Οι ρατσιστικές «εξυπνάδες» των Δυτικοευρωπαίων πολιτικών ηγετών για τα Βαλκάνια περίσσευαν στο πρόσφατο παρελθόν. Από τεμπέληδες έως αιμοδιψείς, οι λαοί των Βαλκανίων έχουν φιλοδωρηθεί τις τελευταίες δεκαετίες με κάθε είδους κοσμητικά επίθετα. Σήμερα όμως όλα αυτά έχουν «ξεχαστεί» λόγω της προσπάθειας πολιτικής ενσωμάτωσής τους στον ευρωπαϊκό χώρο ως χρήσιμης δύναμης κατά της Ρωσίας. Ωστόσο κάποιες μερίδες των ντόπιων ελίτ, που προετοιμάζουν τις χώρες τους να γίνουν οικόπεδα μαχών, συνεχίζουν να επιβεβαιώνουν αρκετούς από τους παλιότερους χαρακτηρισμούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πρόεδρος του Κοσόβου Βιόσα Οσμάνι που με στολή παραλλαγής à la Ζελένσκι επιθεώρησε, κατά τη διάρκεια της τελευταίας κρίσης με τη σερβική μειονότητα, τις λεγόμενες Δυνάμεις Ασφαλείας του εν λόγω κρατικού μορφώματος…
Ο συμβολισμός ενόχλησε τους διεθνείς παράγοντες της «σωστής πλευράς της Ιστορίας». Διότι ένα νέο Ρατσάκ* σήμερα μπορεί να ανάψει το φιτίλι, με πρότυπο τη διαχείριση του πολέμου στην Ουκρανία. Κατά τα άλλα, βέβαια, οι Δυτικοί αδιαφόρησαν για την ουσία, που ήταν η παράνομη ανάπτυξη και ενίσχυση των κοσοβάρικων ενόπλων δυνάμεων στα εδάφη της σερβικής μειονότητας. Αντίθετα, εκδήλωσαν την «ανησυχία» τους λόγω των «πληροφοριών» ότι οι Σέρβοι που είχαν συγκεντρωθεί στα οδοφράγματα έριξαν πυροβολισμούς…
Δυτική ανοχή στις προβοκάτσιες του Κούρτι
Γεγονός είναι ότι το Κόσοβο βρίσκεται διαρκώς σε εντάσεις με τη Σερβία, τις οποίες καλλιεργεί ο σημερινός πρωθυπουργός του Άλμπιν Κούρτι, καλυπτόμενος πίσω από την ανεπαρκή πολιτική των ΗΠΑ και της Ε.Ε. να εγγυηθούν τα αναγνωρισμένα –διεθνώς– δικαιώματα της σερβικής μειονότητας. Πρόκειται για τη στρατηγική των ίσων αποστάσεων, οι οποίες αδικούν τους Σέρβους, και μεθοδολογικά επιδιώκουν να έχουν και την πίτα ολάκερη και τον σκύλο χορτάτο. Οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. επιθυμούν, πρώτον, η Σερβία να απομακρυνθεί από τη ρωσική επιρροή, δηλαδή από τη μοναδική δύναμη η οποία υπενθυμίζει: α) το ψήφισμα 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (που ορίζει πως το Κόσοβο αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της Σερβίας**), β) την ίδρυση της Ένωσης Σερβικών Δήμων που προβλέπει η Ευρωπαϊκή Συμφωνία του 2013, καθώς και την προστασία των Ορθόδοξων μοναστηριών στα Μετόχια.
Δεύτερον, οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. πιέζουν τη Σερβία να αναγνωρίσει την αυτοδιάθεση του Κοσόβου, και μάλιστα όταν αυτό κυβερνάται από μια ηγεσία που διεθνώς και προκλητικά διακηρύσσει την «ένωση όλων των αλβανικών εδαφών», δηλαδή μια Μεγάλη Αλβανία που θα συμπεριλάβει το Κόσοβο, τμήμα των Σκοπίων κ.λπ. Διότι, παρόλο που ο Δυτικός παράγοντας επιθυμεί την ειρήνευση κι όχι να ανοίξει ένα μέτωπο στα Βαλκάνια, οι σημερινοί διαχειριστές του μορφώματος που κατασκεύασαν οι Δυτικοί στο Κόσοβο υποδαυλίζουν τις τάσεις επέκτασης του πολέμου και στα Βαλκάνια. Και το κάνουν ανοιχτά, αφού θεωρούν ότι η αιματηρή σύρραξη στην Ουκρανία αλλάζει τους συσχετισμούς δυνάμεων και δίνει την ευκαιρία για αλλαγές συνόρων και για ανατροπές των συμπεφωνημένων
Η απόσυρση των οδοφραγμάτων που είχε στήσει η σερβική μειονότητα στα εδάφη της, όπως και η λήξη του πολεμικού συναγερμού στο έδαφος της Σερβίας (με την εγγύηση των ΗΠΑ), ίσως δίνουν λίγο χρόνο για διπλωματικές ενέργειες. Οι οποίες όμως καταλήγουν και πάλι στις ίσες αποστάσεις και στη φθορά των μη απόλυτα υπάκουων κυβερνήσεων, έτσι ώστε να καλλιεργηθεί ένα πολιτικό κλίμα ευνοϊκό για τους επιθυμητούς από τις ΗΠΑ αναδασμούς εδαφών. Σαφώς, το κύριο βάρος της ευθύνης γέρνει προς την πλευρά του προβοκάτορα πρωθυπουργού Κούρτι, ο οποίος φαίνεται ότι επιθυμεί την αντίδραση του σερβικού στρατού –του πιο ισχυρού στα Δυτικά Βαλκάνια– προκειμένου να συμβεί μια αναπότρεπτη διεθνής εμπλοκή…
Κόσοβο, Βοσνία και Μολδαβία, δηλαδή τρεις πυριτιδαποθήκες σε έναν γεωγραφικά περιορισμένο χώρο όπως τα Βαλκάνια, είναι πολλές. Πόσο μάλλον που η περιοχή γειτνιάζει άμεσα με την εμπόλεμη Ουκρανία, αλλά και με την επεκτατική Τουρκία…
Άλλες δύο βαλκανικές πυριτιδαποθήκες
Κι αν το σερβοκοσοβάρικο μέτωπο είναι το επίσημο φλέγον ζήτημα στα Δυτικά Βαλκάνια, η αποτυχία της συμφωνίας του Ντέιτον στο μόρφωμα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης διαρκώς υποκρύπτεται διαμέσου των επεμβάσεων του Γερμανού «ύπατου εκπροσώπου». Οι δύο αποσχιστικές τάσεις, των Σερβοβοσνίων από το συνολικό «κράτος» και των Κροατοβοσνίων από την Κροατομουσουλμανική Ομοσπονδία, μπορεί να ακούγονται στους ρεαλιστές των ευρωσαλονιών ως αλυχτίσματα για να αποσπαστούν χρηματοδοτήσεις. Αλλά μια πιθανή ανάφλεξη στα Βαλκάνια είναι δυνατόν να συμπαρασύρει «τοπικές» συμμαχίες με διεθνή ανάμιξη. Άλλωστε η Ρωσία ήταν μέλος της διεθνούς αντιπροσωπείας στην υπογραφή της συμφωνίας του Ντέιτον το 1995, και υποστηρίζει πολλαπλώς τη σερβική πλευρά.
Συνεχίζοντας, στην ανατολική μασχάλη των Βαλκανίων, άλλη μια χώρα δια των νόμιμων αντιπροσώπων της τείνει να επιθυμεί τη διάνοιξη ενός επιπλέον μετώπου, τη θυσία μιας ακόμα Ιφιγένειας ενόψει του πολέμου. Ο λόγος περί της φιλοδυτικής κυβέρνησης της Μολδαβίας, η οποία:
α) Θεωρητικά περιλαμβάνει στο έδαφός της την αποσχισμένη Υπερδνειστερία που, χάρη στον ρωσικό στρατιωτικό και ενεργειακό εφοδιασμό, υπερέχει και έχει καταστεί ντε φάκτο ανεξάρτητη.
β) Ενεργειακά καλύπτεται από το ρωσικό φυσικό αέριο και ηλεκτροδοτείται σε σημαντικό τμήμα της από την Υπερδνειστερία.
γ) Δεν έχει αποσπάσει από τη Δύση κάποια σοβαρή εγγύηση για την ασφάλειά της και την οικονομία της, πέρα από αόριστες υποσχέσεις και μικροδανεισμούς.
Παρ’ όλα αυτά, και τηρουμένων των αναλογιών της, συνεχίζει να προκαλεί εντάσεις και να αυξάνει, έτσι, τον κίνδυνο επέκτασης του πολέμου και σε μολδαβικό έδαφος. Χαρακτηριστική είναι η πρόσφατη απαγόρευση αντιπολιτευτικών καναλιών που ανήκουν στον Ίλαν Σορ*** με τον ισχυρισμό ότι είναι ρωσόφιλα, οι επιθέσεις στη μολδαβική ορθόδοξη εκκλησία επειδή δεν έχει διακόψει τις σχέσεις της με το Πατριαρχείο της Μόσχας, καθώς και οι δημόσιες εκτιμήσεις της μολδαβικής μυστικής υπηρεσίας SIS ότι «είναι θέμα χρόνου να εισβάλει η Ρωσία στη Μολδαβία» – οι οποίες προκάλεσαν κύματα ανησυχίας, για να αποσυρθούν λίγες ώρες αργότερα…
Προς ουκρανοποίηση;
Κόσοβο, Βοσνία και Μολδαβία, δηλαδή τρεις πυριτιδαποθήκες σε έναν γεωγραφικά περιορισμένο χώρο όπως τα Βαλκάνια, είναι πολλές. Πόσο μάλλον που η περιοχή γειτνιάζει άμεσα με την εμπόλεμη Ουκρανία, αλλά και με την επεκτατική Τουρκία, η οποία αυξάνει τις «δράσεις» της και την επιρροή της σε μια σειρά βαλκανικές χώρες. Επιπλέον, το ρευστό πολιτικό τοπίο στις άλλες χώρες των Βαλκανίων, όπως και οι διχασμοί και οι παλινωδίες ανάμεσα σε πολιτικές δυνάμεις που αντιμάχονται (είτε είναι φιλοδυτικές, είτε φιλικές προς τη Ρωσία, είτε ανοίγονται στους λεγόμενους «Τρίτους Παράγοντες» σαν την Τουρκία), επιτείνουν τις ανησυχίες για την ουκρανοποίηση της γειτονιάς μας. Και βέβαια επισημαίνουν με δραματικό τρόπο το κενό ενός βαλκανικού αντιπολεμικού κινήματος.
* Η «σφαγή αμάχων Κοσοβάρων» στο Ρατσάκ από Σέρβους το 1999 στην πραγματικότητα αφορούσε, σύμφωνα με τους ανεξάρτητους Φινλανδούς πραγματογνώμονες-ιατροδικαστές, το θάνατο ατόμων που έκαναν χρήση πυροβόλων όπλων. Τότε όμως χρησιμοποιήθηκε για να δικαιολογήσει προπαγανδιστικά τον διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας.
** Οι ΗΠΑ, όπως και η διοίκηση της KFOR, αρνήθηκαν (κατά παράβαση του ψηφίσματος 1244/1999 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ) να ενισχύσει η σερβική κυβέρνηση και με δικές της μονάδες την αποκλειστικά Δυτικής σύνθεσης «ειρηνευτική δύναμη» KFOR, που διαχρονικά παρακολουθεί άπραγη τις προκλήσεις της κοσοβάρικης διοίκησης κατά της σερβικής μειοψηφίας.
*** «Μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης» (φύλλο 610).
