να μη συγκινεί πολλούς πολιτικούς (των «άνω» ή των «κάτω» θεωρείων) απλούστατα επειδή δεν υφίστανται τις συνέπειες των θεατρικών τους παραστάσεων, όπως συμβαίνει με όσους βρίσκονται στην «πλατεία» ή στη «γαλαρία».
