Της Γιάννας Γιαννουλοπούλου.
Όταν τη διετία 2006-2007 οι φοιτητές και οι πανεπιστημιακοί με τη συμπαράσταση μεγάλου μέρους της κοινωνίας έδιναν, με αποφασιστικότητα αλλά και με αποτελεσματικότητα, τη μάχη για να μην αναθεωρηθεί το άρθρο 16 και για να προστατευτεί ο δημόσιος χαρακτήρας του ελληνικού πανεπιστημίου, δύσκολα θα μπορούσε να προβλεφθεί η σημερινή κατάσταση στο χώρο της Παιδείας. Τρία χρόνια μετά, η πραγματικότητα έχει ξεπεράσει και την πιο απαισιόδοξη πρόβλεψη της εποχής εκείνης.
Η χώρα κυβερνάται με Προεδρικά Διατάγματα, αφού έχει υπογράψει μια δανειακή σύμβαση που προβλέπει –μεταξύ άλλων– ότι «ούτε ο Δανειολήπτης, ούτε τα περιουσιακά του στοιχεία έχουν ασυλία λόγω της εθνικής κυριαρχίας ή διαφορετικά λόγω της δικαιοδοσίας κατάσχεσης –συντηρητικής ή αναγκαστικής– ή αναγκαστικής εκτέλεσης σε σχέση με οποιαδήποτε ενέργεια ή διαδικασία σχετικά με τη σύμβαση».
Καθώς η χώρα μετατρέπεται σε «δανειολήπτη άνευ ασυλίας λόγω εθνικής κυριαρχίας», οι πολιτικές για την Εκπαίδευση σε όλες της τις βαθμίδες ακολουθούν με ταχύτατους ρυθμούς τις επιταγές της Τρόικας των ελεγκτών.
Το Νέο Σχολείο που εξαγγέλθηκε πανηγυρικά πριν από λίγους μήνες από το υπουργείο Παιδείας και που διακήρυσσε την «αναβάθμιση του έργου και του κύρους των εκπαιδευτικών» σύντομα υλοποιήθηκε σε: α) περικοπή ακόμα και της αποζημίωσης των βαθμολογητών στις εισαγωγικές εξετάσεις, αφού αυτά τα περίφημα δέκα λεπτά ανά γραπτό είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση της χώρας και β) σε αύξηση σε 30 των μαθητών ανά τμήμα σε ορισμένες περιοχές για να εξοικονομηθούν πόροι. Προφανώς, το Νέο Σχολείο (με κεφαλαία τα πρώτα γράμματα, όπως αναφέρεται στα σχετικά κείμενα του υπουργείου) θα λειτουργήσει πιλοτικά. Και για να γίνει αυτό, η πλειονότητα των σχολείων για τους πληβείους θα λειτουργεί πληβειακά.
Αντίστοιχες πολιτικές αναμένονται συντομότατα για την Ανώτατη Εκπαίδευση. Εντός των ημερών κατατίθενται προς διαβούλευση δύο σημαντικά νομοσχέδια: για το νέο θεσμικό πλαίσιο και για τον στρατηγικό ανασχεδιασμό της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Προαναγγέλονται συγχωνεύσεις και καταργήσεις Τμημάτων και Σχολών, καθώς και περικοπές σε όλα τα επίπεδα.
Η βάρβαρη αυτή επίθεση στα εκπαιδευτικά δικαιώματα των νέων, καθώς και η απεμπόληση οποιασδήποτε προοπτικής ανάπτυξης της έρευνας και της γνώσης στη χώρα δεν φαίνεται να βρίσκουν προς στιγμή σοβαρά εμπόδια. Η ηγεσία της ΠΟΣΔΕΠ λειτουργώντας ως εντολοδόχος της κυβέρνησης συγκροτεί επιτροπές για να τη βοηθήσει στο έργο της, ένα μέρος της Συσπείρωσης Πανεπιστημιακών νιώθει εξαιρετική –σε ανησυχητικό βαθμό– ικανοποίηση, επειδή εξελέγησαν κάποιοι αντιπρυτάνεις από τις γραμμές της, ενώ οι φοιτητές δεν δείχνουν να έχουν συνειδητοποιήσει ότι σύντομα θα πρέπει να ξεχάσουμε το Πανεπιστήμιο που ξέραμε.
Είναι η στιγμή που πρέπει να ακουστεί ένα δυνατό «Φτάνει πια!». Είναι η στιγμή που οι νέοι θα πρέπει να αποδείξουν ότι είναι όντως το μέλλον αυτής της κοινωνίας.
Κυρίως, είναι η στιγμή για όσους θέλουν να αυτοπροσδιορίζονται ως διανοούμενοι να διαλέξουν αν θέλουν να περιοριστούν στην απολογητική του υπαρκτού (όπως παλιότερα του υπαρκτού σοσιαλισμού) ή να διαδώσουν τα εργαλεία της κριτικής στη θεωρία και την πράξη. Η δεύτερη επιλογή προϋποθέτει την ανάπτυξη της αντίστασης στη διάλυση της εκπαίδευσης.
* Η Γιάννα Γιαννουλοπούλου είναι Γλωσσολόγος στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
